Postępowanie podatkowe: dane z konta bankowego

Przeczytaj także: Zasady i tryb składania zażalenia od postanowienia w sprawie podatkowej

Art. 180 §1 Ordynacji podatkowej mówi, że jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.
Art. 181 Ordynacji podatkowej doprecyzowuje powyższe wskazując, iż dowodami w postępowaniu podatkowym mogą być w szczególności księgi podatkowe, deklaracje złożone przez stronę, zeznania świadków, opinie biegłych, materiały i informacje zebrane w wyniku oględzin, informacje podatkowe oraz inne dokumenty zgromadzone w toku czynności sprawdzających lub kontroli podatkowej oraz materiały zgromadzone w toku postępowania karnego albo postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe.

Co za tym idzie, każdy materiał zebrany w trakcie toczącego się postępowania podatkowego, czy też kontroli podatkowej (z pewnymi nielicznymi wyjątkami), może zostać uznany za dowód w danej sprawie, o ile oczywiście nie jest on sprzeczny z prawem.

Art. 181 Ordynacji podatkowej wymienia tylko przykładowy katalog dowodów. Można tutaj także zaliczyć wszelkiego rodzaju inne dane utrwalone na np. różnych nośnikach informacji, w tym nagrania, jak też przykładowo informacje dotyczące posiadanych przez podatnika rachunków bankowych, ich obrotów i zgromadzonych środków finansowych.

Te ostatnie są przez fiskusa skrzętnie wykorzystywane w przypadku określania podstawy opodatkowania dla przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących że źródeł nieujawnionych jak także w przypadku określania podstawy opodatkowania z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.
O uzyskanie tychże danych organ podatkowy w pierwszej kolejności zwraca się do podatnika (strony postępowania). Ten jednak niekoniecznie musi być zainteresowany ich udostępnieniem i może odmówić ich przekazania. Niestety powyższe nie zamyka drogi fiskusowi do uzyskania takich informacji.

Art. 182 §1 Ordynacji podatkowej mówi bowiem, że jeżeli z dowodów zgromadzonych w toku postępowania podatkowego wynika potrzeba uzupełnienia tych dowodów lub ich porównania z informacjami pochodzącymi z banku, bank jest obowiązany na pisemne żądanie naczelnika urzędu skarbowego lub naczelnika urzędu celnego do sporządzenia i przekazania informacji dotyczących strony postępowania w zakresie:

1. posiadanych rachunków bankowych lub rachunków oszczędnościowych, liczby tych rachunków, a także obrotów i stanów tych rachunków;
2. posiadanych rachunków pieniężnych lub rachunków papierów wartościowych, liczby tych rachunków, a także obrotów i stanów tych rachunków;
3. zawartych umów kredytowych lub umów pożyczek pieniężnych, a także umów depozytowych;
4. nabytych za pośrednictwem banków akcji Skarbu Państwa lub obligacji Skarbu Państwa, a także obrotu tymi papierami wartościowymi;
5. obrotu wydawanymi przez banki certyfikatami depozytowymi lub innymi papierami wartościowymi.

Z żądaniem sporządzenia i przekazania informacji wskazanych wyżej odpowiedni organ podatkowy może wystąpić jednak dopiero po uprzednim wezwaniu strony do udzielenia informacji z tego zakresu albo do upoważnienia organu do wystąpienia do instytucji finansowych o przekazanie tych informacji, a strona w wyznaczonym terminie (art. 183 Ordynacji podatkowej):

1. nie udzieliła stosownych informacji;
2. nie upoważniła odpowiedniego organu podatkowego do wystąpienia do instytucji finansowych o przekazanie informacji;
3. udzieliła informacji, które wymagają uzupełnienia lub porównania z informacjami pochodzącymi z instytucji finansowej.