Odliczenie od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne w PIT 2017

Przeczytaj także: Odliczenie od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne w PIT 2016

Ile jest tytułów ubezpieczeń do objęcia składką zdrowotną? Bardzo dużo. Najczęściej występujące to umowa o pracę, umowa agencyjna, umowa zlecenie, własna działalność gospodarcza oraz współpraca przy jej prowadzeniu, stypendia, renty, emerytury, zasiłki i tak dalej. Na ogół składkę tę oblicza się na podstawie faktycznie zarobionych pieniędzy (wynagrodzenia, co ma miejsce m.in. w przypadku rent i emerytur, umowy zlecenia, umowy o pracę). Rzadziej jej wysokość określa się ryczałtowo (w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej).

Polskie składki zdrwotne

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, iż podatnik, który w trakcie roku podatkowego opłacał samodzielnie składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz na ubezpieczenie zdrowotne osób z nim współpracujących – ma prawo odliczyć te składki od podatku dochodowego za ten rok.
Ponadto jeżeli składki na to ubezpieczenie potrącał w trakcie roku podatkowego płatnik, podatnik także ma prawo odliczyć je od podatku za ten rok.


Należy przy tym pamiętać, że w przypadku składek na ubezpieczenie zdrowotne, opłacenie tej składki z jednego tytułu do ubezpieczenia nie zwalnia ubezpieczonego z obowiązku jej zapłaty z pozostałych tytułów tego ubezpieczenia. Dlatego też dla przykładu osoba, która prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą, a jednocześnie pracuje na etacie oraz umowie zlecenie - składkę na ubezpieczenie zdrowotne jest obowiązana płacić ze wszystkich trzech tytułów, gdzie z działalności gospodarczej obowiązek ten wypełnia osobiście, zaś z tytułu umowy o pracę oraz zlecenia - za pośrednictwem płatnika (pracodawcy).

Składkę na ubezpieczenie zdrowotne przekazuje się w wysokości 9% podstawy jej naliczenia (rzeczywistej bądź ryczałtowej). Od podatku odliczyć można natomiast jedynie 7,75% podstawy naliczenia takich składek.
Wysokość odliczenia składek na ubezpieczenie zdrowotne ograniczona jest dodatkowo wysokością podatku dochodowego. Odliczenie składek zdrowotnych nie może przekroczyć kwoty podatku.

Nadto odliczeniu od podatku podlegają jedynie składki zdrowotne rzeczywiście zapłacone przez podatnika w roku podatkowym (czy to bezpośrednio, czy pośrednio przez płatnika).

Składka musi być zapłacona

Składkę na ubezpieczenie zdrowotne wpłaca się do ZUS do 10-tego bądź 15-tego dnia miesiąca następującego po tym, za który jest ona należna (a więc przykładowo składkę za listopad należy opłacić do 10-tego bądź 15-tego grudnia - w zależności od tego, czy przedsiębiorca zatrudnia pracowników). Należy o tym pamiętać nie tylko na etapie wypełniania rocznego PITa (chociaż tutaj to nabiera szczególnego znaczenia), ale także podczas ustalania zaliczek na podatek płatnych w trakcie roku.

Innymi słowy, jeżeli przedsiębiorca wpłacał takie składki w obowiązujących terminach (bez opóźnień bądź płatności przed czasem) w rocznym PIT za 2017 rok wykaże składki należne za miesiące grudzień 2016 – listopad 2017. Termin ich płatności przypadał bowiem w ciągu roku 2017.

Inaczej będzie w przypadku składek przekazywanych do ZUS za pośrednictwem płatnika. Tutaj bowiem odlicza się składki pobrane z wynagrodzenia podatnika w danym roku, a nie przekazane do ZUS (termin ich przekazania bowiem przypada w miesiącu następującym po tym, w którym zostały one pobrane - a pobiera się je w miesiącu wypłaty wynagrodzenia, stąd - jak nietrudno zauważyć - w skali roku będą występować rozbieżności pomiędzy składkami pobranymi a przekazanymi do ZUS).

Ile faktycznie odliczymy?

Podstawa naliczania składek na ubezpieczenie zdrowotne w przypadku przedsiębiorców jest stała, niezależna od faktycznie uzyskiwanych przez nich przychodów bądź dochodów. Ci deklarują jej wysokość, przy czym ustawodawca przewidział tutaj minimalny próg takiej podstawy określany na dany rok. W 2017 r. wysokość składki należnej ZUSowi za miesiąc wynosiła 297,28 zł. Od podatku natomiast odliczyć można z tej wartości kwotę 255,99 zł. W 2016 r. natomiast składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosiła 279,41 zł, z czego odliczeniu podlegała wartość 248,82 zł.

Pamiętając, że w 2017 r. odliczeniu podlegają składki za okres grudzień 2016 - listopad 2017, przedsiębiorca opłacający je terminowo odliczy kwotę 3.064,71 zł.

Jeżeli składkę na ubezpieczenie zdrowotne pobiera i przekazuje do ZUSu w imieniu ubezpieczonego płatnik, wartość dopuszczalnego odliczenia z tego tytułu będzie wynikać z informacji uzyskanej od takiego płatnika (czyli PIT-11 czy PIT-40). W odróżnieniu od przedsiębiorców, w przypadku wystąpienia płatnika składek podstawą ich naliczenia z reguły jest rzeczywista wartość wynagrodzenia (po niektórych pomniejszeniach).

Płatnik nie powinien zapominać, że w sporządzanych informacjach dla podatnika czy w zeznaniu podatkowym wypełnionym w jego imieniu, wykazuje wartość składki na ubezpieczenie zdrowotne podlegającą odliczeniu a nie przekazywaną do ZUSu (czyli 7,75 % podstawy jej naliczenia a nie 9% tej podstawy).

Odliczenie składki zdrowotnej przy kilku PIT-ach

Część podatników składa nie jedno, a kilka zeznań podatkowych. Dla przykładu przedsiębiorcy w zależności od formy opodatkowania rozliczają się na formularzach PIT-36, PIT-36L, PIT-28 bądź składają informację PIT-16A (w przypadku opodatkowania kartą podatkową). W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w różnych formach prawnych możliwe jest przy tym wystąpienie obok siebie zeznań PIT-36 i PIT-28, bądź PIT-36L i PIT-28.

Pracujący na etacie, uzyskujący przychody z tzw. działalności wykonywanej osobiście (np. z umów zlecenie zawieranych z przedsiębiorcami) rozliczają się na formularzu PIT-37. Jeżeli natomiast rozliczenia podatku dokonuje w imieniu podatnika płatnik, właściwe jest zeznanie PIT-40 bądź PIT-40A (w przypadku organów rentowych).

Każdy z wymienionych wyżej formularzy zawiera miejsce do wykazania w nim składek na ubezpieczenie zdrowotne podlegających odliczeniu.