Podatek dochodowy: jaka forma opodatkowania?

Przeczytaj także: Podatek dochodowy: forma opodatkowania to decyzja na rok

Zaliczki na podatek za okres od stycznia do listopada danego roku wpłaca się w terminie do dnia 20 każdego miesiąca następującego po miesiącu, za który zaliczka jest wpłacana. Zaliczka za grudzień jest wpłacana w wysokości zaliczki za listopad do dnia 20 grudnia. Podatnik może wybrać kwartalne rozliczanie podatku. Wtedy zaliczki wpłacane są do dnia 20 miesiąca następującego po kwartale, a za IV kwartał w wysokości zaliczki za III kwartał w terminie do dnia 20 grudnia. Zaliczki za okresy kwartalne mogą wpłacać tylko mali podatnicy w myśl art. 5a pkt 20 ustawy o PIT oraz podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej.

Podatnicy na podatku liniowym składają roczne zeznanie podatkowe na formularzu PIT-36L w terminie do końca kwietnia następnego roku podatkowego. W zeznaniu podatnicy mogą pomniejszyć uzyskany dochód o straty z lat ubiegłych oraz składki z tyt. ubezpieczenia społecznego zapłacone za siebie oraz za osoby współpracujące. Podatnicy na podatku liniowym nie mogą skorzystać ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem ani rozliczyć się w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.

Podatnicy na podatku liniowym mogą opłacać podatek w formie uproszczonej, o którym mowa w art. 44 ust. 6b – 6i ustawy o PIT.

Zasady ogólne wg progresywnej skali podatkowej

Z tej formy opodatkowania mogą skorzystać wszyscy podatnicy bez względu na formę i rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej. Podstawą opodatkowania jest tutaj dochód (przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania). Podatek liczony jest wg progresywnej skali podatkowej, stawki podatku w zależności od wysokości uzyskanego dochodu wynoszą 19 proc., 30 proc. lub 40 proc. Przy korzystaniu z tej formy opodatkowania występuje tzw. kwota wolna od podatku (czyli wysokość dochodu, który nie powoduje obowiązku zapłacenia podatku dochodowego). W roku 2008 wynosi ona 3 091 zł.

Podatnicy rozliczający się z podatku dochodowego wg skali podatkowej obowiązani są prowadzić odpowiednie urządzenia księgowe (podatkową książkę przychodów i rozchodów lub księgi rachunkowe) ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ewidencję wyposażenia, karty przychodów pracowników.

Dochód przed opodatkowaniem w pomniejsza się także (podobnie jak w przypadku ryczałtu i podatku liniowego) o zapłacone w roku podatkowym składki na ubezpieczenie społeczne podatnika i osób z nim współpracujących. Samą zaliczkę na podatek z kolei pomniejsza się o zapłacone w roku podatkowym przez podatnika składki na ubezpieczenie zdrowotne własne i osób współpracujących, przy czym wysokość odliczenia nie może przekroczyć 7,75 proc. podstawy wymiaru składki.

Zaliczka na podatek jest wpłacana za okresy miesięczne w terminie do 20 dnia miesiąca następnego. Zaliczka za grudzień jest wpłacana na konto urzędu skarbowego w wysokości zaliczki za listopad w terminie do dnia 20 grudnia. Tzw. mali podatnicy określeni w art. 5a pkt 20 ustawy o PIT mogą opłacać zaliczki za okresy kwartalne, w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po kwartale, za który zaliczka jest wpłacana. Za IV kwartał zaliczka jest natomiast płatna w wysokości zaliczki za kwartał III w terminie do 20 grudnia.

Podatnicy rozliczający się wg skali podatkowej składają roczne zeznanie podatkowe na druku PIT-36 w terminie do końca kwietnia następnego roku podatkowego. Mają oni prawa do ulg i odliczeń przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Mogą także skorzystać ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem lub w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci (o ile spełniają warunki określone w ustawie o PIT).

Podatnicy rozliczający podatek dochodowy wg skali podatkowej mogą ponadto korzystać z uproszczonej formy opłacania podatku dochodowego, o której mowa w art. 44 ust. 6b – 6i ustawy o PIT.

Do pobrania