Prywatny samochód firmie: stawka amortyzacji

Przeczytaj także: Samochód osobowy: kilku właścicieli a amortyzacja

Rozpatrzmy następującą sytuację: W 2007 r. pan Piotr kupił na cele prywatne nowy samochód osobowy. W roku 2011 otworzył działalność gospodarczą i postanowił nabyty wcześniej samochód przekazać na potrzeby swojej firmy uznając go jako środek trwały. Czy w stosunku do tego samochodu może ustalić on indywidualną stawkę amortyzacji przewidzianą dla używanych środków trwałych?

Art. 22j ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof) mówi, że podatnicy mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych środków trwałych, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika, z tym że okres amortyzacji nie może być krótszy niż 30 miesięcy w przypadku środków transportu, w tym też samochodów osobowych. Jak łatwo policzyć stawka amortyzacji może tutaj wynieść nawet 40% w skali roku, a pojazd taki będziemy amortyzować przez zaledwie 2,5 roku, czyli dwa razy szybciej aniżeli w przypadku amortyzacji liniowej, gdzie stawka amortyzacji dla samochodów osobowych zgodnie z Wykazem rocznych stawek amortyzacyjnych wynosi 20% (a co za tym idzie okres amortyzacji to 5 lat).

Aby jednak powyższą preferencję zastosować, dany środek trwały musi zostać uznany za używany. Art. 22j ust. 2 pkt 1 updof mówi natomiast, że środki trwałe, o których mowa wyżej (czyli środki transportu), uznaje się za używane, jeżeli podatnik udowodni, że przed ich nabyciem były wykorzystywane co najmniej przez okres 6 miesięcy.

Samochód pana Piotra z przykładu w chwili uznania go za składnik majątku prowadzonej firmy ma już niemalże 4 lata. Czy zatem może być uznany za używany środek trwały i co za tym idzie, podatnik może amortyzować go przy uwzględnieniu indywidualnej stawki amortyzacyjnej? Niestety nie.

Należy tutaj bowiem pamiętać o tym, kiedy mamy do czynienia z używanym środkiem transportu (w tym samochodem osobowym) na potrzeby art. 22j ust. 1 pkt 2 updof, którego definicja została określona w przytoczonym wyżej art. 22j ust. 2 pkt 1 updof.

Otóż pojazd ten zostałby uznany za używany, gdyby był wykorzystywany przez okres co najmniej 6 miesięcy przed datą jego nabycia przez pana Piotra. Podatnik z naszego przykładu dokonał natomiast zakupu nowego samochodu, a co za tym idzie nie miał on wcześniej właściciela i nie był używany. Co prawda przed przekazaniem go na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej przez kilka lat pan Piotr używał go na potrzeby osobiste, lecz nie należy tego utożsamiać z pojęciem wykorzystywania przed nabyciem. Wykorzystywanie środka trwałego przez określony czas musi tutaj mieć bowiem miejsce przed jego nabyciem przez podatnika, a nie jedynie przed zmianą sposobu jego wykorzystywania przez tego samego podatnika. Co za tymi idzie, w takim przypadku nie ma możliwości ustalenia indywidualnej stawki amortyzacyjnej dla środka trwałego, który będąc własnością podatnika był tylko przez niego używany przed wprowadzeniem do ewidencji środków trwałych.

Pan Piotr z naszego przykładu po wprowadzeniu przedmiotowego samochodu do działalności gospodarczej będzie musiał go zatem amortyzować za pomocą stawki określonej w Wykazie rocznych stawek amortyzacyjnych, która wynosi 20%, chyba że zdecyduje się na jej obniżenie.