Aport a odliczenie VAT

Przeczytaj także: Korekta VAT naliczanego przy sprzedaży samochodu firmowego. Kiedy stosować i jak obliczyć?

Ministerstwo Finansów wystosowało pismo do dyrektorów izb skarbowych i dyrektorów urzędów skarbowych nr PT5-033-13/EK/2006/AP-7828/7789 z dnia 27 marca 2007 roku, w którym zawarło stanowisko odnośnie odliczonego podatku VAT od towarów i środków trwałych, które następnie zostały wniesione aportem do spółki prawa handlowego lub cywilnego.

Podatnik co do zasady ma prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od zakupu towarów i usług, pod warunkiem że będą one wykorzystywane przez niego do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT). Zatem zakup towarów z zamiarem wykorzystywania ich w swojej działalności opodatkowanej podatkiem VAT pozwala podatnikowi na odliczenie wartości tego podatku wynikającego z faktur zakupowych. Dotyczy to jednak tylko czynności opodatkowanych.

Zgodnie z § 8 ust. 1 pkt 6 zwalnia się z podatku od towarów i usług wykłady niepieniężne (aporty) wnoszone do spółek prawa handlowego i cywilnego. Zatem jeżeli podatnik zamierza wnieść jakieś aporty do spółki prawa handlowego lub cywilnego – to jest to zwolnione z podatku VAT, a co za tym idzie towary te nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych tym podatkiem. Jeżeli nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych, to podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur zakupowych tych towarów.

Może jednak zaistnieć sytuacja, w której podatnik dokona zakupu towarów i środków trwałych z zamiarem wykorzystywania ich do czynności opodatkowanych, po czym postanowi wnieść je aportem do spółki prawa handlowego lub cywilnego. Odliczył podatek VAT w momencie ich nabycia, a w terminie późniejszym przestał spełniać warunek konieczny do spełnienia w celu odliczenia tego podatku. Jak podkreśla Ministerstwo Finansów – w takiej sytuacji podatnik musi dokonać korekty wcześniej odliczonego podatku od zakupionych towarów handlowych, bez względu na okres, w którym nastąpi dostawa.

Odmienna sytuacja występuje w przypadku innych towarów, a w tym środków trwałych, które początkowo były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a następnie zostały wniesione aportem. Tutaj mają zastosowanie art. 91 ust. 1 – 5, jeżeli „(…) podatnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się to prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi (…)”. Brzmienie ust. 1-5 art. 91 jest następujące:

1. Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-9, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11, dla zakończonego roku podatkowego. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli różnica między proporcją odliczenia określoną w art. 90 ust. 4 a proporcją określoną w zdaniu poprzednim nie przekracza 2 punktów procentowych.
2. W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym, są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat a w przypadku nieruchomości – w ciągu 10 lat, licząc począwszy od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości – jednej dziesiątej, kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.
3. Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty.
4. W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów, o których mowa w ust. 2, uważa się, że towary te są nadal używane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.
5. Korekta po sprzedaży, o której mowa w ust. 4, powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż.