Sprzedaż nieruchomości: koszty uzyskania przychodu

Przeczytaj także: Sprzedaż mieszkania w 2007 r. - jakie koszty podatkowe?

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

W 2008 r. wnioskodawca wraz z żoną nabyli działkę budowlaną i rozpoczęli budowę domu jednorodzinnego. Wykonanie robót budowlanych zostało zlecone firmie zewnętrznej, która jak się później okazało, nie była podatnikiem VAT. Za wykonane usługi wystawiała rachunki uproszczone. Roboty budowlane zakończyły się w roku 2010. Po ich zakończeniu pogorszeniu uległ stan zdrowia wnioskodawcy na tyle, że nie był on w stanie utrzymywać tego domu (jest inwalidą, nie może wykonywać samodzielnie prac gospodarczych). Małżonkowie postanowili sprzedać wybudowany dom, co nastąpiło 27 grudnia 2010 r. Podczas wizyty w urzędzie skarbowym dowiedzieli się, że przy ustalaniu dochodu uzyskanego ze sprzedaży tejże nieruchomości podlegającego opodatkowaniu nie będą mogli uwzględnić rachunków za robociznę (gdyż nie mają faktur VAT) jak też wydatków związanych z zaciągniętym kredytem bankowym. Wnioskodawca zadał pytanie, czy faktycznie powyższe wydatki nie będą mogły być uwzględniane przy ustalaniu podatku z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

a. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment jej nabycia.

Z analizy stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Zainteresowany wraz z żoną nabyli prawno własności gruntu w 2008 r. i na gruncie tym rozpoczęli budowę domu, na co zaciągnęli kredyt hipoteczny. Budowa została zakończona w 2010 r.

W myśl przepisu art. 46 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych (art. 47 § 1 ww. ustawy). Co więcej, w myśl art. 48 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane (…).

Zatem, w przypadku budowy budynku na własnym gruncie, grunt ten wraz z budynkiem stanowi jedną rzecz (nieruchomość). Datą nabycia nieruchomości jest więc data nabycia gruntu. W konsekwencji, dla określenia skutków podatkowych sprzedaży przedmiotowej działki gruntu – wraz z posadowionym na tym gruncie budynkiem mieszkalnym – zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym w dacie nabycia gruntu, tj. stan prawny obowiązujący do dnia 31 grudnia 2008 r.

Zgodnie bowiem z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316), do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)–c) ustawy zmienianej w art. 1 (ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r., stosuje się zasady określone w ustawie zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

Stosownie do art. 30e ust. 1 i ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r., od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi – 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw (ustęp 2 ww. art. 30e ww. ustawy).