Faktura VAT RR: nieodliczony podatek to koszty

Przeczytaj także: Faktura RR: nieodliczony VAT nie jest kosztem podatkowym firmy

Stawka podatku VAT (zwana zryczałtowanym zwrotem podatku VAT) na produkty rolne sprzedawane przez rolnika ryczałtowego na rzecz podatnika VAT wynosi 5 proc. Podatek ten wypłaca rolnikowi nabywca jego płodów rolnych.

Powyższa transakcja zostaje udokumentowana specjalną fakturą VAT RR. To, co powinna ona zawierać, zostało określone w aart. 116 ustawy o VAT. Warto w tym miejscu wspomnieć, iż fakturę tę wystawia nie rolnik (a więc sprzedawca), a nabywca jego produktów (czyli podatnik VAT).

Zryczałtowany zwrot podatku zwiększa u nabywcy produktów rolnych kwotę podatku naliczonego, w rozliczeniu za miesiąc, w którym dokonano zapłaty, pod warunkiem że:

• nabycie produktów rolnych jest związane z dostawą opodatkowaną;
• zapłata należności za produkty rolne, obejmująca również kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku, nastąpiła na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego nie później niż 14. dnia, licząc od dnia zakupu, z wyjątkiem przypadku, gdy rolnik zawarł umowę z podmiotem nabywającym produkty rolne określającą dłuższy termin płatności;
• w dokumencie stwierdzającym dokonanie zapłaty, zostaną podane numer i data wystawienia faktury potwierdzającej nabycie produktów rolnych.

Aby przedsiębiorca mógł odliczyć podatek VAT od nabytych u rolnika ryczałtowego produktów rolnych, musi spełniać wszystkie powyższe warunki. Niespełnienie chociażby jednego powoduje utratę do prawa odliczenia tego podatku.

Co się zatem dzieje z tym podatkiem w sytuacji, gdy nabywca (a więc przedsiębiorca) płaci za produkty rolne gotówką lub spóźni się z zapłatą?

Nie ulega wątpliwości, że podatek VAT w tej sytuacji nie będzie zwiększał u przedsiębiorcy podatku naliczonego podlegającego odliczeniu. Może on jednak zostać uznany za koszt uzyskania przychodu w podatku dochodowym.

W art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych bowiem wskazano, że jest kosztem uzyskania przychodów podatek naliczony w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług – jeżeli naliczony podatek od towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej.

Zatem, skoro zgodnie z przepisami ustawy o VAT podatnikowi w powyższych sytuacjach nie przysługuje prawo do powiększenia podatku naliczonego o zryczałtowany zwrot podatku i jego odliczenie od podatku należnego z powodu nie spełnienia warunków określonych w stosownych przepisach tejże ustawy, to – jak wskazano wyżej, zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. a) ustawy o PIT, cała wartość faktury (czyli wartość netto wraz z podatkiem VAT) będzie stanowić koszt uzyskania przychodów w podatku dochodowym z prowadzonej działalności gospodarczej.