Podatek VAT: kiedy decyzja wymiarowa?

Przeczytaj także: Korekta deklaracji VAT a decyzja podatkowa

Art. 99 ustawy o podatku od towarów i usług nakłada na podatników VAT m.in. obowiązek składania w urzędzie skarbowym deklaracji na potrzeby tego podatku za okresy kwartalne lub miesięczne w określonych terminach. Mówi on także, że zobowiązanie podatkowe, kwotę zwrotu różnicy podatku, kwotę zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1, przyjmuje się w kwocie wynikającej z deklaracji podatkowej, chyba że naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej określi je w innej wysokości.

Art. 21 §1 pkt 1 Ordynacji podatkowej mówi natomiast, że zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania. §2 tego przepisu dodaje, że jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji, a zobowiązanie podatkowe powstaje w sposób określony wyżej, podatek wykazany w deklaracji jest podatkiem do zapłaty.

Tym samym zarówno przepisy ustawy o podatku VAT jak i Ordynacji wskazują, że co do zasady za prawidłowe należy przyjmować kwoty zobowiązań podatkowych zadeklarowane przez podatnika w składanych przez niego deklaracjach. Trzeba jednak pamiętać, że organy podatkowe mają prawo skontrolowania, czy wykazane wartości są prawidłowe, a w razie stwierdzenia nieprawidłowości, określić je w prawidłowej wysokości w wydanej decyzji.

O powyższym traktują §3 i 3a przytoczonego wyżej przepisu Ordynacji podatkowej. Mówią one mianowicie, że jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi, że podatnik, mimo ciążącego na nim obowiązku, nie zapłacił w całości lub w części podatku, nie złożył deklaracji albo że wysokość zobowiązania podatkowego jest inna niż wykazana w deklaracji, organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa wysokość zobowiązania podatkowego (§3 tego przepisu). Natomiast jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi, że kwota zwrotu podatku lub kwota nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług jest inna niż wykazana w deklaracji, organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa prawidłową wysokość zwrotu podatku lub nadwyżki podatku naliczonego nad należnym (§3a tego przepisu).
Z przytoczonych przepisów wynika zatem, że organ podatkowy, w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, wyda decyzję określającą zobowiązanie podatkowe w prawidłowej wysokości nie tylko wtedy, gdy jego wartość wykazana przez podatnika została zaniżona (tudzież zawyżona została kwota zadeklarowanego zwrotu lub kwota do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy), ale także wówczas, gdy wykazane kwoty były wyższe od należnych fiskusowi (czyli np. gdy zobowiązanie podatkowe zostało zawyżone). Decyzję taką wyda także wówczas, gdy podatnik wykaże kwotę do zwrotu, a powinien wykazać kwotę zobowiązania podatkowego podlegającego wpłacie do urzędu skarbowego, tudzież gdy w ogóle nie złożył deklaracji (mimo ciążącego na nim obowiązku w tym zakresie).

Warto jednak pamiętać, że naprawienie stwierdzonych nieprawidłowości nie zawsze musi zakończyć się decyzją wymiarową organu. Przed rozpoczęciem kontroli podatkowej, a także po jej zakończeniu, a przed rozpoczęciem postępowania podatkowego, podatnik ma bowiem prawo do złożenia korekty deklaracji. Korektę taką można złożyć także po zakończeniu postępowania podatkowego. W takim przypadku należy jednak pamiętać, że prawo do jej złożenia przysługuje jedynie w zakresie nieobjętym wydaną przez organ decyzją.