Zwrot kosztów dojazdu a zwolnienie z podatku

Przeczytaj także: Kluby sportowe: zwrot kosztów dojazdu trenerów i zawodników w PIT

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawczyni wskazała, że jest matką niepełnosprawnego dziecka, które po raz pierwszy w roku szkolnym 2009/2010 wstąpiło w obowiązek szkolny. Gmina powinna zapewnić dziecku dowóz do szkoły, ale tego nie uczyniła. W zamian zwraca wnioskodawczyni koszty dowozu dodając tę kwotę do dochodu i pobiera podatek. Miesięcznie jest to kwota 1 200 zł (400 zł za 30 km w jedną stronę, gdzie koszty te powinny być zwracane przejazd w cztery strony: do szkoły, powrót rodzica do domu, przejazd po dziecko do szkoły i powrót). Gmina określa te środki jako ryczałtowy zwrot kosztów dowozu i dlatego podlegają one opodatkowaniu. Wnioskodawczyni ma wątpliwości, czy takie postępowanie jest słuszne? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40c ww. ustawy wolny od podatku dochodowego jest zwrot kosztów przejazdu, o których mowa w art. 17 ust. 3 i 3a ustawy z dnia 07 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, ze zm.).

W myśl art. 17 ust. 1 ww. ustawy o systemie oświaty sieć publicznych szkół powinna być zorganizowana w sposób umożliwiający wszystkim dzieciom spełnianie obowiązku szkolnego, z uwzględnieniem ust. 2.

Zgodnie z art. 17 ust. 2 ustawy o systemie oświaty, droga dziecka z domu do szkoły nie może przekraczać:

1. 3 km – w przypadku uczniów klas I-IV szkół podstawowych;
2. 4 km – w przypadku uczniów klas V i VI szkół podstawowych oraz uczniów gimnazjów.

Jeżeli droga dziecka z domu do szkoły, w której obwodzie dziecko mieszka, przekracza odległości wymienione w ust. 2, obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu lub zwrot kosztów przejazdu środkami komunikacji publicznej (art. 17 ust. 3).

Do obowiązków gminy należy również, na podstawie art. 17 ust. 3a ww. ustawy o systemie oświaty:

1. zapewnienie uczniom niepełnosprawnym, których kształcenie i wychowanie odbywa się na podstawie art. 71b, bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższej szkoły podstawowej i gimnazjum, a uczniom z niepełnosprawnością ruchową, upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym - także do najbliższej szkoły ponadgimnazjalnej, nie dłużej jednak niż do ukończenia 21 roku życia;
2. zapewnienie dzieciom i młodzieży, o których mowa w art. 16 ust. 7, a także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym ze sprzężonymi niepełnosprawnościami, bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do ośrodka umożliwiającego tym dzieciom i młodzieży realizację obowiązku szkolnego i obowiązku nauki, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 roku życia;
3. zwrot kosztów przejazdu ucznia, o którym mowa w pkt 1 i 2, oraz jego opiekuna do szkoły lub ośrodka, wymienionych w pkt 1 i 2, na zasadach określonych w umowie zawartej między wójtem, burmistrzem, prezydentem miasta i rodzicami, opiekunami lub opiekunami prawnymi ucznia, jeżeli dowożenie i opiekę zapewniają rodzice, opiekunowie lub opiekunowie prawni.

Zauważyć należy, iż zwolnieniem wynikającym z treści art. 21 ust. 1 pkt 40c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych objęty jest nie tylko zwrot kosztów przejazdu dziecka środkami komunikacji publicznej, ale także zwrot kosztów transportu dziecka samochodem prywatnym rodziców dziecka. Nie w każdej bowiem sytuacji gmina może zapewnić dzieciom niepełnosprawnym, na których ciąży obowiązek szkolny, dowóz do najbliższej szkoły (ośrodka) bezpłatnym transportem oraz nie zawsze – z uwagi na stopień niepełnosprawności dziecka – możliwe jest dowożenie dziecka przez rodziców środkami transportu publicznego.(…)

W świetle powyższego, należy stwierdzić, iż świadczenie udzielane przez gminę w formie zwrotu kosztów dowozu dziecka niepełnosprawnego, dokonywane stosownie do postanowień ustawy o systemie oświaty, korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co jest jednoznaczne z faktem, iż nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów