Zagraniczne ubezpieczenie na życie zwolnione z podatku dochodowego

Przeczytaj także: Zasiłek rodzinny z USA zwolniony z podatku dochodowego

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca jest beneficjentem polisy na życie swojego wuja (brata ojca) mieszkającego w USA. W wyniku jego przedwczesnej śmierci wnioskodawcy została przelana (w USD) kwota odpowiadająca udziałowi zainteresowanego w sumie ubezpieczeniowej polisy.

Zawarta polisa na życie wskazywała sumę ubezpieczenia (Policy Amount), a nie ilość oraz wartość posiadanych jednostek. Wnioskodawca zadał pytanie, czy od otrzymanych pieniędzy z polisy powinien zapłacić podatek dochodowy? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.) – osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do art. 3 ust. 1a ww. ustawy – za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Natomiast zgodnie z art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. (...)

Kliknij, aby powiekszyć

fot. gustavofrazao - Fotolia.com

Ubezpieczenie na życie w podatku dochodowym

Pieniądze z polisy na życie, wypłacone z amerykańskiej instytucji ubezpieczeniowej, są opodatkowane tylko w Polsce. Tutaj jednakże ustawodawca postanowił je zwolnić od podatku.

Z uwagi na to, że Wnioskodawca ma miejsce zamieszkania w Polsce, a otrzymane odszkodowanie z tytułu polisy zostało wypłacone przez ubezpieczyciela ze Stanów Zjednoczonych Ameryki, zastosowanie w omawianej sprawie ma Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r. (Dz.U. z 1976 r. Nr 31, poz. 178).

Stosownie do art. 5 ust. 1 ww. Umowy – osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie może być opodatkowana przez drugie Umawiające się Państwo z tytułu dochodu pochodzącego ze źródeł drugiego Umawiającego się Państwa i tylko z tytułu takiego dochodu, zgodnie ze wszystkimi ograniczeniami zawartymi w niniejszej Umowie.

Stosownie do art. 5 ust. 2 tejże umowy – postanowienia niniejszej Umowy nie będą w żaden sposób stwarzały ograniczenia wobec wyłączeń, zwolnień, zmniejszeń, zaliczeń lub innych przywilejów, przyznanych obecnie lub w przyszłości przez:
a. prawo jednego z Umawiających się Państw przy określeniu podatków pobieranych przez to Umawiające się Państwo lub
b. przez każdą inną umowę zawartą pomiędzy Umawiającymi się Państwami.

W myśl art. 5 ust. 3 ww. umowy polsko-amerykańskiej – bez względu na postanowienia niniejszej Umowy, z wyłączeniem ustępu 4, Umawiające się Państwo może opodatkować obywatela tego Umawiającego się Państwa lub osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym Umawiającym się Państwie (zgodnie z zasadami artykułu 4), tak jakby niniejsza Umowa nie weszła w życie.

Z przywołanych powyżej przepisów wynika, że Polska ma prawo opodatkować dochód uzyskany z tytułu świadczenia małżeńskiego wypłacanego ze Stanów Zjednoczonych osobie mającej miejsce zamieszkania na terytorium Polski. Prawo to wynika z zapisu art. 5 ust. 3 umowy, zgodnie z którym państwu rezydencji przysługuje pełne prawo do opodatkowania dochodów, w tym m.in. odszkodowania z tytułu polisy, osobie mającej na jego terytorium miejsce zamieszkania.

Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia oraz opisany we wniosku stan faktyczny należy stwierdzić, że kwota polisy wypłacona od ubezpieczyciela mającego siedzibę w Stanach Zjednoczonych Ameryki jest opodatkowana tylko w Polsce, gdyż Wnioskodawca ma miejsce zamieszkania w Polsce. Dlatego do opodatkowania ww. odszkodowania w Polsce stosuje się przepisy polskiego prawa podatkowego.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy – za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Natomiast w świetle art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:
a. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,
b. dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.

Podsumowując, kwota polisy wypłacona na rzecz Wnioskodawcy przez amerykańskiego ubezpieczyciela podlega opodatkowaniu tylko w Polsce. Jednakże na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kwota otrzymana z polisy ubezpieczeniowej w związku ze śmiercią wuja korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego w Polsce. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów