WNT i transport towaru a rozliczenie VAT

Przeczytaj także: WNT towaru: spóźniony transport a rozliczenie VAT

Rozpatrzmy następującą sytuację: Polski przedsiębiorca nabył od kontrahenta z Niemiec maszynę. Jej transportu dokonała inna niemiecka firma, której transport zlecił polski przedsiębiorca. Wszyscy są zarejestrowani na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych. Faktura dokumentująca zakup maszyny została wystawiona 26 stycznia 2012, zaś sama maszyna została dostarczona do polskiego przedsiębiorcy 31 stycznia 2012 r. i tego też dnia niemiecka firma transportowa wystawiła fakturę za transport. Zarówno faktura za transport jak i zakup maszyny nie zawierały kwot podatku od wartości dodanej. Jak w takiej sytuacji polski przedsiębiorca powinien rozliczyć powyższe transakcje? Czy koszty transportu powinien wliczyć do podstawy opodatkowania WNT czy też rozliczyć je odrębnie?

To, co jest podstawą opodatkowania w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, reguluje art. 31 ustawy o VAT. Jest to mianowicie kwota, jaką nabywający jest obowiązany zapłacić. Podstawa opodatkowania obejmuje tutaj także:

1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze związane z nabyciem towarów, z wyjątkiem podatku;
2. wydatki dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu oraz ubezpieczenia, pobierane przez dostawcę od podmiotu dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia.

Z przytoczonych przepisów wynika zatem, że koszty transportu powiększają podstawę opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru. Wskazują przy tym także konkretnie, kiedy ma to miejsce. Otóż koszty transportu należy uwzględnić w podstawie opodatkowania WNT jedynie wówczas, gdy to dostawca obciąża nimi nabywcę (zarówno bezpośrednio jak i pośrednio, czyli gdy cena sprzedaży towaru została tak skalkulowana, że uwzględnia koszty tego transportu).

Kosztów transportu w podstawie opodatkowania WNT nie uwzględnia się natomiast wówczas, gdy towar jest przewożony bezpośrednio przez nabywcę jego środkiem transportu, tudzież gdy zleca on ten transport innemu niezależnemu przewoźnikowi.

I właśnie z taką sytuacją mamy do czynienia w naszym przykładzie. Polski przedsiębiorca bowiem zlecił transport maszyny będącej przedmiotem WNT zupełnie innej firmie.

Co za tym idzie polski przedsiębiorca powinien w deklaracji VAT osobno rozliczyć wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru i nabytą usługę transportową. W przypadku WNT obowiązek podatkowy powstanie w dacie wystawionej faktury (zgodnie z art. 20 ust. 1 pkt 6 ustawy o VAT), zaś jako podstawę opodatkowania należy wykazać kwotę należną dostawcy tej maszyny.

Co się zaś tyczy usługi transportowej, w pierwszej kolejności trzeba określić miejsce jej świadczenia. To powstaje w naszym przypadku zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, czyli w miejscu gdzie nabywca tychże usług będący podatnikiem posiada swoją siedzibę. Usługobiorcą jest polski przedsiębiorca, w związku z czym usługa ta podlega opodatkowaniu w Polsce i to na polskim podatniku ciąży obowiązek rozliczenia podatku VAT z tytułu tej transakcji.

Nabyta usługa transportowa stanowi dla naszego przedsiębiorcy import usług, od którego obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19 ust. 19a ustawy o VAT, czyli z chwilą ich wykonania. W naszym przypadku będzie to dzień 31 stycznia 2012 r. Wtedy to bowiem usługa transportowa się zakończyła (maszyna została dostarczona polskiemu przedsiębiorcy).