Renta rodzinna dziecka a prawo do ulgi rehabilitacyjnej u rodzica

Przeczytaj także: Ulga rehabilitacyjna na samochód przy kilku osobach niepełnosprawnych

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Syn wnioskodawczyni od urodzenia (2006 r.) jest osobą niepełnosprawną. Zainteresowana posiada orzeczenie o jego niepełnosprawności. Od 2007 r. syn otrzymuje rentę po zmarłym ojcu. W 2017 r. dochód z tytułu tej renty, wypłaconej przez ZUS, wyniósł 16.690,48 zł. PIT-40A z tego tytułu został wystawiony na wnioskodawczynię. Innych dochodów syn nie uzyskuje.

Wnioskodawczyni uzyskuje wynagrodzenie z pracy. W zeznaniu rocznym wykazała zarówno swoje dochody jak i dochody dziecka z renty. Otrzymuje ona też zasiłek pielęgnacyjny na niepełnosprawne dziecko, który nie podlega opodatkowaniu.

Zainteresowana posiada samochód osobowy stanowiący jej własność, którym dowodzi dziecko na rehabilitację. Wnioskodawczyni zadała pytanie, czy w opisanym stanie faktycznym syn może być uznany jako osoba niepełnosprawna będąca na utrzymaniu swojej matki, w związku z czym matka może korzystać z ulgi rehabilitacyjnej? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) W myśl art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 200 ze zm.), podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4, 4a-4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem zawiera art. 26 ust. 7a ww. ustawy, zaś zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7b - 7g tego artykułu.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Firma V - Fotolia.com

Renta rodzinna: fiskus nie podważa decyzji ZUS

To ZUS decyduje o tym, komu przypisze rentę rodzinną. Gdy PIT z tytułu takiej renty - przyznanej za śmierć jednego z rodziców - zostanie przypisany przez organ rentowy matce (a nie dziecku), to stanowi jej dochód. W efekcie, nie powiększa dochodu dziecka istotnego przy określaniu prawa do ulgi rehabilitacyjnej podatnikowi mającemu na utrzymaniu osobę niepełnosprawną.

W myśl art. 26 ust. 7a pkt 14 ww. ustawy, za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6 uważa się wydatki poniesione na używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16 roku życia - w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł. Ww. przepis został zmieniony przez art. 1 pkt 16 lit. b) tiret 2 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2017 r., poz. 2175) i ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2017 r.

Stosownie do treści art. 26 ust. 7d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:
1. orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
2. decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną albo
3. orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

Zgodnie z art. 26 ust. 7e ww. ustawy – zmienionym przez art. 1 pkt 16 lit. d) ww. ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne i mającym zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2017 r. - przepisy ust. 7a-7d i ust. 7g stosuje się odpowiednio do podatników, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe, jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają kwoty 10 080 zł. Do dochodów, o których mowa w zdaniu pierwszym, nie zalicza się alimentów na rzecz dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4.

Stosownie do art. 26 ust. 7b ustawy, wydatki, o których mowa w ust. 7a, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

Analiza wyżej przytoczonego przepisu wykazuje, że aby skorzystać z możliwości odliczenia od dochodu w ramach tzw. ulgi rehabilitacyjnej poniesionych wydatków, związanych z używaniem samochodu osobowego, m.in. należy:
• mieć na utrzymaniu osobę niepełnosprawną, której roczny dochód nie przekracza kwoty 10.080 zł.,
• być właścicielem (współwłaścicielem) samochodu osobowego,
• ponieść z tego tytułu wydatki. (...)

Z ww. przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że podatnik ma prawo do odliczenia od swojego dochodu wydatków przez siebie poczynionych na cele rehabilitacyjne osoby niepełnosprawnej pozostającej na jego utrzymaniu, której dochody w danym roku nie przekroczyły kwoty 10.080 zł.

Definicję pojęcia „dochód” zawiera art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Dochodem jest zatem dodatnia różnica pomiędzy przychodem, a kosztami jego uzyskania. Jednakże w pojęciu dochodu osoby niepełnosprawnej pozostającej na utrzymaniu podatnika mieszczą się wszystkie uzyskane przez tą osobę dochody, w tym zwolnione od podatku, np. zasiłek pielęgnacyjny. Jedynym wyjątkiem są alimenty na rzecz dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych które – zgodnie z treścią art. 26 ust. 7e ww. ustawy nie są wliczane do dochodów osoby będącej na utrzymaniu podatnika.

Mając na uwadze opisany stan faktyczny stwierdzić należy, że skoro renta rodzinna na małoletnie dziecko wykazana została przez ZUS w rocznym obliczeniu podatku PIT-40A wystawionym na imię i nazwisko Wnioskodawczyni, to należy przyjąć, że stanowi dochód Wnioskodawczyni, który zobowiązana była doliczyć do swoich dochodów uzyskanych w 2017 r. Ww. renta nie stanowi zatem dochodu małoletniego dziecka (osoby pozostającej na utrzymaniu podatnika) o którym mowa w art. 26 ust. 7e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wobec powyższego należy stwierdzić, że Wnioskodawczyni jest osobą mającą na utrzymaniu osobę niepełnosprawną, której dochody w 2017 r. nie przekroczyły 10.080 zł. Zatem – przy spełnieniu pozostałych warunków wskazanych w zacytowanych przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawczyni ma prawo do dokonania odliczeń wydatków z tytułu używania samochodu osobowego dla potrzeb niepełnosprawnego dziecka, w tym w związku z dowozem tego dziecka na zabiegi rehabilitacyjne. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów