Sprzedaż towarów używanych w VAT: okres używania

Przeczytaj także: Sprzedaż maszyn rolniczych gdy zakup na 0% stawkę VAT

Co do zasady każda czynność wykonana przez przedsiębiorcę będącego VAT-owcem, jest obciążona podatkiem od towarów i usług. Stawki tego podatku są jednakże różne w zależności od tego, co konkretnie jest przedmiotem sprzedaży. Do niektórych czynności ustawodawca przewidział wręcz zwolnienie.

Jedno z nich znalazło się w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, który to mówi, że z podatku tego zwalnia się dostawę towarów używanych, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w całości lub w części (dodajmy w tym miejscu, iż z początkiem roku 2014 brzmienie tego przepisu zmieni się istotnie ograniczając stosowanie zwolnienia do sprzedaży towarów używanych).

W uproszczeniu zatem mówiąc, jeżeli przy zakupie pewnych towarów podatnik VAT-u nie odliczył (bo np. ten nie wystąpił), nie musi go także naliczać przy ich sprzedaży.
Dodatkowo w §13 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, ustawodawca zwolnił z tego podatku dostawę samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych przez podatników, którym przy nabyciu tych samochodów i pojazdów przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości 50% lub 60% kwoty podatku:
a) określonej w fakturze lub
b) wynikającej z dokumentu celnego, z uwzględnieniem kwot wynikających z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34 ustawy, lub
c) należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, lub
d) należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca
- nie więcej jednak niż odpowiednio 5.000 zł lub 6.000 zł, jeżeli te samochody i pojazdy są towarami używanymi w rozumieniu ustawy o VAT.

W obydwu powyższych przypadkach zatem aby możliwe było zastosowanie zwolnienia z podatku, dany towar musi być uznany za używany. Definicja towaru używanego, stosowana na potrzeby omawianego zwolnienia, znalazła się natomiast w art. 43 ust. 2 ustawy o VAT. I tak przez towary używane należy tutaj rozumieć ruchomości, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel.

Z przytoczonych przepisów wynikają zatem cztery podstawowe informacje. Przede wszystkim towarem używanym może być jedynie ruchomość. Po drugie, sprzedawca musi używać dany towar. Po trzecie okres jego używania musi wynosić co najmniej pół roku od chwili nabycia prawa do rozporządzania nim jak właściciel (nie będzie zatem brany pod uwagę np. okres wykorzystywania danej ruchomości na podstawie umowy leasingu operacyjnego czy umowy najmu lub dzierżawy) i wreszcie podatnikowi nie mogło przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie tego towaru ani w całości ani w części (za wyjątkiem wskazanych wyżej pojazdów samochodowych).

Ustawodawca nie wskazał przy tym, jak owy półroczny termin liczyć. Należy tutaj zatem zastosować regulacje ogólne wynikające z przepisów Ordynacji podatkowej. Ustawa mówi, że okres używania winien wynosić minimum pół roku. Jest to zatem termin liczony w latach. Art. 12 §4 Ordynacji podatkowej wskazuje natomiast, że terminy określone w latach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim roku, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim roku nie było – w dniu, który poprzedzałby bezpośrednio ten dzień.

Tym samym zakładając dla przykładu, że termin używania danego towaru rozpoczął się dnia 10 lutego 2013 r., półroczny okres jego używania skończy się 10 lipca 2013 r. Po tym dniu zasadnym wydaje się być stwierdzenie, że sprzedaż towaru używanego będzie korzystać ze zwolnienia w podatku VAT.