Mały (preferencyjny) ZUS w 2021 r. przy otwarciu firmy

Przeczytaj także: Działalność nierejestrowa: prawa i obowiązki

Na początek ulga na start

Ulga na start jest preferencją w opłacaniu składek przewidzianą dla przedsiębiorców, którzy po raz pierwszy prowadzą działalność gospodarczą bądź jest to ich kolejna firma ale po upływie co najmniej 5 lat od zawieszenia lub zamknięcia poprzedniej działalności.

Co daje ulga? Zwolnienie z zapłaty składek do ZUS innych niż na ubezpieczenie zdrowotne. Płaconą składkę jednak w zdecydowanej większości można odliczyć od podatku.

Jak długo przysługuje preferencja?

Ulga na start zwalnia z płacenia do ZUS składek innych niż na ubezpieczenie zdrowotne przez sześć pełnych miesięcy od rozpoczęcia działalności. W związku z powyższym przedsiębiorca, który otworzy firmę w trakcie miesiąca, do wskazanego okresu 6 miesięcy nie wlicza miesiąca rozpoczęcia działalności gospodarczej. W efekcie ulga na start może tutaj przysługiwać prawie przez 7 miesięcy. Miesiąc otwarcia firmy natomiast wlicza przedsiębiorca, który rozpoczął działalność właśnie z jego pierwszym dniem.

Po uldze na start preferencyjny ZUS

Po uldze na start przedsiębiorca może skorzystać z preferencyjnych składek ZUS. Preferencja ta przysługuje maksymalnie przez pełne 24 miesiące. Również tutaj (podobnie jak przy uldze na start) otwarcie firmy w trakcie miesiąca skutkuje tym, że okres korzystania z preferencji jest liczony od następnego pełnego miesiąca. Przy preferencyjnym ZUS zawieszenie działalności nie przerywa biegu 24 miesięcy, czyli okres zawieszenia działalności wlicza się do okresu 24 miesięcy, w którym można płacić obniżone składki. Przedsiębiorca musi tez spełniać te same warunki co w przypadku ulgi na start.

Które składki trzeba płacić?

Obniżenie składek na ZUS dotyczy wyłącznie składek płaconych przez przedsiębiorcę za siebie. Za zatrudnionych pracowników i zleceniobiorców musi on odprowadzać składki w normalnej wysokości.

Wybierając preferencyjny ZUS przedsiębiorca nieposiadający innego tytułu do ubezpieczeń obowiązkowo opłaca składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i wypadkowe, z tym że w niższej wysokości oraz składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Dobrowolna jest tutaj składka na ubezpieczenie chorobowe. Nie płaci się za to składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.

Ile wynoszą składki przy uldze na start a ile przy preferencyjnym ZUS?

Ulga na start wymaga opłacania składki jedynie na ubezpieczenie zdrowotne. Jej wartość na rok 2021 nie jest jeszcze znana. Będzie jednak ona wyższa od tej z roku 2020, która wynosiła 362,34 zł miesięcznie.

W przypadku opłacania preferencyjnych składek ZUS, miesięczne składki na ubezpieczenie społeczne w 2021 r. wyniosą 265,78 z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym bądź 245,20 zł bez tego ubezpieczenia. Trzeba oczywiście tutaj doliczyć jeszcze składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Dla pełnego obrazu dodajmy, że przedsiębiorcy opłacający tzw. duży ZUS muszą w 2021 r. płacić co miesiąc na ubezpieczenie społeczne 998,37 zł z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym bądź 921,06 zł bez tego ubezpieczenia. Do tego dochodzi jeszcze składka na ubezpieczenie zdrowotne, która nie jest jeszcze znana oraz składka na Fundusz pracy w wysokości 77,31 zł.

Różnica pomiędzy preferencyjnym a pełnym ZUS jest zatem znaczna. Wynika ona natomiast z różnej wysokości podstawy naliczenia tych składek. I tak w przypadku preferencyjnego ZUS jest to 30% wynagrodzenia minimalnego. To na 2021 r. wynosi 2 800 zł, w związku z czym podstawa naliczenia składek preferencyjnych to zaledwie 840 zł.

Duży ZUS jest natomiast liczony od podstawy ustalonej w wysokości 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kraju ogłoszonego na dany rok. To na 2021 r. zostało ustalone na poziomie 5 259 zł, zatem podstawa naliczenia składek to 3 155,40 zł. Taka sama podstawa naliczenia jest stosowana do składek na Fundusz Pracy.

Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest natomiast liczona od podstawy stanowiącej 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, z IV kwartału roku poprzedniego. Wynagrodzenie to za IV kwartał 2020 roku nie zostało jeszcze opublikowane. Dlatego wysokość składki na 2021 r. nie jest na dzień oddania artykułu znana.

Po skorzystaniu z powyższych preferencji przedsiębiorca, który uzyskuje stosunkowo niskie dochody, jest też uprawniony do małego ZUS plus, który opisaliśmy w artykule Mały ZUS plus w 2021 roku

Jakie dokumenty dla zgłoszenia?

Przedsiębiorca zamierzający skorzystać z ulgi na start, w ciągu 7 dni od daty rozpoczęcia prowadzenia działalności musi zgłosić się do ZUS do ubezpieczenia zdrowotnego, z kodem tytułu ubezpieczenia, który zaczyna się od cyfr 05 40. Pozostałe dwie cyfry zależą od tego, czy ma on ustalone prawo do emerytury lub renty oraz czy posiada orzeczenie o niepełnosprawności. Jeżeli obie odpowiedzi są negatywne, pełny kod przyjmie postać: 05 40 00.

Zgłoszenia takiego dokonuje się na formularzu ZUS ZZA.

Przedsiębiorcy zamierzający skorzystać z preferencyjnego ZUS zgłoszenia dokonują natomiast na formularzu ZUS ZUA z kodem 05 7. Trzy ostatnie cyfry kodu będą różne w zależności od konkretnej sytuacji:

• 05 70 xx (ostatnie dwie cyfry dotyczą prawa do emerytury lub renty oraz orzeczenia o niepełnosprawności tak samo jak przy uldze na start)
• 05 72 2x, jeśli przedsiębiorca ma prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy (piąta cyfra wskazuje na ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, szósta cyfra wskazuje stopień niezdolności do pracy, w zależności od stopnia 1, 2 lub 3).

Tutaj również obowiązuje 7-dniowy termin na zgłoszenie zmian.