Ciągłe usługi doradcze: rozliczenie podatku

Przeczytaj także: Podatek dochodowy gdy sprzedaż ciągła książek (towarów)

Zawarłem z klientem umowę, w ramach której świadczę dla niego usługi o charakterze ciągłym, polegające na doradztwie w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania. Dotychczas w tej umowie było napisane, że usługi są rozliczane w miesięcznych okresach rozliczeniowych. W takim przypadku przychód rozpoznawałem w ostatnim dniu każdego miesiąca, a obowiązek podatkowy w VAT - w dniu wystawienia faktury, nie później jednak niż 7. dnia każdego następnego miesiąca. W kwietniu 2011 r. podpisałem z klientem aneks do tej umowy, w którym zmieniliśmy umowny okres rozliczeniowy z miesięcznego na 3-miesięczny. W aneksie tym napisaliśmy, że jego treść wchodzi w życie 1 maja 2011 r. i pierwszy 3-miesięczny okres rozliczeniowy trwa od 1 maja 2011 r. do 31 lipca 2011 r. Ponadto, w aneksie jest zapis, że usługę uznajemy za wykonaną w ostatnim dniu każdego 3-miesięcznego okresu rozliczeniowego. Fakturę za pierwszy 3-miesięczny okres rozliczeniowy wystawiłem 5 sierpnia 2011 r., w której wpisałem datę sprzedaży: maj-lipiec 2011 r. W odniesieniu do tego okresu rozliczeniowego przychód do celów PIT rozpoznałem 31 lipca 2011 r., natomiast obowiązek podatkowy w VAT ustaliłem na 5 sierpnia 2011 r. Czy prawidłowo wystawiłem fakturę i rozpoznałem obowiązek podatkowy w PIT i VAT?

Postąpił Pan prawidłowo. W przypadku świadczenia usług ciągłych polegających na doradztwie w zakresie prowadzenia działalności i zarządzania fakturę należy wystawić do 7. dnia od końca miesiąca, w którym dokonano sprzedaży, a obowiązek podatkowy w podatku VAT powstanie z dniem wystawienia faktury. Przychód podatkowy należy rozpoznać każdorazowo w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego.

Podatek dochodowy
Przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej są kwoty należne, choćby nie zostały otrzymane, z wyłączeniem wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont (art. 14 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm., dalej: ustawa o PIT). Za datę powstania tego przychodu uważa się co do zasady dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego jej wykonania, jednak nie później niż dzień wystawienia faktury lub uregulowania należności (art. 14 ust. 1c ustawy o PIT).

Od tej reguły przewidziano kilka wyjątków, a jednym z nich jest sposób ustalania momentu powstania przychodu w przypadku świadczenia usług rozliczanych w okresach rozliczeniowych. Za datę powstania przychodu uważa się w takim przypadku ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku (art. 14 ust. 1e ustawy o PIT). Pisze Pan, że zgodnie z przyjętym aneksem do umowy, świadczone przez firmę usługi są rozliczane w 3-miesięcznych okresach rozliczeniowych. Pierwsza faktura wystawiona na podstawie zmienionej umowy dotyczy okresu maj-lipiec 2011 r. Zatem ostatnim dniem okresu rozliczeniowego był 31 lipca 2011 r. i wtedy należało rozpoznać przychód podatkowy. W związku z powyższym, prawidłowo rozpoznał Pan moment powstania przychodu.

Wystawianie faktur
Zasada generalna mówi, że faktury wystawia się nie później niż 7. dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (§ 9 ust. 1 rozporządzenia z 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług, Dz. U. nr 68 poz. 360, dalej: rozporządzenie w sprawie faktur).

W przypadku świadczenia usług ciągłych, fakturę wystawia się nie później niż 7. dnia od zakończenia miesiąca, w którym dokonano sprzedaży, czyli wykonano usługę (§ 9 ust. 2 rozporządzenia w sprawie faktur). A zatem, fakturę za okres maj-lipiec 2011 r. powinien Pan wystawić do 7 sierpnia 2011 r. W konsekwencji dokument został wystawiony prawidłowo.

Podatek od towarów i usług
Obowiązek podatkowy w VAT powstaje (co do zasady) z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, oczywiście z zastrzeżeniem szeregu wyjątków (art. 19 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054, dalej: ustawa o VAT).

W przypadku czynności, których wykonanie powinno być potwierdzone fakturą, obowiązek powstaje z chwilą wystawienia faktury, jednak nie później niż w siódmym dniu, licząc od dnia wykonania usługi (art. 19 ust. 4 ustawy o VAT). W przepisach nie przewidziano szczególnego momentu powstania obowiązku podatkowego dla wszystkich usług ciągłych, odmiennie uregulowano ten moment tylko w przypadku niektórych z nich.

W ramach prowadzonej działalności świadczy Pan usługi o charakterze ciągłym, w zakresie doradztwa w prowadzeniu działalności gospodarczej i zarządzania. Usługi te, jako świadczone dla przedsiębiorców, powinny być stwierdzone fakturą. Jednocześnie, tego rodzaju czynności nie zostały w ustawie o VAT wyodrębnione jako świadczenia o szczególnym momencie powstania obowiązku podatkowego (zakładam, że wykonywane usługi nie mają charakteru stałej obsługi prawnej i biurowej).

A zatem, momentem powstania obowiązku w VAT będzie moment wystawienia faktury, jednak nie później niż siódmy dzień od dnia wykonania usługi. Usługę rozliczaną w okresach rozliczeniowych uznaje się za wykonaną w ostatnim dniu tego okresu. W związku z powyższym, w przypadku usługi za okres maj-lipiec 2011 r., obowiązek podatkowy powstanie z dniem wystawienia faktury (5 sierpnia 2011 r.), czyli oznacza to, iż prawidłowo rozpoznał Pan obowiązek podatkowy w VAT.

Podstawa prawna:

• art. 14 ust. 1, i ust. 1e ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.);
• § 9 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia z 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 68 poz. 360);
• art. 19 ust. 1 i ust. 4 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.).

W czasopiśmie „Serwis Podatkowy VAT” omawiamy planowane zmiany w VAT oraz ich konsekwencje dla Twojej firmy, podajemy również rozwiązania konkretnych problemów polskich księgowych.