Cesja umowy a podatek od darowizny

Przeczytaj także: Umowa cesji książeczki mieszkaniowej bez podatku od darowizny

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

W zapytaniu podatnik wskazał, że jego rodzice w czerwcu 2006 r. zawarli z deweloperem umowę przedwstępną kupna mieszkania we wznoszonym budynku. Do chwili obecnej wpłacili na konto firmy 95% ceny mieszkania. Budowa zostanie zakończona w najbliższym czasie. Zawarcie aktu notarialnego w powyższej sprawie nastąpi na koniec 2008 r. bądź na początku 2009 r. Rodzice chcą darować to mieszkanie podatnikowi, w związku z czym rozważają sporządzenia w tym celu umowy cesji praw wynikających z zawartej umowy przedwstępnej oraz wniesionego wkładu pieniężnego. Zadał on pytanie, czy w przypadku takiej cesji będzie mógł skorzystać ze zwolnienia w podatku od spadków i darowizn, czy forma prawna umowy cesji wpłynie na kwestię opodatkowania? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Umowa darowizny ma charakter umowy zobowiązującej (konsensualnej) – do zawarcia umowy dochodzi z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia woli – jednostronnej, jako nie przynoszącej darczyńcy żadnej opłaty. Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Umowę cesji można uznać jako darowiznę, jeżeli posiada cechy darowizny, tzn. oświadczenie darczyńców o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny.