Firmy też pożegnają się z lokatami bez podatku

Przeczytaj także: Lokaty i kredyty bankowe a podatek dochodowy

Możliwość odkładania pieniędzy bez podatku Belki niebawem zniknie. Zapowiedział to w expose Donald Tusk, ale już wcześniej Ministerstwo Finansów opublikowało projekt ustawy okołobudżetowej, która zmienia ordynację podatkową. Według nowych zasad, zarówno dochód odsetkowy, jak i podatek mają być zaokrąglane do pełnych groszy w górę. W efekcie, przy dochodzie na poziomie 2,49 zł podatek wyniesie 48 groszy. Zmiana ta spowoduje, że lokaty z dzienną kapitalizacją stracą rację bytu. Ma ona wejść w życie po trzech miesiącach od opublikowania ustawy okołobudżetowej.

Likwidacja lokat antybelkowych to ważne wydarzenie nie tylko dla klientów detalicznych, ale też dla osób, które prowadzą działalność gospodarczą i odkładają w bankach nadwyżki finansowe. Dopóki bowiem takie lokaty istnieją przedsiębiorcy mogą być zainteresowani, aby bank traktował lokaty firmowe analogicznie do lokat osób fizycznych, tzn. obciążał dochód z odsetek podatkiem Belki. W takim przypadku przedsiębiorca ma szansę w ogóle nie zapłacić podatku. Choć sprawa opodatkowania depozytów firmowych jest dużo bardziej skomplikowana niż rachunków służących do bieżącej działalności, ostatnie interpretacje organów skarbowych wskazują, że traktowanie odsetek od lokat jako źródła kapitałów pieniężnych i w związku z tym naliczanie przez bank podatku Belki jest właściwe. Przedsiębiorca powinien jednak każdą propozycję banku rozpatrzyć indywidualnie i zastanowić się do czego faktycznie wykorzystuje osiągany dochód z odsetek.

Wśród banków nie ma jednomyślności jeśli chodzi o zasady opodatkowania lokat firmowych. Z danych zebranych przez Tax Care wynika, że większość z nich nie nalicza podatku od dochodu z odsetek przyjmując, że dochód taki podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Poza tym, informacje, jakie przekazują poszczególne banki nie są w tej kwestii precyzyjne. Z analogiczną sytuacją mamy do czynienia w przypadku kont oszczędnościowych.

W przypadku instytucji, które traktują zyski z lokat jako źródło kapitałów pieniężnych może pojawić się możliwość przedłużenia oszczędzania bez podatku nawet po zmianie ordynacji. Dotyczy to lokat tak skonstruowanych, że większość odsetek od depozytu naliczana jest do końca roku, czyli na starych zasadach (de facto bez podatku w przypadku zastosowania kapitalizacji dziennej i odpowiednio dobranej kwoty lokaty i wysokości oprocentowania). Oprocentowanie przypadające na kolejne miesiące jest minimalne (ale trzeba „dotrwać” do końca depozytu).

Niejednoznaczne przepisy
Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 14 ust. 2 pkt 5) przychodem z działalności gospodarczej są odsetki od środków na rachunkach bankowych utrzymywanych w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą. W takim wypadku bank nie jest uprawniony do pobierania podatku od zysków kapitałowych w wysokości 19%. To przedsiębiorca jest zobowiązany doliczyć do swoich przychodów kwotę odsetek i opodatkować je zgodnie z przyjętą przez siebie formą opodatkowania: podatkiem liniowym (19%), skalą podatkową (18% lub 32%) lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (3%).

Organy podatkowe w wydawanych interpretacjach stoją na stanowisku, że cytowany wyżej przepis nie obejmuje swym zakresem lokat, co oznacza, że odsetki z tego tytułu stanowią źródło kapitałów pieniężnych. W tym przypadku to bank jako płatnik powinien potrącić 19% podatek (np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28 lutego 2011 r. (IPPB1/415-1147/10-2/ES). Orzecznictwo sądowe nie jest w tej kwestii jednolite chociaż te ostatnie wyroki z 2011r. przychylają się do interpretacji organów podatkowych. Kluczowe w tym kontekście jest zdefiniowanie pojęcia „rachunek firmowy”. Jak czytamy w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 sierpnia 2008r. (sygn. II FSK 806/ 07), rachunek bankowy utrzymywany w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą to taki, „za pomocą którego dokonywane są rozliczenia z tytułu zawieranych przez przedsiębiorcę transakcji. Rozchody i przychody na takim rachunku dotyczą co do zasady odpowiednio spłacanych długów i wpłat z tytułu posiadanych wierzytelności, związanych z zobowiązaniami przedsiębiorcy zaciąganymi w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej (dostawami usług lub towarów)". W związku z powyższym lokata nie spełnia warunków tej definicji więc odsetki z tego tytułu stanowią kapitały pieniężne.

Można jednak wskazać odmienną argumentację. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w wyroku z dnia 30 września 2010 r., (sygn. akt I SA/Ke 437/10) stwierdził: „Błędny jest pogląd organu podatkowego, że przychody z tytułu odsetek z lokat bankowych utrzymywanych przez spółkę osobową lub związanych z prowadzoną jednoosobowo działalnością gospodarczą są wyłączone ze źródła przychodów: pozarolnicza działalność gospodarcza. Sam fakt lokowania środków na lokacie bankowej nie przesądza o tym, że te rachunki, nie są utrzymywane w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej. Liczy się tu bowiem sposób dysponowania środkami pochodzącymi lub związanymi z działalnością gospodarczą, a nie nazwa rachunku bankowego.”


Katarzyna Rola-Stężycka, Kierownik Zespołu Analiz Podatkowych, Tax Care