Nieoprocentowana pożyczka a nieodpłatne świadczenia

Przeczytaj także: Pożyczka od wspólnika a przychody podatkowe

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca jest wspólnikiem spółek komandytowych, które planują udzielić mu nieoprocentowanych pożyczek. Pożyczki te zostaną udzielone wnioskodawcy jako osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, co potwierdzą stosowne zapisy w umowach pożyczki (wnioskodawca dodał, że jednocześnie prowadzi działalność gospodarczą na własne nazwisko). Wnioskodawca zadał pytanie, czy udzielenie mu nieoprocentowanych pożyczek spowoduje powstanie po jego stronie przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń zarówno po stronie pożyczkodawcy jak i pożyczkobiorcy? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Przez umowę pożyczki w świetle art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16 poz. 93 ze zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki może być udzielona nieodpłatnie lub odpłatnie, tj. za oznaczonym wynagrodzeniem w formie odsetek.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) przychodami z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymywane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Nieodpłatne świadczenie w znaczeniu prawa podatkowego obejmuje nie tylko świadczenie w rozumieniu prawa cywilnego (działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony), ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne oraz gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku mające konkretny wymiar finansowy.(…)

Mając na uwadze przedstawiony opis zdarzenia przyszłego oraz przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, iż udzielenie nieoprocentowanej pożyczki nie stanowi po stronie pożyczkodawcy nieodpłatnego świadczenia. Nie rozpoznaje się w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodu w postaci utraconych korzyści np. odsetek w sytuacji udzielenia nieodpłatnej pożyczki. W związku z powyższym udzielanie nieodpłatnych pożyczek nie będzie wywoływało skutków podatkowych u pożyczkodawcy. A zatem nienaliczone przez Spółkę odsetki, nie będą stanowiły dla Wnioskodawcy, wspólnika spółki komandytowej (pożyczkodawcy) przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika również, że Spółka planuje udzielenie Wnioskodawcy (pożyczkobiorcy), jako osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej nieoprocentowanej pożyczki.

W odniesieniu do skutków podatkowych dotyczących udzielenia przez Spółkę pożyczki osobie fizycznej nie prowadzącej działalności gospodarczej wskazać należy, iż biorąc pod uwagę cytowany wyżej przepis art. 720 § 1 ustawy Kodeks Cywilny, należy stwierdzić, iż na gruncie Kodeksu cywilnego umowa pożyczki jest umową nieodpłatną. Niemniej jednak umowa ta może mieć charakter odpłatny. Odpłatność można ustalić w różny sposób, np. w postaci oprocentowania wyrażonego w pieniądzu, przeniesienia własności rzeczy oznaczonych co do tożsamości, zezwolenia na korzystanie z rzeczy, udziału w zysku osiągniętym przez pożyczkobiorcę.

Należy podkreślić, że jeżeli strony w umowie pożyczki zastrzegły brak odpłatności w postaci odsetek, to fakt ten nie rodzi skutków podatkowych w postaci uzyskania przez pożyczkobiorcę nieodpłatnego świadczenia.

W konsekwencji, na gruncie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307, z późn. zm.), otrzymanie, jak i nieodpłatne udzielenie pożyczki jest obojętne podatkowo.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów