Środki trwałe: wartość początkowa nowego samochodu

Przeczytaj także: Samochód osobowy: zakup a wartość początkowa

Rozpatrzmy następującą sytuację: Przedsiębiorca (czynny podatnik VAT) w lutym 2010 r. kupił nowy samochód ciężarowy. Cena zakupu wynosiła 200 000 zł netto. Samochód ten będzie służył wykonywaniu jedynie czynności opodatkowanych podatkiem VAT, w związku z czym podatek naliczony z faktury dokumentującej jego zakup został w całości odliczony. Przedsiębiorca poniósł różnego rodzaju opłaty związane z rejestracją tego samochodu (dowód i tablice rejestracyjne, nalepki kontrolne itp.). Czy jego wartość początkową, od której będą dokonywane odpisy amortyzacyjne, może ustalić w wysokości ceny zakupu (tj. 200 000 zł), czy też musi do niej doliczyć poniesione dodatkowe opłaty?

Jak stanowi art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof), amortyzacji podlegają stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia ich do używania budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością, maszyny, urządzenia i środki transportu oraz inne przedmioty - o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Amortyzacja jest naliczana od wartości początkowej, którą jest, w przypadku nabycia w drodze kupna, cena nabycia (art. 22g ust. 1 pkt 1 updof). Przez tę z kolei należy rozumieć kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług (art. 22g ust. 3 updof). Tak ustaloną cenę nabycia koryguje się o ewentualne różnice kursowe, naliczone do dnia przekazania do używania środka trwałego (art. 22g ust. 5).

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika zatem, iż do wartości początkowej wlicza się nie tylko cenę zakupu danego składnika majątku, ale także niemalże wszelkie koszty poniesione do dnia przekazania go do używania, kiedy to stanie się on środkiem trwałym. Środkiem trwałym może być natomiast jedynie taki składnik majątku, który jest kompletny i zdatny do użytku.

Ustawa o podatku dochodowym nie wskazuje przy tym, kiedy samochód jest zdatny do użytku. Będzie tak jednak dopiero wtedy, gdy zostanie od dopuszczony do ruchu drogowego (czyli gdy będzie spełniał swoją podstawową funkcję). Art. 71 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym mówi natomiast, iż dokumentem stwierdzającym dopuszczenie samochodu do ruchu jest dowód rejestracyjny albo pozwolenie czasowe. Musi on także spełniać określone wymogi określone w ustawie oraz być zarejestrowany i zaopatrzony w tablice rejestracyjne oraz nalepkę kontrolną.

Tym samym opłaty związane z pierwszą rejestracją samochodu (wyrobienie dowodu rejestracyjnego, wykupienie tablic rejestracyjnych i nalepki kontrolnej) są niezbędne do poniesienia, aby dopuścić go do ruchu drogowego. Ponadto jedynie po zdobyciu powyższych samochód taki jest dopuszczony do tego ruchu. Tym samym dopiero po dopełnieniu tych formalności samochód ten będzie można przyjąć do używania i uznać za środek trwały. Co za tym idzie, poniesione opłaty (jako że wystąpiły przed przyjęciem go do używania, a niewątpliwie były z tą czynnością związane) powiększą jego wartość początkową.