Otrzymany spadek a podatek dochodowy

Przeczytaj także: Dziedziczenie firmy a podatki

Zgodnie z ustawą o PIT przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn. Tak więc otrzymanie spadku nie wywołuje żadnych skutków podatkowych, jeżeli chodzi o przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych a to dlatego, że spadek czy też otrzymana darowizna jest opodatkowana podatkiem od spadków i darowizn. Problemem może się jednak okazać kwestia opodatkowania zbycia rzeczy nabytych w drodze spadku. W tym bowiem przypadku zastosowanie znajdzie ustawa o PIT.

W pierwszej kolejności trzeba ustalić dochód
Tak więc podstawę opodatkowania będzie stanowił dochód rozumiany jako różnica pomiędzy przychodami a kosztami ich uzyskania. Z tym, że ustawa o PIT ściśle reguluje co może być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w odniesieniu do sprzedaży rzeczy nabytych w drodze spadku. I tak, kosztem w przypadku zbycia akcji nabytych w drodze spadku jest dochód uzyskany z ich zbycia w części odpowiadającej kwocie zapłaconego uprzednio podatku od spadków i darowizn. Z kolei w przypadku sprzedaży nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, prawa wieczystego użytkowania gruntów, kosztem podatkowym są udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania. Ponadto kosztem jest kwota zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Nie każdy koszt można uwzględnić w rozliczeniu
Trzeba jednak pamiętać, że koszty, które poniósł spadkodawca nie mogą być rozliczone przez spadkobiercę. Podkreślić tu należy, że ewentualne długi ciążące na nieruchomości otrzymanej w drodze spadku nie są kosztem podatkowym. Bowiem spłata wierzycieli nie jest nakładem zwiększającym wartość nieruchomości. Obowiązek spłaty wierzycieli jest na skutek przyjęcia spadku zobowiązaniem obdarowanego, które musi uregulować.

Spadek otrzymany przez osobę prawną to jej przychód
Ustawa o podatku od spadków i darowizn definiuje przedmiot opodatkowania jako nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium RP lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium RP. Zatem podatek od spadków i darowizn nie dotyczy osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej. Jednak brak regulacji odnośnie spadków na rzecz osób prawnych w ustawie o podatku od spadków i darowizn nie oznacza, że ustawodawca zapomniał o tej grupie podmiotów.

Rzeczy nabyte w drodze spadku przez osoby prawne są opodatkowane podatkiem dochodowym od osób prawnych. Dzieje się tak, gdyż są one przychodami w rozumieniu ustawy o CIT, która do przychodów zalicza również wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (…) Ponadto w przeciwieństwie do przepisów ustawy o PIT, w ustawie o CIT nie zawarto zapisu, że jej przepisów nie stosuje się do przychodów podlegających ustawie o podatku od spadków i darowizn.


Adam Bujalski, Jerzy Toczyński