Podatek PCC od zagranicznej pożyczki gdy import usług?

Przeczytaj także: Umowa pożyczki pieniędzy pomiędzy firmami bez podatku PCC

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Spółka zamierza zaciągać pożyczki od osoby prawnej z Wielkiej Brytanii (dalej MF). Z tego tytułu spółka będzie płacić odsetki. MF jest przy tym firmą wyspecjalizowaną w udzielaniu pożyczek i działalności finansowej (nie wynika to z jej dokumentów rejestrowych, ale tylko dlatego, że nie ma takiego obowiązku w prawie brytyjskim).

Umowy pożyczki będą zawierane przez spółkę w Polsce - tutaj też będą się znajdować pieniądze będące przedmiotem takich umów. Otrzymanie takich pożyczek będzie podlegało opodatkowaniu VAT-em w Polsce - stanowią one dla spółki import usług, które korzystają ze zwolnienia od tego podatku.

Spółka zadała pytanie, czy w takim przypadku powinna opodatkować pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2016 r., poz. 223, ze zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Wskazać należy, że stosownie do treści art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:
1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. fox17 - Fotolia.com

Nie zawsze płacimy PCC od zaciągniętej pożyczki

Jeżeli tylko zawarta umowa jest obarczona VAT-em, PCC nie należy od niej płacić. Jest tak nawet wówczas, gdy VAT rozlicza nabywca - pożyczkobiorca.

Z powołanego powyżej przepisu wynika, że umowy pożyczek podlegają – co do zasady − podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili ich zawarcia ich przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i wówczas nie ma znaczenia gdzie umowa była zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Umowy pożyczek podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych, także jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca – pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność jest dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Stosownie do art. 4 pkt 7 ww. ustawy obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:
a. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
b. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
• umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Należy jednak zaznaczyć, że w przypadku umów pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić m.in. fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług.

Przy czym „podatek od towarów i usług” oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2016 r., poz. 710, ze zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich (art. 1a pkt 7 ww. ustawy).

Z kolei, stosownie do art. 9 pkt 10 lit. a) ww. ustawy, zwalnia się od podatku pożyczki udzielane przez przedsiębiorców niemających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, prowadzących działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek. (...)

Skoro w przedstawionym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca (pożyczkobiorca) z tytułu otrzymywania pożyczek od podmiotu zagranicznego będzie pozostawał podatnikiem podatku od towarów i usług, zwolnionym dla tych usług z podatku, przedmiotowe umowy pożyczki wyłączone będą z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Skoro zatem opisane we wniosku umowy pożyczki będą korzystały z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie ww. art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, bezprzedmiotowe jest badanie, czy w sprawie znajdzie zastosowanie zwolnienie z art. 9 pkt 10 lit. a) tej ustawy.

Zwolnienie od podatku z art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziane jest dla czynności, które podlegają pod przepisy ustawy (nie są wyłączone na mocy art. 2 pkt 4 ustawy). Tym samym do czynności wyłączonych z opodatkowania nie stosuje się przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów