Wycofanie samochodu ze spółki partnerskiej na rzecz wspólników w PIT

Przeczytaj także: Jak sprzedać poleasingowy samochód bez podatku?

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Spółka partnerska, której wspólniczki są wnioskodawczyniami, w 2013 r. nabyła na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej samochód osobowy. Samochód ten w 2018 r. ma zostać wycofany z majątku spółki i przeniesiony do majątku prywatnego wspólniczek. Czynność wycofania składnika majątku spółki nie będzie miała formy umowy sprzedaży, umowy darowizny lub jakiejkolwiek innej umowy i zostanie dokonana w drodze uchwały wspólników spółki o nieodpłatnym wycofaniu środka trwałego ze spółki. Uchwała nie będzie stanowiła również przeniesienia majątku w związku z jakąkolwiek formą wypłaty zysku w formie pieniężnej lub rzeczowej ani obniżeniem wkładów wspólników.

Każda ze wspólniczek posiada udział w spółce w wysokości 50%. Samochód utracił znaczenie gospodarcze dla spółki z uwagi na swój wiek i przebieg, co skutkuje powstawaniem coraz większych kosztów serwisowych oraz wzrostem ryzyka awarii. Samochód jest w pełni zamortyzowany. Po wycofaniu samochodu ze spółki rozważane są dwa warianty udziałów we własności samochodu: w pierwszym - zainteresowane będą miały udziały równe, tzn. po 50%, w drugim wariancie relacja udziałów będzie wynosiła 90% oraz 10%.

Zadano pytanie, czy wycofanie samochodu z majątku spółki i przeniesienie go do majątków prywatnych wspólniczek tej spółki wywoła jakiekolwiek skutki na tle podatku dochodowego po stronie samych wspólniczek jak i spółki? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 1 § 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1577, z późn. zm.), spółkami handlowymi są: spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna.

Stosownie do przepisu art. 4 § 1 pkt 1 ww. ustawy, określenie spółka osobowa oznacza spółkę jawną, spółkę partnerską, spółkę komandytową i spółkę komandytowo-akcyjną.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. alfa27 - Fotolia.com

Przeniesienie samochodu ze spółki osobowej do majątku prywatnego

Spółka osobowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego. Ten rozliczają wspólnicy. Czynności polegające na przemieszczaniu środków trwałych z majątku takiej spółki do majątku wspólników, bez wynagrodzenia, nie są czynnościami generującymi przychód po stronie spółki. Również po stronie wspólników taki przychód nie powstanie.

W myśl postanowień art. 8 § 1 ww. ustawy, spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 86 § 1 ww. ustawy, spółką partnerską jest spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą.

W myśl art. 88 cyt. ustawy, partnerami w spółce mogą być osoby uprawnione do wykonywania następujących zawodów: adwokata, aptekarza, architekta, inżyniera budownictwa, biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, doradcy podatkowego, maklera papierów wartościowych, doradcy inwestycyjnego, księgowego, lekarza, lekarza dentysty, lekarza weterynarii, notariusza, pielęgniarki, położnej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego i tłumacza przysięgłego.

Jednocześnie wskazać należy, że w sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale do spółki partnerskiej stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej, chyba że ustawa stanowi inaczej (art. 89 ww. ustawy).

Na podstawie art. 28 ww. ustawy, majątek spółki stanowi wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia.

W świetle powyższych regulacji prawnych majątek spółki jawnej, a w przedmiotowej sprawie spółki partnerskiej, jest prawnie wydzielony.

Na mocy art. 51 § 1 ustawy Kodeks spółek handlowych, każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wartość wkładu. Przy czym § 2 powołanego wyżej przepisu wskazuje, że określony w umowie spółki udział wspólnika w zysku odnosi się, w razie wątpliwości, także do jego udziału w stratach. Jednocześnie, w myśl art. 52 § 1 cyt. ustawy, wspólnik może żądać podziału i wypłaty całości zysku z końcem każdego roku obrotowego.

Z powyższych uregulowań wynika, że spółka partnerska jest spółką, która nie posiada osobowości prawnej. Spółka ta nie jest samodzielnym podatnikiem podatku dochodowego, a dochody tej spółki nie stanowią odrębnego przedmiotu opodatkowania. Opodatkowaniu podlegają natomiast dochody poszczególnych wspólników spółki partnerskiej. Sposób opodatkowania dochodu z udziału w spółce partnerskiej uzależniony jest od cywilnoprawnego statusu danego wspólnika - partnera. Partnerami spółki partnerskiej mogą być wyłącznie osoby fizyczne, zatem to dochód partnerów z udziału w tej spółce podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych uregulowane zostało w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.).

Stosownie do art. 9 ust. 1 powołanej ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis ten ustanawia generalną zasadę opodatkowania podatkiem dochodowym, zgodnie z którą opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wszelkie uzyskane przez podatnika w danym roku korzyści majątkowe, z wyjątkiem tych, które na mocy ustawy wyłączone zostały z tego opodatkowania (np. poprzez wprowadzenie ustawowego zwolnienia z opodatkowania, czy też zaniechanie poboru podatku).

W myśl art. 5b ust. 2 tej ustawy, jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niebędąca osobą prawną, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 3 i 8 powołanej ustawy, źródłami przychodów są:
• pozarolnicza działalność gospodarcza (pkt 3),
• odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2 (pkt 8):
a. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b. prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d. innych rzeczy,
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Stosownie do art. 10 ust. 2 pkt 3 ww. ustawy, przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 nie ma zastosowania do odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy - nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło 6 lat.

Na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolnicza działalność gospodarcza), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług. Co do zasady, do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej należy zaliczyć wszelkie korzyści należne (otrzymane) w związku z tą działalnością, za wyjątkiem przychodów wymienionych w art. 14 ust. 3 tej ustawy.

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących:
a. środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
b. składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1 500 zł,
c. składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,
d. składnikami majątku stanowiącymi spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub udział w takim prawie, które zgodnie z art. 22n ust. 3 nie podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych
-wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Z treści przytoczonych przepisów wynika, że przychodami z działalności gospodarczej są zarówno przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą składników majątku używanych aktualnie w działalności, jak i przychody uzyskane ze sprzedaży tych składników majątku, które zostały z działalności gospodarczej z różnych względów wycofane. Jeżeli jednak między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia upłynęło 6 lat, to przychód ze sprzedaży tych składników majątku nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej.

Odpłatne zbycie oznacza przeniesienie własności lub innych praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową. W przypadku nieodpłatnego przekazania samochodu osobowego będącego środkiem trwałym przez spółkę partnerską do majątku prywatnego jej wspólników -partnerów, mamy niewątpliwie do czynienia ze zbyciem tego samochodu. W wyniku bowiem tej czynności dojdzie do przeniesienia prawa własności samochodu osobowego ze spółki (posiadającej odrębny majątek) na jej partnerów. Zbycie to nie będzie miało jednak dla spółki charakteru odpłatnego, bowiem w zamian za przeniesienie prawa własności do samochodu osobowego z majątku spółki do majątku prywatnego jej partnerów, spółka nie uzyska żadnych korzyści majątkowych.(…)

Mając na uwadze opis zdarzenia przyszłego oraz powyższe przepisy prawa stwierdzić należy, że czynność wycofania składnika majątku (ww. samochodu) z majątku Spółki partnerskiej i nieodpłatne przekazanie go na potrzeby osobiste jej wspólników, na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie rodzi żadnych skutków podatkowych w tym podatku. Majątek osoby fizycznej będącej wspólnikiem spółki partnerskiej nie jest prawnie wyodrębniony od jej majątku osobistego, dlatego też przekazanie składnika majątku Spółki na potrzeby osobiste jej wspólników nie powoduje powstania przychodu po stronie Zainteresowanych. Poprzez tę czynność nie uzyskają One żadnego przysporzenia majątkowego. Nastąpi wyłącznie przesunięcie rzeczy z majątku związanego ze Spółką, w której są wspólnikami, do majątku osobistego. Jeżeli zatem, przekazanie samochodu z majątku Spółki partnerskiej do majątków osobistych jej wspólników będzie miało charakter nieodpłatny, to czynność ta nie będzie rodziła dla Zainteresowanych skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, wycofanie samochodu ze Spółki będzie neutralne dla wspólników niezależnie od tego, w jaki sposób wspólnicy ustalą udziały w składniku majątku po jego wycofaniu ze Spółki.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów