Ryczałt ewidencjonowany: środki trwałe

Przeczytaj także: Środki trwałe gdy ryczałt ewidencjonowany

Wybór formy opodatkowania jest co do zasady wiążący dla podatnika na jeden rok kalendarzowy. W nowym roku może ona zostać zmieniona. Przedsiębiorcy o stosunkowo niewielkich przychodach mogą w większości przypadków wybierać pomiędzy podatkiem zryczałtowanym (ryczałt ewidencjonowany), podatkiem liniowym lub też skalą podatkową. W dwóch ostatnich podstawą opodatkowania jest dochód (stanowiący różnicę pomiędzy przychodem a poniesionymi kosztami jego uzyskania) pomniejszony o przysługujące odliczenia, w pierwszej natomiast przychód (także pomniejszony o przysługujące odliczenia) – w rachunku podatkowym nie uwzględnia się tutaj zatem m.in. odpisów amortyzacyjnych.

Jednakże ryczałtowcy, podobnie jak i przedsiębiorcy opodatkowani w inny sposób, nabywają składniki spełniające definicję środków trwałych. W tym zakresie są oni obowiązani do prowadzenia stosownego wykazu (nie ewidencji), który będzie istotny w przypadku zmiany formy opodatkowania na tą, w której podatek ustala się od dochodu. Otóż art. 15 ust. 1 ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym mówi, że podatnicy oraz spółki, których wspólnicy są opodatkowani w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, są obowiązani m.in. prowadzić wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

To, co wykaz ten winien zawierać, zostało określone w §14 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie prowadzenia ewidencji przychodów i wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Zgodnie z ust. 1 tego przepisu w wykazie powinny się znaleźć:
1) liczba porządkowa;
2) data nabycia;
3) data przyjęcia do używania;
4) określenie dokumentu stwierdzającego nabycie;
5) określenie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej;
6) symbol Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) wydanej na podstawie odrębnych przepisów;
7) wartość początkowa;
8) stawka amortyzacyjna;
9) zaktualizowana wartość początkowa;
10) data likwidacji oraz przyczyna likwidacji albo data zbycia środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej.
Jak łatwo zauważyć, wykaz ten jest bardzo zbliżony do ewidencji środków trwałych. Nie znalazły się w nim jedynie dane dotyczące odpisów amortyzacyjnych

W §14 ust. 2 tego rozporządzenia ustawodawca wskazał, że za środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne uważa się składniki majątkowe, o których mowa w art. 22a-22o ustawy o podatku dochodowym.

Wartość początkową środka trwałego ustala się tutaj na takich samych zasadach jakie mają zastosowanie przy zasadach ogólnych czy też podatku liniowym. W przypadku odpłatnego nabycia jest to zatem, przyjmując w uproszczeniu, cena należna zbywcy powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem tego składnika majątku, poniesione do dnia przekazania środka trwałego do używania.

Jak już podkreślono wyżej, wykaz ten jest bardzo istotny przy zmianie formy opodatkowania. Art. 22n ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mówi bowiem, że w razie zmiany formy opodatkowania podatnicy, zakładając ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, uwzględniają w niej odpisy amortyzacyjne przypadające za okres opodatkowania w formie zryczałtowanego podatku dochodowego lub podatku tonażowego.