Różnice kursowe przy różnych walutach obcych

Przeczytaj także: Rozliczanie różnic kursowych z walutowego konta PayPal

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Spółka dokonuje niektórych zakupów w dolarach amerykańskich. Sprzedawca jednakże często wnosi tutaj o dokonanie zapłaty przez spółkę na rzecz podmiotu trzeciego i dodatkowo w innej walucie, tj. euro. Wnioskodawca przedmiotowy wniosek akceptuje i dokonuje płatności w euro zgodnie z dyspozycją wierzyciela. Przewalutowanie kwoty zobowiązania wnioskodawcy następuje w oparciu o kurs wymiany dolara amerykańskiego do waluty ruro ogłaszany przez agencję prasową B.

Spółka zadała pytanie, czy w takim przypadku powstają u niej podatkowe różnice kursowe a jeśli tak, to w jaki sposób je ustalić? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z art. 9b ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 1888 z późn. zm.) podatnicy ustalają różnice kursowe na podstawie:
1. art. 15a, albo
2. przepisów o rachunkowości, pod warunkiem że w okresie, o którym mowa w ust. 3, sporządzane przez podatników sprawozdania finansowe będą badane przez podmioty uprawnione do ich badania.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Spółka rozlicza różnice kursowe w oparciu o przepisy art. 15a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W myśl art. 15a ust. 1 ww. ustawy różnice kursowe zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe w kwocie wynikającej z różnicy między wartościami określonymi w ust. 2 i 3.

W rozpatrywanej sprawie wątpliwości dotyczą ustalania różnic kursowych w sytuacji, gdy zarachowanie kosztu następuje na podstawie faktury, w której kwotę należności wyrażono w dolarach amerykańskich a zapłata dokonywana jest w euro.

Zgodnie z przepisami podatkowymi różnice kursowe przy transakcjach gospodarczych związanych z ponoszonym kosztem powstają:
• dodatnie - jeżeli wartość poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP jest wyższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia (art. 15a ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych);
• ujemne - jeżeli wartość poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP jest niższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia (art. 15a ust. 3 pkt 2 ww. ustawy).

Zauważyć należy, że istota omawianych różnic kursowych związanych z zapłatą kosztu polega na powstaniu zobowiązania wyrażonego w walucie obcej, które jest realizowane w późniejszym czasie również w walucie obcej, a w okresie między powstaniem zobowiązania a ich realizacją nastąpiła zmiana kursów walutowych. W konsekwencji warunkiem powstania różnic kursowych jest operacja w walucie obcej, której spłata powinna nastąpić w walucie obcej. Nie są więc uznawane za różnice kursowe dla celów podatkowych różnice wynikające z kursów walut, jeżeli np. zobowiązanie wyrażone jest w walucie obcej a sama zapłata następuje w złotówkach lub odwrotnie – zobowiązanie wyrażone jest w złotówkach a zapłata dokonywana jest w walucie obcej.

Zgodnie z przepisami podatkowymi dla powstania różnic kursowych związanych z ponoszonymi kosztami konieczne jest wystąpienie dwóch przesłanek:
• koszt jest wyrażony w walucie obcej,
• zapłata wystąpiła w walucie obcej (przy czym przepisy nie określają, że musi to być waluta obca, w której została wystawiona faktura).

Dlatego w przypadku, gdy zapłata następuje w innej walucie obcej niż ta, w której koszt został wyrażony na fakturze to powstają różnice kursowe, które należy uwzględnić dla celów podatkowych.

W związku z tym jeśli poniesiony koszt został wykazany w dolarach amerykańskich, a zapłata faktury zgodnie z dyspozycją wierzyciela nastąpiła w euro to obie kwoty należy przeliczyć na walutę polską według kursu właściwego.

Stosownie do art. 15a ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przy obliczaniu różnic kursowych, o których mowa w ust. 2 i 3, uwzględnia się kursy faktycznie zastosowane w przypadku zapłaty zobowiązań. Natomiast, gdy nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu to stosuje się kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.

Zgodnie z art. 15a ust. 7 ww. ustawy za koszt poniesiony, o którym mowa w ust. 2 i 3, uważa się koszt wynikający z otrzymanej faktury (rachunku) albo innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), a za dzień zapłaty, o którym mowa w ust. 2 i 3 - dzień uregulowania zobowiązań w jakiejkolwiek formie, w tym w wyniku potrącenia wierzytelności.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca powinien więc przeliczyć na złote poniesiony koszt według kursu średniego dolara amerykańskiego z dnia poprzedzającego wystawienie faktury. Kolejno należy przeliczyć na złote wartość faktycznie zapłaconej należności w euro według kursu średniego Narodowego Banku Polskiego z dnia poprzedzającego dokonanie przez Spółkę płatności. W sytuacji, gdy po przeliczeniu na złote kosztu według kursu średniego dolara amerykańskiego z dnia poprzedzającego wystawienie faktury otrzymana kwota jest wyższa od kwoty uzyskanej po przeliczeniu na złote wartość faktycznie zapłaconej należności w euro to powstanie dodatnia różnica kursowa, która zwiększa przychód u Wnioskodawcy. Natomiast w przypadku, gdy po przeliczeniu na złote kosztu według kursu średniego dolara amerykańskiego z dnia poprzedzającego wystawienie faktury otrzymana kwota jest niższa od kwoty uzyskanej po przeliczeniu na złote wartość faktycznie zapłaconej należności w euro to powstanie ujemna różnica kursowa, która zwiększa koszty uzyskania przychodów u Wnioskodawcy.(...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów