Odpisy amortyzacyjne nie zawsze w koszty podatkowe

Przeczytaj także: Ulepszenie środka trwałego o wartości poniżej 3 500 zł

Na potrzeby osobiste i do nieodpłatnego używania
Odpisy dokonywane zgodnie z przepisami to m.in. odpisy od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych na potrzeby prowadzonej działalności. Jeżeli zatem w praktyce zamiast do celów służbowych składniki te będą wykorzystywane na potrzeby osobiste, dokonywanych od nich odpisów nie można zaliczać do kosztów uzyskania przychodów.

Podobnie będzie, jeżeli środek trwały lub wartość niematerialna i prawna zostaną oddane do nieodpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia. Wśród warunków pozwalających na amortyzację tych składników majątku wymienione są bowiem wyłącznie odpłatne formy ich oddania do używania, takie jak: najem, dzierżawa lub umowa leasingu. O tym, że nie uważa się za koszty podatkowe odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oddanych do nieodpłatnego używania stanowi wprost art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. c) ustawy o pdof i art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. c) ustawy o pdop. Z powołanych przepisów wynika, że w takiej sytuacji odpisy nie są kosztem za miesiące, w których składniki te były oddane do nieodpłatnego używania. Nie jest przy tym ważne komu zostały one użyczone. W każdym przypadku zachodzi potrzeba wyłączenia odpisów z kosztów.

Samochód o dużej wartości
Na gruncie podatku dochodowego w sposób szczególny traktowane są samochody osobowe. W sytuacji gdy pojazd tego rodzaju jest o dużej wartości, część dokonywanych od niego odpisów nie jest uważana za koszt.

Na potrzeby amortyzacji za samochód osobowy o dużej wartości uważany jest ten, którego wartość początkowa przekracza równowartość 20.000 euro przeliczoną na złote według kursu średniego euro ogłaszanego przez NBP z dnia przekazania pojazdu do używania. Wówczas ustawodawca wyłącza z kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20.000 euro (art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy o pdof i art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy o pdop).

W oparciu o powołane przepisy konieczne jest ustalenie, jaka część każdego odpisu dotyczy wartości samochodu nieprzekraczającej 20.000 euro. Tylko ona może bowiem być zaliczona do kosztów. Natomiast pozostała część odpisu nie stanowi kosztu podatkowego (patrz przykład).

Zwrot wydatku
Na wysokość odpisów, które mogą być zaliczone do kosztów podatkowych, ma wpływ źródło finansowania zakupu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Jeżeli środki na ten cel będą pochodziły z własnych oszczędności lub pieniędzy "firmowych", wówczas cały dokonany odpis jest kosztem (oczywiście pod warunkiem, że nie zachodzą wcześniej wskazane okoliczności wyłączające to prawo). Inaczej będzie gdy podatnikowi zwracany jest wydatek (w całości lub części) na zakup danego składnika majątku, w formie dotacji, refundacji, czy w inny sposób.