Czy zakup samochodu wymaga mechanizmu podzielonej płatności?

Przeczytaj także: Faktury z mechanizmem podzielonej płatności w nowym JPK_VAT z deklaracją

Załóżmy dla przykładu, że przedsiębiorca kupił nowy samochód. Dealer samochodowy, obok zwykłego opisu towaru, a więc marki pojazdu, jego modelu, wersji wyposażenia, roku produkcji koloru, numeru VIN, w uwagach wymienił także elementy dodatkowego wyposażenia, które zostało zamontowane na wniosek nabywcy (niektóre elementy/akcesoria są wykazane w załączniku nr 15 do ustawy o VAT). Wartość samochodu po doposażeniu wyniosła 130.000 zł. Czy regulując należność nabywca musi obowiązkowo zastosować mechanizm podzielonej płatności?

Mechanizm podzielonej płatności

Mechanizm podzielonej płatności to specjalny sposób regulowania zobowiązań polegający na tym, że zapłata za nabyte towary/usługi jest rozdzielana na dwie odrębne kwoty: netto oraz VAT, które trafiają na odrębne konta bankowe. Kwota netto trafia na rachunek bieżący sprzedawcy, zaś podatek VAT na jego rachunek VAT.

W większości sytuacji nabywca, który otrzymał fakturą z wykazaną kwotą podatku, sam decyduje o sposobie jej uregulowania. Może dokonać tutaj płatności tradycyjnej bądź w mechanizmie podzielonej płatności. Obowiązkowo MPP trzeba natomiast stosować w przypadku dokonywania płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, udokumentowane fakturą, której wartość brutto przekracza ogółem kwotę 15.000 zł lub jej równowartość w walucie obcej.

Załącznik nr 15 do ustawy o VAT zawiera 150 pozycji towarów i usług, których sprzedaż jest objęta mechanizmem podzielonej płatności. Wśród nich znalazły się m.in.:

• sprzęt sygnalizacyjny elektryczny, wycieraczki do szyb, urządzenia zapobiegające zamarzaniu lub potnieniu szyb, w rodzaju stosowanych w pojazdach silnikowych (poz. 73, PKWiU 29.31.23.0)
• części pozostałego sprzętu i wyposażenia elektrycznego do pojazdów silnikowych (poz. 74, PKWiU 29.31.30.0)
• pasy bezpieczeństwa, poduszki powietrzne oraz części i akcesoria nadwozi (poz. 75, PKWiU 29.32.20.0)
• części i akcesoria do pojazdów silnikowych (z wyłączeniem motocykli), gdzie indziej niesklasyfikowane (poz. 76, PKWiU 29.32.30.0).

Gdyby przedmiotem sprzedaży były (przynajmniej częściowo) wymienione wyżej towary, zaś faktura opiewała na kwotę brutto przekraczającą 15.000 zł, zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności przy regulowaniu tego zobowiązania przez podatnika byłoby obowiązkowe.

W naszym przypadku jednakże przedmiotem sprzedaży jest samochód z dodatkowym wyposażeniem. Dodajmy w tym miejscu, że w załączniku nr 15 do ustawy o VAT pojazdy samochodowe nie zostały wymienione. Jak zatem powinien zachować się nabywca? Problem taki został postawiony fiskusowi, który wyjaśnił go w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 05.08.2020 r. nr 0111-KDIB3-1.4012.361.2020.1.ICz.

Mająca wątpliwości spółka wskazała, że nabywa samochody od dealerów samochodowych, w tym także z dodatkowym wyposażeniem. Wówczas to w polu UWAGI lub odrębnej specyfikacji dealer wymienia elementy dodatkowego wyposażenia samochodu, które w momencie sprzedaży jest już w aucie zamontowane/zainstalowane. Cena dodatkowego wyposażenia może tutaj być wliczona w wartość samochodu bądź wyodrębniona osobną pozycją na fakturze. Co w takim stanie faktycznym stwierdził fiskus?

„(…) Z perspektywy nabywcy samochodu nabycie elementów wyposażenia dodatkowego lub akcesoriów samochodowych jest nierozerwalnie związane z nabyciem samochodu. Transakcja ma sens gospodarczy tylko przy jednoczesnym nabyciu samochodu, zatem nie powinna być sztucznie dzielona z uwagi na zamówione przez klienta dodatkowe elementy. Spółka nie nabywa dodatkowego wyposażenia oraz akcesoriów do odrębnego korzystania, lecz jedynie jako element dodatkowy do zakupu samochodu, który w takiej właśnie wersji zostanie przekazany klientowi zgodnie ze złożonym zamówieniem. Tym samym zakupione towary zarówno dla Spółki jak i dla klientów Spółki stanowią w istocie jedną rzecz, tzn. w pełni wyposażony samochód zgodny z oczekiwaniami i zamówieniem klienta. Nie ma przy tym znaczenia wyodrębnienie w adnotacji na fakturze (w polu uwagi), bądź w oddzielnej specyfikacji przedmiotu zamówienia pozycji wartość elementów wyposażenia dodatkowego lub akcesoriów. Są to więc elementy pomocnicze, które dla celów VAT dzielą los prawnopodatkowy świadczenia głównego – dostawy samochodów.

W konsekwencji należy przyjąć, że przedmiotem nabycia przez Wnioskodawcę od dealera w każdym z wariantów jest samochód, zgodny z zamówieniem klienta. Pojazdy samochodowe nie zostały wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT.

(…) faktura wystawiana za nabycie samochodu nie rodzi obowiązku zapłaty w systemie podzielonej płatności. Również w sytuacji, gdy na fakturze w pozycji UWAGI lub w załączonej specyfikacji wyszczególnione są dodatkowe elementy składające się na wyposażenie samochodu, bądź dodatkowe akcesoria. Nie zmienia to charakteru przedmiotu sprzedaży dla potrzeb VAT, tzn. Spółka nadal dokonuje zakupu jednego towaru - samochodu. Bez wpływu pozostaje fakt, że ostateczna cena samochodu jest kalkulowana jako cena wyjściowa powiększona o wartość wyposażenia dodatkowego oraz akcesoriów.
Reasumując, przedmiotem nabycia przez Spółkę (…) jest samochód w określonym standardzie, z określonym wyposażeniem, które uwzględnione jest w kalkulacji całkowitej ceny zakupu samochodu. Biorąc pod uwagę, że samochody nie zostały wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, (…) przy dokonywaniu płatności za nabyte towary, gdzie ich nabycie zostało udokumentowane fakturą w której kwota należności ogółem stanowi co najmniej kwotę 15.000 zł, Spółka nie jest zobowiązana do zastosowania mechanizmu podzielonej płatności. (…)”