Globalny podatek minimalny zagrożeniem dla ulg podatkowych

Przeczytaj także: Sejm: ulgi prorodzinne do komisji

Zakończyły się konsultacje publiczne projektu ustawy o opodatkowaniu wyrównawczym jednostek składowych grup międzynarodowych i krajowych, która implementuje do polskiego porządku prawnego przepisy dyrektywy Rady (UE) 2022/2523 z 14 grudnia 2022 r. w sprawie zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup krajowych w Unii Europejskiej.

Przekazaliśmy liczne uwagi do zaproponowanych przepisów. Ich wejście w życie będzie poważnym wyzwaniem interpretacyjnym, natomiast obliczenie i zapłata nowego podatku dużym obciążeniem techniczno-organizacyjnym. Podatek globalny może ograniczyć inwestycje w naszym kraju przez duże podmioty gospodarcze. Dlatego dostrzegamy potrzebę zintensyfikowania prac i konsultacji pod kątem obowiązujących w Polsce ulg podatkowych, takich jak ulga badawczo-rozwojowa, ulgi w polskiej strefie inwestycyjnej czy w specjalnych strefach inwestycyjnych, w celu zachowania oraz wzmocnienia pozycji naszego kraju jako atrakcyjnego państwa do lokowania inwestycji – mówi Anna Słomińska – Wernik, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Czego dotyczy nowy podatek?

Globalny podatek minimalny (tzw. Filar II) nakłada nowe obowiązki na spółki należące do polskich i międzynarodowych grup kapitałowych. Podatek dotyczy spółek, których skonsolidowany przychód wynosi co najmniej 750 mln euro w co najmniej dwóch z czterech ostatnich latach obrotowych.

Celem globalnego podatku jest wyrównanie zasad opodatkowania największych korporacji tak, aby efektywna stawka podatkowa grupy w danym kraju nie była niższa niż 15%. Poza dodatkowym opodatkowaniem, na firmy zostanie nałożony szereg nowych obowiązków sprawozdawczych i analitycznych, niezależnie od tego czy ich efektywna stawka jest poniżej 15%.

Wymusi to na przedsiębiorcach dostosowanie zaplecza technologicznego i reorganizację dotychczasowych procesów dotyczących gromadzenia i weryfikacji danych, raportowania oraz tax compliance.

Zagrożone ulgi podatkowe

Największym problemem dla biznesu jest jednak wpływ globalnego podatku na system ulg podatkowych, takich jak ulga badawczo-rozwojowa czy zwolnienia z tytułu prowadzenia działalności w ramach specjalnej strefy ekonomicznej polskiej strefy inwestycji.

Wprowadzenie na potrzeby globalnego podatku wyrównawczego podziału na kwalifikowane i niekwalifikowane zwrotne kredyty podatkowe ma istotny wpływ na zobowiązania grup kapitałowych z tytułu globalnego minimalnego podatku dochodowego, a więc i efektywność polityki podatkowej prowadzonej przez dane państwo.

Globalny podatek minimalny będzie dodatkowym czynnikiem, który przedsiębiorcy będą brać pod uwagę podczas podejmowania decyzji o chęci skorzystania ze zwolnienia w ramach polskiej strefy inwestycji. Jednocześnie należy zauważyć, iż zaprojektowane nowe warunki nie obowiązywały w momencie dokonywania inwestycji. Podatnicy nie mieli wiedzy oraz nie podejmowali decyzji w zakresie realizacji inwestycji z uwzględnieniem przyszłych konsekwencji wynikających z pojawienia się przepisów wprowadzających globalny podatek minimalny. Ponadto, w momencie uzyskiwania decyzji o wsparciu bądź zwolnienia z podatku, warunki korzystania z instrumentu wsparcia były ustalane na określony czas z uwzględnieniem wysokości nakładów i dochodowości przedsięwzięcia.

Mniejsze korzyści z inwestycji w strefach ekonomicznych

Zgodnie z zasadami kalkulacji podatku wyrównawczego w ramach Filar 2, efektywna stawka podatkowa dla podmiotu korzystającego ze zwolnienia w podatku dochodowym na podstawie zezwolenia lub decyzji o wsparciu może być znacznie niższa niż 15%. W konsekwencji będzie to oznaczać opodatkowanie takiego podmiotu podatkiem wyrównawczym, a tym samym przyczyni się do zmniejszenia korzyści wynikającej z działalności w strefie ekonomicznej. Należy również pamiętać, że jednym z celów powstania specjalnych stref ekonomicznych było tworzenie nowych miejsc pracy oraz przyspieszenie rozwoju gospodarczego kraju m.in. poprzez rozwój nowych rozwiązań technicznych i technologicznych.

Anna Słomińska-Wernik,