IKE i IKZE a zwolnienie z podatków

Przeczytaj także: Ulga IKZE. Ile można zyskać jeszcze w 2023 roku?

Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) i Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) to programy, które umożliwiają dobrowolne, długoterminowe oszczędzanie na emeryturę. Umowy o prowadzenie IKE lub IKZE można zawrzeć m.in. z bankiem, domem maklerskim lub funduszem inwestycyjnym już po ukończeniu 16. roku życia. Dzięki nim oprócz emerytury z ZUS, posiadacz takiego konta może otrzymać dodatkowe środki w ramach IKE, IKZE lub obu jednocześnie.

Obydwa rozwiązania pozwalają zadbać o własne finanse na emeryturze i możliwość zapewnienia komfortu życia na porównywalnym poziomie, jak w czasie aktywności zawodowej. Kapitał zgromadzony na IKE lub IKZE jest prywatną własnością oszczędzającego, podlega dziedziczeniu i nie jest obciążony podatkiem od spadków i darowizn. Właściciel konta może w momencie jego otwarcia wskazać osobę lub osoby, które będą uprawnione do otrzymania środków w przypadku jego śmierci, a także określić ich procentowy udział. Nie można nabyć tych produktów wspólnie, np. z dzieckiem lub małżonkiem. Jeśli nie zdecydują się na wcześniejszą wypłatę, posiadacze IKE i IKZE są zwolnieni z podatku od zysków kapitałowych. Ponadto, wpłaty na IKZE można odliczyć od dochodu w rocznym zeznaniu podatkowym, co zmniejsza podstawę opodatkowania - mówi Jacek Janiuk, dyrektor Biura Maklerskiego Alior Banku.

Gdzie trafiają środki gromadzone na IKE i IKZE?

Decyzja co do przedmiotu inwestycji zależy od preferencji klienta. Istotne jest ile lat chciałby wpłacać środki do tych produktów, jakie ryzyko inwestycyjne jest w stanie zaakceptować, jakie ma nastawienie do zmienności wycen. Można wybrać instrumenty finansowe, w których – w zależności od wieku klienta – zmienia się skład aktywów, w które produkt inwestuje.

Korzyści podatkowe dla posiadaczy IKE i IKZE

Podatek od zysków kapitałowych nie dotyczy IKE ani IKZE. Jeśli środki na IKE są gromadzone do osiągnięcia co najmniej 55. roku życia w przypadku osób, które osiągnęły uprawnienia emerytalne, a na IKZE do minimum 65. roku życia, to ustawa stanowi, że podatek nie będzie obowiązywał. Jeżeli klient zdecyduje się wypłacić zgromadzone środki wcześniej, będzie musiał odprowadzić podatek. W przypadku IKZE, przy wypłacie środków obowiązuje podatek dochodowy w wysokości 10 proc.

Jeśli klient w danym roku wpłaci środki na poczet IKZE, może kwotę wpłaconą na IKZE odliczyć od podatku przy rozliczeniu PIT. Jest to zasadnicza różnica pomiędzy IKE a IKZE, ponieważ IKE nie gwarantuje tej korzyści podatkowej.

W przypadku IKZE w 2023 r. kwoty wpłat wynoszą odpowiednio 8 322 zł dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, a dla osób prowadzących pozarolniczą działalność, w rozumieniu art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (samozatrudnionych) ta kwota wynosi 12 483 zł. Oznacza to, że z tytułu wpłat na IKZE można obniżyć podatek dochodowy od osób fizycznych nawet o 2 663 zł w przypadku stawki opodatkowania wynoszącej 32 proc. lub o 999 zł w przypadku stawki 12 proc.

Dla IKE limit w 2023 r. wynosi 20 805 zł.

IKE i IKZE nie mają określonych minimalnych kwot, które można wpłacać na te produkty emerytalne. Mogą wiązać się z opłatami za otwarcie, co można sprawdzić w Taryfie Opłat i Prowizji na stronie internetowej banku.