Odliczenie podatku VAT gdy związek z działalnością

Przeczytaj także: Usługi zarządcze a import usług i rozliczenie VAT

Tak wynika z interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 12 stycznia 2010r., IPPP1-443-1050/09-2/JB

Pytanie do fiskusa
Podatnik we wniosku o interpretację wskazał, iż prowadzi działalność w zakresie handlu hurtowego sprzętem do telewizji kablowej. W celu zabezpieczenia prawidłowego działania, dokonuje on cyklicznie zakupów towarów i usług, na które dostawcy wystawiają faktury z góry za cały rok kalendarzowy. Są to faktury za m.in. prenumeratę gazet i czasopism oraz serwisowanie wykorzystywanego w jego firmie sprzętu komputerowego. Zaznaczył, iż nie są to faktury zaliczkowe ani że nie dokonał żadnych przedpłat na te towary i usługi.

Podatnik chciał wiedzieć, czy i kiedy ma prawo do odliczenia VAT od dokonanych zakupów.

Co mówi przepis
Przypomnijmy, iż zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Powyższy przepis kładzie więc nacisk na powiązanie pomiędzy dokonanym zakupem a prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą. Warunkiem koniecznym dla uzyskania prawa do odliczenia jest możliwość powiązania podatku (zakupu) podlegającego odliczeniu z opodatkowanymi transakcjami podatnika. Istnienie bezpośredniego związku pomiędzy wskazanymi czynnościami determinuje więc odliczenie podatku VAT naliczonego w cenie nabytych towarów lub usług. Potwierdza to liczne orzecznictwo ETS w tym zakresie, m.in. wyrok z 6 kwietnia 1995r., C-4/94 czy też z 8 czerwca 2000r., C 98/98.

Możesz odliczyć…
Uwzględniając powyższe, dla dokonania odliczenia VAT od zakupu prasy wystarczy, aby podatnik wykazał, iż jej nabycie służy prowadzonej przez niego działalności- tzn. aby udowodnił iż nabywane gazety ułatwiają mu prowadzenie działalności gospodarczej, poprzez np. uzyskiwanie potrzebnych informacji. Takiego problemu nie powinno być w szczególności w przypadku np. czasopism specjalistycznych, które podnoszą wiedzę pracowników, takich jak np. prasa publikująca opracowania z dziedziny podatków nabywana przez biura rachunkowe.

…jeśli otrzymałeś towar
W omawianej interpretacji zarówno podatnik jak i fiskus zajęły stanowisko, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego nie wynika z faktu samego posiadania faktury, lecz wiąże się z koniecznością wyświadczenia usługi bądź otrzymania towaru. Organ podatkowy wskazał, iż podatnikowi nie przysługuje uprawnienie do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, gdy wystawiona faktura w rzeczywistości nie odzwierciedla wykonanych czynności, w szczególności zaś, gdy zdarzenie gospodarcze w ogóle nie zaistniało, zaistniało w innej niż wskazano dacie lub w rozmiarach innych niż wynika z faktury, bądź też zaistniało pomiędzy innymi podmiotami gospodarczymi. Zatem prawo do obniżenia podatku należnego jest wyraźnie uzależnione od wypełnienia obowiązku dostawcy lub usługodawcy, jakim jest wydanie konkretnego towaru, który został wprowadzony do obrotu gospodarczego lub rzeczywiste wykonanie usługi na rzecz usługobiorcy i wystawienie faktury potwierdzającej te czynności.

Co na to Dyrektywa?
Kwestia rozpatrywana przez Izbę Skarbową jest niezwykle istotna dla przedsiębiorców. Do czasu faktycznego odliczenia VAT to oni ponoszą bowiem ciężar jego zapłaty. Z tego względu termin w którym mogą tego dokonać może być istotny dla ich płynności finansowej, w szczególności jeśli nabywane przez nich dobra mają znaczną wartość.

Tymczasem kwestia odliczenia VAT z faktur wystawionych „z góry” jest kontrowersyjna. W omawianej interpretacji fiskus stanął na stanowisku, iż dokonanie odliczenia możliwe jest co do zasady dopiero wtedy, gdy podatnik otrzyma nabyty towar lub gdy usługa zostanie w całości wykonana (lub gdy dokona zapłaty). Uwzględniając prawo wspólnotowe takie ograniczenie wydaje się być nieuzasadnione. Zgodnie bowiem z art. 167 Dyrektywy VAT prawo do odliczenia powstaje w momencie, w którym podatek, który podlega odliczeniu staje się wymagalny, a więc w momencie powstania obowiązku podatkowego po stronie dostawcy w odniesieniu do tego podatku. Z art. 19 ust. 13 pkt. 3 VATU wynika, iż obowiązek podatkowy z tytułu dostawy czasopism powstaje w momencie wystawienia faktury, lub otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 60. dnia od dnia wydania tych towarów. W przepisie nie ma więc mowy o otrzymaniu towarów, tylko o wystawieniu faktury lub zapałacie, co w kontekście prawa unijnego stanowi argument podważający stanowisko fiskusa.