Zwolnienie podmiotowe w VAT: utrata w 2009 r.

Przeczytaj także: Utrata prawa i powrót do zwolnienia podmiotowego z VAT

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?
Podatnik korzystający ze zwolnienia podmiotowego w podatku VAT w grudniu 2009 r. przekroczył obrót 50 tys. zł, a co za tym idzie, z tym dniem utracił prawo do zwolnienia. Mimo to nie złożył on zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R ani nie składał deklaracji podatkowych, nie wystawiał faktur oraz nie korzystał z przywilejów przysługujących czynnym podatnikom VAT. Do 15 stycznia 2010 r. nie złożył on także zawiadomienia o chęci ponownego skorzystania z tego zwolnienia w roku 2010. W związku z powyższym zadał pytanie, czy mimo wszystko może nadal korzystać ze zwolnienia podmiotowego? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:
1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Na mocy art. 113 ust. 1 ustawy (w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2009 r.), zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 50.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Natomiast w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 2 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 215, poz. 1666) postanowiono, iż kwotę, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, dla 2010 r. przyjmuje się w wysokości 100.000 zł.

W myśl art. 2 ust. 2 ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, w 2010 r. podatnicy, u których łączna wartość sprzedaży opodatkowanej w 2009 r. była wyższa niż 50.000 zł i nie przekroczyła 100.000 zł, mogą skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy, pod warunkiem pisemnego zawiadomienia o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego w terminie do dnia 15 stycznia 2010 r., z zastrzeżeniem ust. 3.

Jednocześnie wskazać należy, iż pomimo tego, że zawiadomienie o skorzystaniu ze zwolnienia musi być złożone do 15 stycznia 2010 r. zwolnienie, w przypadku dokonania przez podatnika takiego wyboru, ma zastosowanie od dnia 1 stycznia 2010 r.

Stosownie do art. 113 ust. 2 ustawy, do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku, a także towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

W oparciu o art. 113 ust. 5 ustawy, jeżeli wartość sprzedaży u podatników zwolnionych od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc w momencie przekroczenia tej kwoty. Obowiązek podatkowy powstaje z momentem przekroczenia tej kwoty, a opodatkowaniu podlega nadwyżka sprzedaży ponad tę kwotę (…).

Natomiast zgodnie z art. 113 ust. 11 ustawy, podatnik, który utracił prawo do zwolnienia od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może, nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie skorzystać ze zwolnienia określonego w ust. 1.

W tym miejscu należy zauważyć, iż powołany wyżej art. 2 ust. 2 ww. ustawy z dnia 2 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług dotyczy takich podatników, którzy korzystali w roku 2009 ze zwolnienia od podatku VAT, jako podmioty kontynuujące działalność i:
• przekraczając kwotę 50.000 zł utracili w roku 2009 prawo do tego zwolnienia, przy czym nie przekroczyli nowego, podwyższonego limitu określonego na rok 2010 (tj. 100.000 zł), lub
• zrezygnowali w roku 2009 ze zwolnienia, przy czym łączna wartość ich sprzedaży opodatkowanej w 2009 r. była wyższa niż 50.000 zł, ale nie przekroczyła 100.000 zł.