Podatek VAT - podstawowe wiadomości

Przeczytaj także: Podatek VAT: fakty i mity

Podatek VAT został wprowadzony w Polsce ustawą z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. Od 1 maja 2004 r. reguluje go jednak ustawa z dnia 11 marca o podatku od towarów i usług. Zmiana ustawy regulującej podatek VAT była konieczna ze względu na przystąpienie Polski do Unii Europejskiej.

Podstawowe pojęcia

• wartość netto - jest to wartość towaru lub usługi bez podatku VAT
• wartość brutto - jak się można domyślić jest to wartość towaru lub usługi wraz z podatkiem VAT
• stawki podatku VAT – są to procentowe stawki, jakimi opodatkowane są towary i usługi w zakresie podatku VAT (wynoszą one 22 proc., 7 proc., 0 proc. lub są z tego podatku zwolnione czyli zw., a w przypadku nabycia produktów rolnych od rolnika ryczałtowego – 5 proc.). Różnica między stawką 0 proc. a zwolnieniem z podatku VAT przedstawiona zostanie w dalszej części artykułu
• VAT należny – jest to podatek VAT, który sprzedawca dolicza do sprzedawanych towarów i usług
• VAT naliczony – jest to podatek VAT, który nabywca odlicza od kupowanych towarów i usług

Zakres podmiotowy

Podatnikami podatku od towarów i usług są:

• osoby prawne,
• jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej,
• osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności

Nie uznaje się za podatnika podatku od towarów i usług:

• organów administracji publicznej,
• urzędów administracji publicznej w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączenie czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.