Utrata prawa do karty podatkowej

Przeczytaj także: Utrata prawa do karty podatkowej a podatek liniowy

Podstawowym obowiązkiem podatnika korzystającego z opodatkowania w formie karty podatkowej jest m.in. informowanie organu podatkowego o wszelkich zmianach w prowadzonej działalności gospodarczej, które mają wpływ na wysokość podatku tudzież powodują utratę prawa do tej formy opodatkowania, a także o innych zaistniałych zdarzeniach. Mówi o tym art. 36 ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym, której to rozdział 3 został poświęcony właśnie karcie podatkowej.

O zmianach tych należy powiadomić fiskusa pisemnie w terminie 7 dni od dnia ich zaistnienia. A co się stanie gdy podatnik tego nie uczyni (w ogóle lub na czas)?

Pół biedy, jeżeli zmiana nie powoduje utraty prawa do karty podatkowej tudzież zwiększenia kwoty podatku. Niestety nie jest tak zawsze. Przykładem jest tutaj zatrudnienie nowych pracowników, które to z jednej strony powoduje wzrost stawki karty, a z drugiej, jeżeli przekroczy określony limit – utratę prawa do tej formy opodatkowania.

W przypadku, gdy podatnik utraci prawo do opodatkowania kartą podatkową i zawiadomi o tym fakcie fiskusa na czas, ma do niego zastosowanie art. 39 ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym. W takiej sytuacji ma on obowiązek od dnia, w którym nastąpiła utrata prawa do opodatkowania kartą podatkową, zaprowadzić właściwe ewidencje/księgi i opłacać podatek zryczałtowany (gdy ma do tego prawo) bądź na zasadach ogólnych.

Co do zasady jednak wybranie opodatkowania w postaci ryczałtu ewidencjonowanego (a co za tym idzie, także prowadzenie ewidencji przychodów) w praktyce raczej nie będzie się pojawiać. Aby bowiem wybrać tę formę opodatkowania, trzeba o tym powiadomić naczelnika urzędu skarbowego do 20 stycznia danego roku poprzez złożenie stosownego oświadczenia. Już w tym czasie zatem musiałaby wystąpić utrata prawa do karty podatkowej. Jeżeli miała ona miejsce później, podatnikowi pozostaje jedynie rozliczanie podatku na zasadach ogólnych oraz zaprowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub ksiąg rachunkowych. Co ważne, nie ma tutaj możliwości wybrania opodatkowania podatkiem liniowym. Przepisy w tym zakresie mówią bowiem wprost o zasadach ogólnych, a przez te należy rozumieć opodatkowanie wg skali podatkowej.

W przypadku takiej utraty prawa do karty podatkowej rok podatkowy jest niejako podzielony na dwie części, tj. okres do czasu utraty prawa do opodatkowania kartą podatkową (za który to podatek dochodowy jest płacony w ten sposób) oraz od chwili utraty prawa do tej formy opodatkowania (do którego to co do zasady ma zastosowanie opodatkowanie na zasadach ogólnych wg skali podatkowej).

Nie jest jednak tak zawsze. Zgodnie bowiem z art. 40 ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym, w przypadku gdy podatnik:

1. poda we wniosku o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej dane niezgodne ze stanem faktycznym, powodujące nieuzasadnione zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej bądź ustalenie wysokości podatku dochodowego w formie karty podatkowej w kwocie niższej od należnej, lub
2. prowadzi nierzetelnie (niezgodnie ze stanem faktycznym) ewidencję zatrudnienia bądź, mimo obowiązku, nie prowadzi tej ewidencji, a stwierdzony stan zatrudnienia jest wyższy od zgłoszonego naczelnikowi urzędu skarbowego, lub
3. nie zawiadomi naczelnika urzędu skarbowego w ustawowym terminie o zmianach powodujących utratę warunków do opodatkowania w formie karty podatkowej albo mających wpływ na podwyższenie wysokości podatku dochodowego w formie karty podatkowej, bądź w zawiadomieniu poda dane w tym zakresie niezgodne ze stanem faktycznym, lub
4. w rachunku lub fakturze stwierdzających sprzedaż wyrobu, towaru lub wykonanie usługi poda dane istotnie niezgodne ze stanem faktycznym

- naczelnik urzędu skarbowego stwierdza wygaśnięcie decyzji w zakresie opodatkowania w formie karty podatkowej.

W takich sytuacjach podatnik jest obowiązany opłacać podatek dochodowy tylko i wyłącznie na zasadach ogólnych i to za cały rok podatkowy, przy czym obowiązek założenia właściwych ksiąg powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po tym, w którym została doręczona decyzja stwierdzająca wygaśnięcie decyzji ustalającej wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej.