Zmiana wybranej na 2022 rok formy opodatkowania na zasady ogólne według skali podatkowej. Kompendium wiedzy + FAQ

Przeczytaj także: Polski Ład 2.0: czy zmiana formy opodatkowania będzie opłacalna? Sprawdź symulację

Na mocy wprowadzonych przez nowelizację Polskiego Ładu przepisów, jeżeli przed 1 lipca 2022 roku do swoich przychodów (dochodów) uzyskanych z:

• pozarolniczej działalności gospodarczej (jednoosobowo, w spółce, w formie przedsiębiorstwa w spadku),
• działów specjalnych produkcji rolnej,
• najmu prywatnego

stosowałeś podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, możesz zmienić ich opodatkowanie na zasady ogólne według skali podatkowej.

Jeżeli byłeś opodatkowany:

• podatkiem liniowym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych z tytułu najmu prywatnego – możesz opodatkować według skali podatkowej dochody uzyskane w całym 2022 roku,
• ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej – możesz opodatkować według skali podatkowej przychody uzyskane:
  • w całym 2022 roku albo
  • od 1 lipca 2022 roku.

I. Zmiana opodatkowania z podatku liniowego na skalę podatkową

Dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej
Jeżeli po zakończeniu roku chcesz zmienić opodatkowanie dochodów, dla których wybrałeś na 2022 rok podatek liniowy, na zasady ogólne według skali podatkowej:

• nie musisz w tym celu składać żadnego odrębnego oświadczenia do urzędu skarbowego. O wyborze zasad ogólnych według skali zawiadomisz urząd skarbowy po zakończeniu 2022 roku w terminowo złożonym zeznaniu PIT-36 lub PIT-36S za rok 2022 (zamiast PIT‑36L lub PIT ‑36LS),
• masz obowiązek nadal obliczać i wpłacać zaliczki zgodnie z zasadami przewidzianymi dla podatku liniowego.

W składanym zeznaniu PIT-36 lub PIT-36S wykażesz:

• przychody, koszty ich uzyskania, dochód lub stratę oraz
• miesięczne lub kwartalne zaliczki należne i wpłacone (w tym zaliczki uproszczone).

Poza przychodami z działalności gospodarczej w zeznaniu musisz wykazać również wszystkie inne dochody opodatkowane według skali podatkowej – jeśli takie osiągnąłeś (np.: z zasiłku chorobowego, pracy, umowy zlecenia, emerytury).

Działalność prowadzona w formie spółki
Jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą w formie spółki i chcesz zmienić zasady opodatkowania na ogólne według skali podatkowej, możesz to zrobić niezależnie od tego, jaką formę opodatkowania wybrali pozostali wspólnicy (zasady ogólne według skali czy podatek liniowy).


Dochody z działów specjalnych produkcji rolnej
Jeżeli uzyskujesz w 2022 roku dochody z działów specjalnych produkcji rolnej i ustalasz je na podstawie prowadzonych ksiąg, możesz zmienić formę ich opodatkowania zgodnie ze wskazanymi wyżej zasadami dla dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.

II. Zmiana opodatkowania z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na skalę podatkową

Przychody (dochody) z pozarolniczej działalności gospodarczej
Jeżeli przed 1 lipca 2022 roku opodatkowywałeś swoje przychody z działalności gospodarczej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych i teraz chcesz zmienić formę opodatkowania na zasady ogólne według skali, możesz to zrobić na dwa sposoby.

Możesz opodatkować na zasadach ogólnych według skali dochody uzyskane:

• w całym 2022 roku (patrz pkt 1 poniżej) albo
• tylko od 1 lipca do 31 grudnia 2022 roku. W tej sytuacji przychody uzyskane od 1 stycznia do 30 czerwca 2022 roku pozostaną opodatkowane ryczałtem (patrz pkt 2 poniżej).

II. a) Zmiana ryczałtu na skalę podatkową w całym 2022 roku

Jeżeli chcesz zmienić za cały 2022 rok opodatkowanie dochodów, dla których wybrałeś ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, na zasady ogólne według skali podatkowej:

• nie musisz w tym celu składać żadnego odrębnego oświadczenia do urzędu skarbowego. O wyborze zasad ogólnych według skali zawiadomisz urząd skarbowy po zakończeniu 2022 roku w terminowo złożonym zeznaniu PIT-36 lub PIT-36S za r ok 2022 (zamiast PIT-28 lub PIT‑28S),
• masz obowiązek nadal prowadzić ewidencję przychodów oraz obliczać i wpłacać ryczałt zgodnie z zasadami przewidzianymi dla ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

W składanym zeznaniu PIT-36 lub PIT-36S wykażesz:

• przychody, koszty ich uzyskania, dochód lub stratę oraz
• miesięczne lub kwartalne zaliczki należne i wpłacone w wysokości należnego i zapłaconego w 2022 roku ryczałtu.

Poza przychodami z działalności gospodarczej w zeznaniu musisz wykazać również wszystkie inne dochody opodatkowane według skali podatkowej – jeśli takie osiągnąłeś (np.: z zasiłku chorobowego, pracy, umowy zlecenia, emerytury).

Warto wiedzieć!
Jeżeli do końca lutego 2023 roku złożysz zeznanie PIT-36 albo PIT-36S, wówczas nie musisz do 20 stycznia 2023 roku wpłacać ryczałtu za grudzień lub czwarty kwartał 2022 roku. Cały podatek rozliczysz wówczas w zeznaniu PIT-36 lub PIT-36S.

Założenie księgi przychodów i rozchodów
Zmieniając formę opodatkowania z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na zasady ogólne według skali podatkowej masz obowiązek zaprowadzić i uzupełnić podatkową księgę przychodów i rozchodów. Musisz to zrobić przed złożeniem zeznania podatkowego, w którym zawiadomisz o zmianie formy opodatkowania. Księgę przychodów i rozchodów zakładasz i wypełniasz zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Jeśli w związku ze zmianą formy opodatkowania założysz podatkową księgę przychodów i rozchodów dopiero przed złożeniem rocznego zeznania podatkowego, nie będzie ona z tego powodu uznana za nierzetelną lub wadliwą.

Działalność prowadzona w formie spółki
Jeżeli prowadzisz działalność w formie:

• spółki cywilnej osób fizycznych,
• spółki cywilnej osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku lub
• spółki jawnej osób fizycznych,

zmiany formy opodatkowania dokonać muszą wszyscy wspólnicy.

II. b) Zmiana ryczałtu na zasady ogólne od 1 lipca do 31 grudnia 2022 roku

Jeżeli postanowisz zmienić formę opodatkowania dochodów, dla których wybrałeś na 2022 rok ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, i dochody uzyskane od 1 lipca do 31 grudnia 2022 roku opodatkować na zasadach ogólnych według skali podatkowej, musisz:

• do 22 sierpnia 2022 roku powiadomić o tym swój urząd skarbowy. W tym celu złóż pisemne oświadczenie o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych przychodów osiąganych przez Ciebie od 1 lipca do 31 grudnia 2022 roku;
• na dzień 1 lipca 2022 roku zaprowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów. Księgę przychodów i rozchodów zakładasz i wypełniasz zgodnie z obowiązującymi przepisami Rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów;
• za okres od 1 lipca 2022 roku obliczać i wpłacać zaliczki na za sadach ogólnych według skali podatkowej.

W przypadku zmiany formy opodatkowania w trakcie 2022 roku, po jego zakończeniu, będziesz składał dwa zeznania podatkowe, tj.:

• PIT-28 (lub PIT-28S) za okres od stycznia do czerwca 2022 roku,
• PIT-36 (lub PIT-36S) za okres od lipca do grudnia 2022 roku.

Poza przychodami z najmu prywatnego w zeznaniu PIT-36 musisz wykazać również wszystkie inne dochody opodatkowane według skali podatkowej – jeśli takie osiągnąłeś (np.: z zasiłku chorobowego, pracy, umowy zlecenia, emerytury).

Warto wiedzieć!
W zeznaniu PIT-36 dla wszystkich dochodów stosujesz obowiązującą skalę podatkową, co oznacza, że masz prawo skorzystać z pełnej przysługującej za 2022 rok kwoty wolnej w wysokości 30 000 zł, a dochody do 120 000 zł opodatkujesz stawką podatku 12%.

Jeżeli zdecydujesz się na zmianę formy opodatkowania w trakcie roku, nie będziesz mógł rozliczyć się w sposób preferencyjny wspólnie z małżonkiem albo jako osoba samotnie wychowująca dzieci.


Działalność prowadzona w formie spółki
Jeżeli prowadzisz działalność w formie:

• spółki cywilnej osób fizycznych,
• spółki cywilnej osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku lub
• spółki jawnej osób fizycznych

oświadczenie o rezygnacji muszą złożyć do 22 sierpnia 2022 roku wszyscy wspólnicy.

Przychody (dochody) z najmu prywatnego
Jeżeli osiągasz przychody z najmu prywatnego, możesz opodatkować na zasadach ogólnych według skali podatkowej uzyskane w 2022 roku z tego tytułu dochody, nawet jeśli w trakcie 2022 roku wpłacałeś ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. O wyborze zasad ogólnych według skali podatkowej zawiadomisz urząd skarbowy w terminowo złożonym zeznaniu PIT‑36 za rok 2022 (zamiast PIT-28).

Poza przychodami z najmu prywatnego w zeznaniu PIT-36 musisz wykazać również wszystkie inne dochody opodatkowane według skali podatkowej – jeśli takie osiągnąłeś (np.: z zasiłku chorobowego, pracy, umowy zlecenia, emerytury).

Pamiętaj!
Jeżeli w 2022 roku uzyskujesz przychody z najmu prywatnego, to – inaczej niż to jest w przypadku działalności gospodarczej – nie możesz wybrać opodatkowania tych przychodów za pierwsze półrocze 2022 roku ryczałtem i za drugie półrocze 2022 roku według skali podatkowej.

Warto wiedzieć!
Od 2023 roku przychody z najmu prywatnego są opodatkowane wyłącznie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

PYTANIA I ODPOWIEDZI

Na 2022 rok wybrałem opodatkowanie przychodów z działalności ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Czy nowe przepisy pozwalają mi na zmianę formy opodatkowania przychodów uzyskanych w 2022 roku z ryczałtu na podatek liniowy?

Nie, nie masz takiej możliwości. Możesz zmienić wybraną formę o podatkowania przychodów (dochodów) uzyskanych w 2022 roku wyłącznie na zasady ogólne według skali podatkowej.


Prowadzę działalność gospodarczą i na 2022 rok wybrałem opodatkowanie dochodów podatkiem liniowym. Czy mam prawo zmienić formę opodatkowania na skalę podatkową? Czy mogę od lipca płacić zaliczki obliczone według stawki 12%?

Tak, masz prawo do zmiany formy opodatkowania swoich dochodów z a cały 2022 rok na zasady ogólne według skali podatkowej. O zmianie formy opodatkowania zawiadomisz w złożonym zeznaniu PIT-36. Jednak za cały 2022 rok masz obowiązek obliczać i wpłacać zaliczki według zasad przewidzianych dla podatku liniowego.


Prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem ewidencjonowanym. Ponieważ ponoszę duże wydatki na opłacenie czynszu i najmu maszyn, rozważam zmianę formy opodatkowania za 2022 rok. Jeśli zdecyduję się przejść z ryczałtu na skalę podatkową od lipca 2022 roku, to czy będę mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu wydatki poniesione od stycznia do czerwca 2022 roku?

Nie. Wydatki poniesione przez Ciebie w okresie, w którym stosowałeś opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, nie będą kosztem uzyskania przychodu. Po zakończeniu 2022 roku masz obowiązek odrębnie rozliczyć przy chody opodatkowane ryczałtem i odrębnie według skali podatkowej. Dlatego też złożysz dwa zeznania podatkowe:

• za pierwsze półrocze PIT-28, w którym wykażesz wyłącznie przychody;
• za drugie półrocze PIT-36, w którym wykażesz zarówno przychody jak i koszty ich uzyskania, poniesione w tym okresie.

Uzyskuję przychody z działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem ewidencjonowanym. Od lipca 2022 roku chcę zmienić opodatkowanie na zasady ogólne według skali podatkowej. Czy w zeznaniu PIT-36 będę mógł rozliczyć się wspólnie z małżonkiem?

Nie, nie będziesz mógł. Ponieważ w pierwszym półroczu 2022 roku osiągałeś przychody podlegające opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych i jesteś zobowiązany za tę część roku złożyć PIT-28, nie spełniasz warunków do wspólnego opodatkowania dochodów małżonków w PIT-36 za 2022 rok.


Samotnie wychowuję małoletnie dziecko. Prowadzę działalność gospodarczą i osiągam przychody, które opodatkowuję podatkiem liniowym. Po zakończeniu roku rozważam zmianę opodatkowania tych dochodów na zasady ogólne według skali podatkowej. Czy w zeznaniu PIT-36 będę mógł skorzystać z preferencyjnego rozliczenia dla rodziców samotnie wychowujących dzieci?

Tak, możesz skorzystać z tej preferencji, ponieważ dochody z działalności gospodarczej za 2022 rok opodatkujesz na zasadach ogólnych według skali podatkowej, a nie podatkiem liniowym. Przed zastosowaniem preferencji upewnij się, że spełniasz także pozostałe warunki do takiego rozliczenia.


Prowadzę działalność gospodarczą. Czy – po przejściu od 1 lipca 2022 roku z ryczałtu ewidencjonowanego na skalę – w zeznaniu rocznym 12% stawką opodatkuję dochody w wysokości do 120 000 zł, czy tylko do 60 000 zł (czyli połowy tej kwoty)?

Za 2022 rok opodatkujesz swoje dochody stawką 12% do 120 000 zł. Nie ma znaczenia, że tylko przez część roku uzyskane przez Ciebie dochody z działalności gospodarczej będą opodatkowane na zasadach ogólnych według skali podatkowej.


Prowadzę działalność gospodarczą. Czy po przejściu w połowie 2022 roku z ryczałtu na zasady ogólne według skali w zeznaniu rocznym mam prawo skorzystać z pełnej kwoty wolnej w wysokości 30 000 zł, czy tylko z jej połowy (czyli 15 000 zł)?

Niezależnie od tego, że w 2022 roku działalność opodatkowaną na zasadach ogólnych według skali podatkowej prowadziłeś tylko przez część roku, rozliczając dochody w zeznaniu PIT-36 za ten rok masz prawo do zastosowania pełnej kwoty wolnej (czyli 30 000 zł).


W 2021 roku prowadziłem księgę przychodów i rozchodów w ramach swojej działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem liniowym. Na początku 2022 roku dla tej działalności wybrałem ryczałt ewidencjonowany. Teraz jednak planuję skorzystać z nowych rozwiązań i zmienić formę jej opodatkowania na zasady ogólne według skali podatkowej za cały 2022 rok. Czy remanent, który sporządziłem na dzień 31 grudnia 2021 roku mogę ująć w 2022 roku jako remanent początkowy?

Tak, remanent sporządzony na 31 grudnia 2021 roku przyjmujesz jako remanent początkowy na dzień 1 stycznia 2022 roku.


Prowadzę działalność gospodarczą i od 2018 roku jest ona opodatkowana ryczałtem ewidencjonowanym. Teraz jednak planuję skorzystać z nowych rozwiązań i zmienić formę jej opodatkowania na zasady ogólne według skali podatkowej w zakresie dochodów osiągniętych od 1 lipca 2022 roku. Czy mam obowiązek sporządzić remanent towarów handlowych i materiałów na dzień 1 lipca 2022 roku?

Tak, masz taki obowiązek, ponieważ od 1 lipca 2022 roku Twoja działalność będzie opodatkowana na zasadach ogólnych według skali.