Od zakupu stali podatek VAT w 2013 r. rozlicza nabywca?

Przeczytaj także: Transakcja zakupu odpadów: podatek VAT należny i naliczony

Całe to zamieszanie przez nowe brzmienie załącznika nr 11 do ustawy o VAT. Określa on bowiem towary, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy. Ten przepis zaś mówi, kiedy mamy do czynienia z odstępstwem od reguły w zakresie rozliczania podatku należnego.

Otóż zgodnie z nim podatnikami podatku VAT są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające towary wymienione w przytoczonym wyżej załączniku, o ile spełnione są określone warunki, tj.:

• dokonującym ich dostawy jest podatnik VAT, u którego sprzedaż ta nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy (a więc gdy podatnik będący sprzedawcą nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego)
• nabywcą jest podatnik VAT
• sama dostawa nie jest objęta zwolnieniem przewidzianym w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy (a więc dotyczącym dostawy towarów używanych)

W uproszczeniu mówiąc, jeżeli sprzedawcą jest czynny podatnik VAT, zaś nabywcą podatnik VAT, a przedmiotem dostawy jest towar wymieniony w załączniku nr 11 do ustawy, do którego nie ma zastosowania zwolnienie przewidziane dla sprzedaży towarów używanych, podatek VAT od takiej transakcji winien rozliczyć nabywca a nie sprzedawca.

Powyższa zasada nie ma natomiast zastosowania, gdy zbywcą jest podatnik korzystający ze zwolnienia podmiotowego w podatku VAT bądź osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej. W takich przypadkach nie ma znaczenia status nabywcy (czyli czy jest on czynnym podatnikiem VAT czy też nie).

Jeżeli natomiast czynny podatnik VAT jest sprzedawcą towaru, określonego w załączniku nr 11 do ustawy, sposób rozliczenia podatku uzależniony jest od tego, kto jest jego nabywcą. I tak gdy nabywcą takim jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, VAT należny rozlicza sprzedawca na zasadach ogólnych. Jeżeli natomiast nabywcą takim jest inny podatnik, to na jego barkach spoczywa obowiązek rozliczenia VAT-u od tej transakcji. Na fakturze winna się tutaj znaleźć w tym zakresie stosowna adnotacja w postaci zwrotu „odwrotne obciążenie”.
Co niezwykle ważne, jest tak zarówno wówczas, gdy nabywcą jest podatnik VAT czynny, jak też korzystający ze zwolnienia. W przytoczonym przepisie art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawodawca mówi bowiem, iż wystarczającym do jego zastosowania jest to, aby sprzedawcą był podatnik niekorzystający ze zwolnienia podmiotowego, zaś nabywcą podatnik VAT bez względu na jego status (czyli czy jest to podatnik czynny czy też korzystający ze zwolnienia).

Przed 1 października 2013 r. o powyższej regulacji musieli pamiętać przede wszystkim podatnicy handlujący złomem, odpadami czy zużytymi akumulatorami. Obecnie jednak katalog objęty opisanym wyżej sposobem rozliczenia podatku VAT rozszerzył się o wyroby ze stali, miedzi czy metali nieżelaznych. Co ważne ustawodawca posługuje się tutaj symbolami PKWiU. Oznacza to, iż obecnie sprzedawca z jednej strony musi sprawdzić, jaki symbol będzie miał sprzedawany przez niego towar i czy mieści się on w załączniku nr 11 do ustawy, z drugiej zaś określić status nabywcy, aby prawidłowo rozliczyć z tego tytułu podatek VAT. Pomyłka może mieć niemiłe konsekwencje. Jeżeli bowiem VAT zostanie naliczony niesłusznie, nabywca nie będzie mógł go odliczyć (zgodnie z art. 88 ustawy). Gdyby natomiast miał być on naliczony, a sprzedawca tego nie zrobi, musi się liczyć z powstaniem zaległości podatkowej po jego stronie.

Ponadto o ile rozliczenie podatku VAT z tego tytułu przez nabywcę nie będzie rodziło większych trudności w przypadku czynnych podatników VAT (transakcje takie bowiem ujmą oni w składanych na potrzeby tego podatku deklaracjach za dany okres rozliczeniowy), tak w stosunku do podatników zwolnionych będzie powodowało dodatkowe obowiązki. Będą oni bowiem musieli zarówno wpłacić na konto urzędu skarbowego VAT od takiej transakcji, jak też złożyć w tym organie podatkowym dodatkową deklarację, oznaczoną symbolem VAT-9M za miesiąc, w którym ta transakcja wystąpi. Przypomnijmy, iż obowiązki te trzeba dopełnić do 25 dnia miesiąca następującego po tym, w którym miała miejsce sama transakcja.

Załącznik nr 11 do ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od 01 października 2013 r.

Poz.	Symbol PKWiU	Nazwa towaru (grupy towarów)
1	2	3
1	24.10.12.0	Żelazostopy
2	24.10.14.0	Granulki i proszek z surówki, surówki zwierciadlistej lub stali
3	24.10.31.0	Wyroby płaskie walcowane na gorąco, o szerokości >= 600 mm, ze stali niestopowej
4	24.10.32.0	Wyroby płaskie walcowane na gorąco, o szerokości < 600 mm, ze stali niestopowej
5	24.10.35.0	Wyroby płaskie walcowane na gorąco, o szerokości >= 600 mm, z pozostałej stali stopowej, z wyłączeniem wyrobów ze stali krzemowej elektrotechnicznej
6	24.10.36.0	Wyroby płaskie walcowane na gorąco, o szerokości < 600 mm, z pozostałej stali stopowej z wyłączeniem wyrobów ze stali krzemowej elektrotechnicznej
7	24.10.41.0	Wyroby płaskie walcowane na zimno, o szerokości >= 600 mm, ze stali niestopowej
8	24.10.43.0	Wyroby płaskie walcowane na zimno, o szerokości >= 600 mm, z pozostałej stali stopowej, z wyłączeniem wyrobów ze stali krzemowej elektrotechnicznej
9	24.10.51.0	Wyroby płaskie walcowane, o szerokości >= 600 mm, ze stali niestopowej, platerowane, powlekane lub pokrywane
10	24.10.52.0	Wyroby płaskie walcowane, o szerokości >= 600 mm, z pozostałej stali stopowej, platerowane, powlekane lub pokrywane
11	24.10.61.0	Pręty walcowane na gorąco, w nieregularnie zwijanych kręgach, ze stali niestopowej
12	24.10.62.0	Pozostałe pręty ze stali, nieobrobione więcej niż kute, na gorąco walcowane, ciągnione lub wyciskane, włączając te, które po walcowaniu zostały skręcone
13	24.10.65.0	Pręty walcowane na gorąco, w nieregularnie zwijanych kręgach, z pozostałej stali stopowej
14	24.10.66.0	Pozostałe pręty z pozostałej stali stopowej, nieobrobione więcej niż kute, na gorąco walcowane, ciągnione lub wyciskane, włączając te, które po walcowaniu zostały skręcone
15	24.10.71.0	Kształtowniki otwarte, nieobrobione więcej niż walcowane na gorąco, ciągnione na gorąco lub wyciskane, ze stali niestopowej
16	24.10.73.0	Kształtowniki otwarte, nieobrobione więcej niż walcowane na gorąco, ciągnione na gorąco lub wyciskane, z pozostałej stali stopowej
17	24.31.10.0	Pręty ciągnione na zimno oraz kątowniki, kształtowniki i profile, ze stali niestopowej
18	24.31.20.0	Pręty ciągnione na zimno oraz kątowniki, kształtowniki i profile, z pozostałej stali stopowej
19	24.32.10.0	Wyroby płaskie walcowane na zimno, ze stali, o szerokości < 600 mm, niepokrywane
20	24.32.20.0	Wyroby płaskie walcowane na zimno, ze stali, o szerokości < 600 mm, platerowane, powlekane lub pokrywane
21	24.33.11.0	Kształtowniki otwarte, formowane lub profilowane na zimno, ze stali niestopowej
22	24.34.11.0	Drut ciągniony na zimno, ze stali niestopowej
23	24.44.12.0	Miedź nierafinowana; anody miedziane do rafinacji elektrolitycznej
24	24.44.13.0	Miedź rafinowana i stopy miedzi, nieobrobione plastycznie; stopy wstępne miedzi
25	24.44.21.0	Proszki i płatki z miedzi i jej stopów
26	24.44.22.0	Płaskowniki, pręty, kształtowniki i walcówka, z miedzi i jej stopów
27	24.44.23.0	Druty z miedzi i jej stopów
28	ex 24.45.30.0	Pozostałe metale nieżelazne i wyroby z nich; cermetale; popiół i pozostałości zawierające metale i związki metali - wyłącznie odpady i złom metali nieszlachetnych
29	38.11.49.0	Wraki przeznaczone do złomowania inne niż statki i pozostałe konstrukcje pływające
30	38.11.51.0	Odpady szklane
31	38.11.52.0	Odpady z papieru i tektury
32	38.11.54.0	Pozostałe odpady gumowe
33	38.11.55.0	Odpady z tworzyw sztucznych
34	38.11.58.0	Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal
35	38.12.26.0	Niebezpieczne odpady zawierające metal
36	38.12.27	Odpady i braki ogniw i akumulatorów elektrycznych; zużyte ogniwa i baterie galwaniczne oraz akumulatory elektryczne
37	38.32.2	Surowce wtórne metalowe
38	38.32.31.0	Surowce wtórne ze szkła
39	38.32.32.0	Surowce wtórne z papieru i tektury
40	38.32.33.0	Surowce wtórne z tworzyw sztucznych
41	38.32.34.0	Surowce wtórne z gumy"