Cesja umowy leasingu: podatek dochodowy 2013

Przeczytaj także: Leasing prawa użytkowania wieczystego gruntu - zmiany 2013

Przypomnijmy, że do końca 2012 r. ustawy o podatkach dochodowych definiowały jedynie podstawowy okres umowy leasingu jako czas oznaczony, na jaki została zawarta taka umowa, z wyłączeniem czasu na który może być przedłużona (lub skrócona).

Powyższe ogólne brzmienie przepisów powodowało liczne spory interpretacyjne. Na tej podstawie bowiem organy podatkowe uważały, że w przypadku cesji takiej umowy na nowy podmiot, na potrzeby podatków dochodowych należy ją traktować jako zawarcie umowy nowej, a co za tym idzie, ta nowa umowa musiała ponownie spełniać warunek dotyczący podstawowego okresu trwania leasingu, aby korzystała z dobrodziejstw dla umów leasingu przewidzianych.

Co za tym idzie, jeżeli przykładowo korzystający stwierdził nieopłacalność dalszego wykorzystywania w swojej działalności leasingowanego składnika majątku i postanowił przenieść swoje prawa i obowiązki wynikające z umowy leasingu na inny podmiot, wówczas organy podatkowe po dokonaniu takiej cesji wymagały dla dalszego rozliczania umowy leasingu dla celów podatkowych według dotychczasowych zasad, aby umowa – w momencie dokonania zmiany podmiotowej po stronie korzystającego –spełniała wszystkie wymogi podatkowe dla uznania jej za leasing (czyli przede wszystkim pozostała część okresu obowiązywania umowy, po dokonaniu cesji, powinna być nie krótsza niż 40% normatywnego okresu amortyzacji przewidzianego dla rzeczy ruchomych lub wartości niematerialnych i prawnych albo nie krótsza niż 10 lat w przypadku nieruchomości).

Do zmiany może dojść także po stronie finansującego, np. w przypadku sprzedaży przez niego przedmiotu umowy innemu podmiotowi, który będzie występował jako „nowy” finansujący.

Powyższe doprowadzało bardzo często do sporów pomiędzy fiskusem a podatnikami.

Zdaniem autorów ustawy z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz. U. poz. 1342), w przypadku zmiany strony umowy dokonanej w trakcie trwania podstawowego okresu umowy, jeżeli nie dochodzi do zmiany innych postanowień umowy, a jedynie zmiany strony i wstąpienia jej w prawa i obowiązki dotychczasowego korzystającego lub finansującego, zasady podatkowego rozliczania takiej umowy powinny odbywać się tak, jakby się nic nie zmieniło. Jeżeli bowiem dochodzi do przeniesienia praw i obowiązków na inny podmiot, nie dochodzi do przerwania biegu samej umowy leasingu, a jedynie do zastąpienia jednej strony tej umowy przez inny podmiot. Postępowanie takie niewątpliwie ułatwi prowadzenie działalności gospodarczej w obecnie trudnych czasach.

W związku z tym zaproponowali oni nowelizację przepisów ustaw o podatkach dochodowych (art. 23a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 17a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych) w tym zakresie. Zmiana ta weszła w życie z dniem 01 stycznia 2013 r., a jej treść jest następująca: w przypadku zmiany strony lub stron umowy leasingu podstawowy okres umowy uważa się za zachowany, jeżeli inne postanowienia umowy nie uległy zmianie.

Warto pamiętać, iż warunkiem zastosowania zasady „kontynuacji” przy ustalaniu podstawowego okresu umowy leasingu jest brak dokonania przy okazji cesji umowy, zmiany jakichkolwiek innych jej postanowień. Gdyby te uległy zmianie, na gruncie podatków dochodowych będziemy mieć do czynienia z zawarciem nowej umowy leasingu. Jeżeli natomiast zmianie ulegną jedynie strony umowy leasingu, dotychczasowe zasady podatkowego rozliczenia takiej umowy będą odbywać tak, jakby nic się nie zmieniło.