Sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju bez kasy fiskalnej?

Przeczytaj także: Kasa fiskalna przy sprzedaży wysyłkowej w Polsce

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Spółka korzysta ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej. W najbliższym czasie planuje rozpocząć sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju na rzecz osób fizycznych (nieprowadzących działalności gospodarczej) z innych krajów unijnych. Na początku wysyłka będzie następować do Słowacji.

Spółka zamierza opodatkowywać tę sprzedaż na terytorium Słowacji, tj. w kraju nabywcy, jeszcze przed przekroczeniem limitu, do wysokości którego sprzedaż taka mogłaby korzystać z opodatkowania w Polsce.

Wnioskodawca zadał pytanie, czy sprzedaż tę może ewidencjonować jedynie na podstawie wystawianych faktur czy też winna ona być ujęta na kasie rejestrującej? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z zapisu art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”. Zgodnie z tym przepisem, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. DragonImages - Fotolia.com

Sprzedaż za granicę nie wymaga kasy fiskalnej

Sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju na rzecz osób prywatnych musi być udokumentowana fakturą i to zarówno gdy podlega opodatkowaniu w Polsce jak i za granicą. Sprzedaż taka opodatkowana za granicą nie musi być dodatkowo ujmowana na kasie fiskalnej - potwierdza ją bowiem wystawiona faktura.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów – w myśl art. 7 ust. 1 ustawy – rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przepis art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Przez towar należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy).

Stosownie do art. 2 pkt 23 ustawy – przez sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju rozumie się dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych przez podatnika podatku od towarów i usług lub na jego rzecz z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, które jest państwem przeznaczenia dla wysyłanego lub transportowanego towaru, pod warunkiem że dostawa dokonywana jest na rzecz:
a. podatnika podatku od wartości dodanej lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9, lub
b. innego niż wymieniony w lit. a podmiotu niebędącego podatnikiem podatku od wartości dodanej.

Sprzedaż wysyłkowa z kraju to dostawa, która rozpoczyna się na terytorium Polski, a więc odbywa się „z kraju” do innego państwa członkowskiego i stąd właśnie jej nazwa. Sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju jest w zasadzie odpowiednikiem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Można bowiem stwierdzić, że jest to taka wewnątrzwspólnotowa dostawa, która następuje na rzecz podmiotu nierozpoznającego u siebie transakcji wewnątrzwspólnotowych.

Sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju zachodzi wówczas, gdy polski podatnik od towarów i usług dokonuje dostawy towarów, które są przez niego lub na jego rachunek wysyłane (transportowane) z terytorium Polski na terytorium innego państwa członkowskiego – będącego miejscem przeznaczenia, dostawa zaś dokonywana jest na rzecz podmiotów wskazanych w art. 2 pkt 23 lit. a i b ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy – w przypadku sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju dostawę towarów uznaje się za dokonaną na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów, z zastrzeżeniem ust. 2.

Na postawie art. 2 pkt 1 ustawy – przez terytorium kraju rozumie się terytorium Rzeczypospolitej, z zastrzeżeniem art. 2a.

Przez państwa członkowskie – w myśl art. 2 pkt 2 ustawy – rozumie się państwo członkowskie Unii Europejskiej.

Stosownie do art. 23 ust. 2 ustawy – w przypadku sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju dostawę towarów uznaje się za dokonaną na terytorium kraju, jeżeli całkowita wartość towarów innych niż wyroby akcyzowe wysyłanych lub transportowanych do tego samego państwa członkowskiego w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, pomniejszona o kwotę podatku, jest mniejsza lub równa w danym roku od kwoty wyrażonej w złotych, odpowiadającej kwocie ustalonej przez państwo członkowskie przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów.

Przepis ust. 2 stosuje się pod warunkiem, że całkowita wartość towarów innych niż wyroby akcyzowe wysyłanych lub transportowanych do tego samego państwa członkowskiego w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, pomniejszona o kwotę podatku, nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej kwocie ustalonej przez państwo członkowskie przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów (art. 23 ust. 3 ustawy).

W myśl art. 23 ust. 4 ustawy – w przypadku przekroczenia kwoty, o której mowa w ust. 2, miejsce opodatkowania na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów obowiązuje, począwszy od dostawy, którą przekroczono tę kwotę.

Art. 23 ust. 5 ustawy stanowi, że podatnicy, do których ma zastosowanie ust. 2, mogą wybrać miejsce opodatkowania określone w ust. 1 pod warunkiem pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o skorzystaniu z tego wyboru (opcji), z zaznaczeniem nazwy państwa członkowskiego lub nazw państw członkowskich, których zawiadomienie to dotyczy.

Z powyższego wynika, że miejscem opodatkowania sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju jest państwo przeznaczenia towarów, wówczas gdy wartość sprzedaży wysyłkowej dla tego państwa przekracza określony w jego przepisach limit lub też jeśli jest ona niższa, lecz podatnik dokonał wyboru opodatkowania poza krajem. W pozostałych przypadkach sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju opodatkowana jest w Polsce.

Reasumując ww. sprzedaż wysyłkowa ma miejsce wówczas, gdy transakcje dokonywane są pomiędzy podmiotami z różnych państw członkowskich, towar zaś jest faktycznie wysyłany czy też w inny sposób transportowany z terytorium jednego państwa członkowskiego na terytorium drugiego państwa członkowskiego. Przemieszczenie towaru powinno nastąpić w ścisłym związku z dostawą lub w jej wyniku. Istotny jest też status nabywcy (są to bowiem podmioty niebędące podatnikami w ogóle lub będące podatnikami ale niemającymi obowiązku rozliczania się z wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów). (…)

Obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących jak już wskazano wynika z zapisu art. 111 ust. 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Powyższy przepis dotyczy całej sprzedaży dokonywanej na terytorium Polski na rzecz ww. podmiotów, dotyczy więc również sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju w rozumieniu art. 2 pkt 23 ustawy o VAT, jeśli zgodnie z przepisem art. 23 ust. 2 ww. ustawy uznaje się ją za dokonaną w Polsce – tzn. tu się ją opodatkowuje.

Skoro, w odniesieniu do sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju w rozumieniu art. 23 ustawy o VAT, Wnioskodawca dokona wyboru opodatkowania dostawy poza krajem na podstawie przepisów art. 23 ust. 1 i 5 ustawy, to dostawa taka nie będzie opodatkowana w Polsce. Dostawa taka nie będzie sprzedażą w rozumieniu przepisu art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, zatem Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do ewidencjonowania takiej sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej.

Jednak stosownie do art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1.

Zatem, należy stwierdzić, że w przypadku sprzedaży wysyłkowej w rozumieniu art. 2 pkt 23 ustawy o VAT podmiot dokonujący dostawy, będący czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, będzie zawsze zobowiązany do wystawienia faktury.

W konsekwencji Wnioskodawca, który będzie dokonywać sprzedaży wysyłkowej w rozumieniu art. 2 pkt 23 ustawy o VAT, będzie zobowiązany wystawić fakturę zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, to nie będzie zobowiązany do ewidencjonowania tej sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej. Wnioskodawca dokonując sprzedaży wysyłkowej będzie posiadał dokumentację, która pozwala na sprawdzenie czy dana transakcja faktycznie miała miejsce.

Wobec powyższego Wnioskodawca dokonując sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju w rozumieniu art. 23 ustawy o VAT, która jest opodatkowana poza krajem nie będzie zobowiązany do ewidencjonowania takiej sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej. Wnioskodawca będzie jednak obowiązany wystawić fakturę dokumentującą taką sprzedaż na podstawie przepisu art. 106b ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. (…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów