Rada nadzorcza: kurs a koszty firmy

Przeczytaj także: Kształcenie pracowników a koszty firmy

Konieczny związek
Z brzmienia art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. wynika, iż do kosztów uzyskania przychodu można zaliczyć wszystkie wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodu, zachowania lub zabezpieczenia jego źródła, z wyjątkiem kosztów enumeratywnie wymienionych w art. 16 u.p.d.o.p.

Powyższa definicja kładzie nacisk na istnienie powiązania, o charakterze bezpośrednim lub pośrednim, pomiędzy uzyskanym przychodem a poniesionym kosztem. Uznaje się, iż celowość wydatku istnieje zarówno w przypadkach, gdy przychód został uzyskany, jak i wtedy, gdy jego osiągnięcie ma charakter jedynie potencjalny. Podatnik uzasadniając poniesienie danego kosztu powinien być zatem w stanie udowodnić, iż fakt ten wpłynął lub mógł wpłynąć na zwiększenie zysków z prowadzonej przez niego działalności.

Nie zabezpiecza i nie wpływa na osiąganie
Przede wszystkim należy podkreślić, iż rada nadzorcza reprezentuje w spółce prawa handlowego interesy udziałowców i co do zasady funkcjonowanie rady nadzorczej nie wpływa na osiąganie przychodu. Wpływ rady nadzorczej na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów nie jest także spełniony, gdyż w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością funkcjonowanie rady nadzorczej jest nieobowiązkowe. Ponadto, co od zasady prowadzenie spraw spółek prawa handlowego jest zastrzeżone do kompetencji zarządu.

Zdaniem fiskusa
Organy podatkowe uznają co do zasady, iż wydatki poniesione w związku ze sfinansowaniem pracownikom kursu na członków rad nadzorczych, nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów- ukończenie kursu dla kandydatów do rad nadzorczych nie jest warunkiem niezbędnym do uzyskiwania przychodów w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, jak również do zachowania źródła przychodów w przyszłości. Przykładowo, w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 12 lutego 2008r., ILPB3/423-221/07-2/EK, możemy przeczytać: „Kwalifikując poniesiony wydatek na kurs do kosztów uzyskania przychodów należy każdorazowo przeprowadzić analizę sytuacji i odpowiedzieć na pytanie, czy zdobytą wiedzę osoba kształcąca się będzie miała możliwość wykorzystać w trakcie wykonywania swoich obowiązków (na swoim stanowisku pracy). Jeżeli Wnioskodawca będzie mógł odpowiedzieć na tak postawione pytanie w sposób twierdzący to należy uznać, iż wydatki związane z udziałem pracowników w szkoleniu, będą mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. (…) Zatem wydatki związane z udziałem pracowników w szkoleniu finansowanym przez Spółkę nie odpowiadają kryteriom wynikającym z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Nie pozostają one bowiem w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami. Podnoszą one co prawda umiejętności pracowników, jednak umiejętności i wiedza tam zdobyta nie są niezbędne w wykonywaniu obowiązków przez tych pracowników.”

Podobne stanowisko możemy znaleźć w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 16 maja 2011r., IBPBI/1/423-17/11/AB.

Tylko w szczególnych okolicznościach
Uwzględniając zatem powyższe, wydatki związane ze skierowaniem pracownika na kurs dla członków rad nadzorczych nie będą stanowić kosztów uzyskania przychodów. Zaliczenie tego typu wydatków do KUP mogłoby być uzasadnione tylko w ściśle określonych przypadkach np. gdy zakład budżetowy miałby być przekształcony w spółkę- zmiana formy organizacyjnej miałaby na celu poprawę rentowności jednostki a więc i wzrost jej przychodów, a kurs miałby służyć umożliwieniu osobom dotychczas zarządzającym jednostką kontynuację zarządzania, i w efekcie jej niezakłócone funkcjonowanie. Nawet jednak w takich wyjątkowych sytuacjach, dla całkowitej pewności konieczne byłoby uzyskanie potwierdzenia prawidłowości takiego stanowiska przez Ministra Finansów.