Składki ZUS są odliczane w roku ich pobrania

Przeczytaj także: Odliczenie składek na ubezpieczenie społeczne w rocznym PIT 2016

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

W latach 2014-2016 wnioskodawca zawierał umowy o dzieło, które następnie ZUS zakwestionował i przekwalifikował w umowy zlecenie. W efekcie zostały do nich doliczone składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.

Wpłata zaległych składek ZUS miała miejsce w kwietniu 2017 r. Niestety nie pracuje u niego żaden ze zleceniobiorców z tamtego okresu, stąd niemożliwe było potrącenie z ich wynagrodzeń tej części składek, która jest finansowana przez ubezpieczonego. W związku z tym zaległe składki w całości pokrył wnioskodawca bez wzywania byłych zleceniobiorców do zwrotu części składek, które powinny być przez nich finansowane.

Wnioskodawca zadał pytanie, czy takie sfinansowanie przez niego składek wiąże się z powstaniem po stronie ubezpieczonych przychodów z innych źródeł, które powinien wykazać na PIT-8C oraz czy należy dokonać korekt rozliczenia PIT-4R oraz PIT-11 za lata 2014-2016 i wykazać w nich opłacone obecnie składki? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania, wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie, bądź, od których zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ww. ustawy źródłami przychodów są m.in.:
• działalność wykonywana osobiście (pkt 2),
• inne źródła (pkt 9).

Katalog przychodów, które należy zaliczyć do przychodów z działalności wykonywanej osobiście określony został w art. 13 ww. ustawy.

Z przepisu art. 13 pkt 8 ww. ustawy wynika, że za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:
a. osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
b. właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora – jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością
-z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 powoływanej ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Oznacza to, że przychodem z innych źródeł będzie każde przysporzenie majątkowe, mające konkretny wymiar finansowy, otrzymane jako świadczenie pieniężne, rzeczowe lub też jako świadczenie nieodpłatne czy częściowo odpłatne.

Natomiast zgodnie z treścią art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania. (...)

Mając na uwadze powyższe regulacje prawne oraz opis stanu fatycznego stwierdzić należy, że z ogólnej definicji przychodów zawartej w przytoczonym na wstępie art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że przychodami są w szczególności otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Dlatego też, zapłacone przez Wnioskodawcę za podatników (zleceniobiorców) składki, w części, która powinna być finansowana przez zleceniobiorcę będą stanowiły przychód zleceniobiorców – jeśli osoby te (zleceniobiorcy) nie zwrócą ich Wnioskodawcy (płatnikowi składek) w roku, w którym zostały zapłacone – bowiem otrzymują oni (zleceniobiorcy) nieodpłatne świadczenia od zleceniodawcy (zleceniodawca zapłacił za nich składki, które powinny być finansowane ze środków zleceniobiorców).

Zatem w stosunku do byłych zleceniobiorców, z którymi nie łączą już Wnioskodawcy żadne umowy cywilnoprawne, zapłacone przez Wnioskodawcę z własnych środków zaległe składki w części, w której powinny być pokryte z dochodu zleceniobiorcy, stanowią dla tych osób przysporzenie majątkowe, które należy kwalifikować do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek poboru zaliczki na podatek, a jedynie obowiązek wykazania kwoty zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne w formularzu PIT-8C, stosownie do postanowień art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca powinien wystawić byłym zleceniobiorcom PIT-8C za 2017 r. a więc za rok, w którym doszło do faktycznej zapłaty przez niego składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Natomiast odnosząc się do kwestii obowiązku dokonania korekty informacji PIT-11 i deklaracji PIT-4R należy wyjaśnić, że informacje i deklaracje podatkowe, w tym PIT-11 i PIT-4R, służą do odwzorowania zaistniałego w trakcie roku podatkowego stanu faktycznego, a nie do jego kreowania. Zatem w informacji PIT-11 i deklaracji PIT-4R składanej za dany rok podatkowy płatnik winien wykazać między innymi takie kwoty pobranej zaliczki (pobranych zaliczek), które odzwierciedlają jego działania jako płatnika, tzn. kwoty faktyczne pobrane w tym roku podatkowym.

Mając powyższe na względzie, należy stwierdzić, że na gruncie przedstawionego stanu faktycznego na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek dokonania korekt deklaracji PIT-4R oraz informacji PIT-11 wystawianych za lata 2014, 2015, 2016, bowiem wystawione dokumenty sporządzone były prawidłowo, odzwierciedlały bowiem wysokość pobranych przez płatnika – Wnioskodawcę – zaliczek, wynikającą z dokonanej przez Wnioskodawcę kwalifikacji zawartych umów. W związku z powyższym brak jest podstaw prawnych do pomniejszania zaliczek na podatek dochodowy za lata 2014-2016 o odprowadzone składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne zapłacone przez Wnioskodawcę w 2017 r. oraz do korygowania wystawionych informacji i deklaracji. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów