Rolnik ryczałtowy a kasa fiskalna

Przeczytaj także: Kasa fiskalna w gospodarstwie rolnym?

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Rolnik ryczałtowy, obok gospodarstwa rolnego trudni się także handlem artykułami spożywczymi oraz warzywami i owocami. Sprzedaje m.in. produkty wyprodukowane we własnym gospodarstwie. W zakresie handlu jest podatnikiem VAT. Od września 2009 r. zainstalował kasę fiskalną. Ma on wątpliwość, czy powinien na tym urządzeniu ewidencjonować także produkty pochodzące z jego gospodarstwa rolnego? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu tym podatkiem podlega co do zasady każda odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 i ust. 2 tej ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Przepisy te wskazują, że działalność prowadzona przez rolników mieści się w pojęciu działalności gospodarczej.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 3 tej ustawy zwalnia się od podatku dostawę produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego. Zgodnie z art. 2 pkt 19 ustawy o podatku od towarów i usług przez rolnika ryczałtowego rozumie się rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Produkty rolne, zgodnie z art. 2 pkt 20 ustawy o podatku od towarów i usług, to towary wymienione w załączniku nr 2 do ustawy oraz towary wytworzone z nich przez rolnika ryczałtowego z produktów pochodzących z jego własnej działalności rolniczej przy użyciu środków zwykle używanych w gospodarstwie rolnym, leśnym i rybackim, natomiast usługi rolnicze to zgodnie z art. 2 pkt 21, usługi wymienione w załączniku nr 2 do ustawy.

Zwolnienie rolnika ryczałtowego od podatku ma charakter przedmiotowo-podmiotowy. Od podatku zwolnieni są tylko rolnicy ryczałtowi i tylko w wyraźnie wskazanym zakresie. Świadczenie usług rolniczych oraz dostawa produktów rolnych przez podmioty inne niż rolnicy ryczałtowi podlega opodatkowaniu.

Z treści art. 109 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że podatnicy zwolnieni od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym.

Z kolei w myśl art. 109 ust. 3 podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 i 82 ust. 3 oraz zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, 134, 138 - dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, co wynika z art. 111 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Natomiast w myśl art. 117 ustawy, z zastrzeżeniem art. 43 ust. 4, rolnik ryczałtowy w zakresie prowadzonej działalności rolniczej dostarczający produkty rolne jest zwolniony z obowiązku:

1. wystawiania faktur, o których mowa w art. 106;
2. prowadzenia ewidencji dostaw i nabyć towarów i usług;
3. składania w urzędzie skarbowym deklaracji podatkowej, o której mowa w art. 99 ust. 1;
4. dokonania zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa podatkowego w odniesieniu do przedstawionego w złożonym wniosku stanu faktycznego należy stwierdzić, że dokonywana przez Pana jako rolnika ryczałtowego sprzedaż artykułów rolnych pochodzących z prowadzonego gospodarstwa rolnego korzysta ze zwolnienia na mocy art. 43 ust. 1 pkt 3 powołanej ustawy. W tym też zakresie nie powstanie wobec Pana obowiązek prowadzenia ewidencji dostaw i nabyć towarów zgodnie z uregulowaniami zawartymi w cytowanym art. 117 ustawy o podatku od towarów i usług, tym samym nie będzie Pan zobowiązany do prowadzenia ewidencji obrotu przy pomocy kasy rejestrującej tychże artykułów.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów