Zaliczka na usługi szkoleniowe a import usług w VAT

Przeczytaj także: Faktura wewnętrzna na import usług w VAT

Rozpatrzmy następującą sytuację: Polska firma zawarła umowę na szkolenie swoich pracowników, które odbędzie się we Francji. Szkolenie to przeprowadzi francuska firma w miesiącu sierpniu 2013 r. W lipcu natomiast polska firma wpłaciła na poczet tego szkolenia zaliczkę w wysokości 100% jego wartości. Kontrahent wystawi na powyższe fakturę dopiero po zakończeniu szkolenia. Czy i w jakim terminie w takim przypadku należy rozpoznać import usług?

Aby odpowiedzieć na powyższe pytanie, w pierwszej kolejności konieczne jest prawidłowe określenie miejsca świadczenia (opodatkowania) usługi szkoleniowej. Usługi tego typu nie znalazły się w żadnych wyjątkach i ma do nich zastosowanie zasada ogólna określona w art. 28b ustawy o VAT. Przepis ten wskazuje, iż miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.

W naszym przypadku po obu stronach transakcji występują przedsiębiorcy, a więc podatnicy. Co za tym idzie, usługa szkoleniowa będzie opodatkowana tam, gdzie znajduje się usługobiorca (zleceniodawca). Miejscem opodatkowania tejże usługi jest zatem terytorium Polski (chyba że firma polska posiada zagraniczne miejsce prowadzenia działalności i usługa ta miałaby być świadczona dla tego właśnie miejsca). Na polskiej firmie z tego tytułu będzie zatem ciążył obowiązek rozliczenia podatku VAT od tej usługi poprzez rozpoznanie importu usług (to ona będzie podatnikiem w stosunku do tej czynności).

Co się natomiast tyczy prawidłowego określenia momentu powstania obowiązku podatkowego, odpowiedzi należy szukać w art. 19 ust. 19-19b ustawy o VAT.

Zasada ogólna wynikająca z powyższych przepisów wskazuje, że w przypadku do usług, dla których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania tych usług.

Od powyższego występuje jednakże kilka wyjątków. Jeden z nich mówi, że jeżeli przed wykonaniem usługi została uregulowana część należności, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania zapłaty w tej części (odpowiednio stosuje się tutaj bowiem zapisy art. 19 ust. 11 ustawy o VAT określającego moment powstania obowiązku podatkowego w przypadku otrzymania przedpłaty).

W naszym przypadku nastąpiła 100% przedpłat, niemniej powyższa reguła i takie sytuacje obejmuje. Tym samym polska firma jest obowiązana do rozpoznania importu usług z tytułu uiszczonej przedpłaty z chwilą dokonania zapłaty, a więc w miesiącu lipcu 2013 r. Nie ma przy tym większego znaczenia to, czy i kiedy usługodawca na powyższe wystawił bądź wystawi fakturę.

Warto także pamiętać, że przedmiotowa usługa szkoleniowa winna być opodatkowana wg właściwej dla niej stawki krajowej.