Ordynacja podatkowa: zwolnienie z zapłaty podatku

Przeczytaj także: Napaść na podatnika nie zwalnia go z zapłaty podatku

Zgodnie z art. 67a ustawy ordynacja podatkowa, organ podatkowy na wniosek podatnika w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym może:

• odroczyć lub rozłożyć na raty podatek;
• odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę;
• umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjna.

Ważny interes podatnika jest ważny
Ustawodawca nie wyjaśnia jednak, co rozumie poprzez ważny interes podatnika lub ważny interes publiczny. Podlega to ocenie urzędu skarbowego. Jednak w orzecznictwie sądów administracyjnych przyjęło się, ze ważny interes podatnika wyraża się w sytuacji, gdy z powodu nadzwyczajnych, losowych przypadków podatnik nie jest w stanie zaległości podatkowych uregulować. Będzie to np. utrata możliwości zarobkowania, utrata losowa majątku (wyrok WSA w Rzeszowie ISA/Rz 15/07).

Korzyści z ulgi
Korzystnym rozwiązaniem jest fakt, że umorzenie zaległości podatkowej powoduje również umorzenie odsetek za zwłokę w całości lub w takiej części, w jakiej została umorzona zaległość podatkowa. Takie regulacje obowiązują w przypadku osób nie prowadzących działalności gospodarczej, natomiast dla przedsiębiorców ustawodawca ustalił listę zobowiązań podatkowych, które mogą być objęte ulgą.

Jakich zobowiązań dotyczy ulga
W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych mogą być udzielane w sytuacji, gdy:

• stanowią pomoc de minimis – w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa wspólnotowego dotyczących pomocy w ramach zasady de minimis. Przykładową formą pomocy de minimis jest kredyt podatkowy udzielany dla osób rozpoczynający działalność gospodarczą.
• nie stanowią pomocy publicznej
• stanowią pomoc publiczną
  a) udzielaną w celu naprawienia szkód wyrządzonych przez klęski żywiołowe lub inne nadzwyczajne zdarzenia;
  b) udzielaną w celu zapobieżenie lub likwidacji poważnych zakłóceń w gospodarce o charakterze ponadsektorowym;
  c) udzielaną w celu wsparcia krajowych przedsiębiorców działających w ramach przedsięwzięcia gospodarczego podejmowanego w interesie europejskim;
  d) udzielaną w celu promowania i wspierania kultury, dziedzictwa narodowego, nauki i oświaty;
  e) będącą rekompensatą za realizację usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym powierzonych na podstawie odrębnych przepisów;
  f) na szkolenia;
  g) na zatrudnienie;
  h) na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw;
  i) na restrukturyzację;
  j) na ochronę środowiska;
  k) na prace badawczo – rozwojowe;
  l) regionalną;
  m) udzielaną na inne przeznaczenia określone przez Radę Ministrów.

Konieczny wniosek
Nie ma jednego przyjętego wzoru wniosku o ulgę w spłacie zobowiązań. Jednak w przepisach ordynacji podatkowej art. 168 § 2 i 3 zostały wymienione informacje, jakie powinny być zawarte w takim wniosku. Należą do nich między innymi dane identyfikujące dany podmiot (imię, nazwisko, adres, telefon, NIP), treść żądania wraz z uzasadnieniem oraz wysokości zobowiązania podatkowego, a także podpis wnoszącego podatnie (lub osoby upoważnionej). W praktyce bardzo często Urzędy Skarbowe zamieszczają na swoich stronach internetowych wzór takiego wniosku, co jest bez wątpienia dużym ułatwieniem dla przedsiębiorców.


Adam Bujalski, Elżbieta Węcławik