Poradnik: podatek od sprzedaży detalicznej (handlu)

Przeczytaj także: Od września podatek od sprzedaży detalicznej

Ustawa z dnia 6 lipca 2016 r. o podatku od sprzedaży detalicznej wchodzi w życie 1 września 2016 r. Określa ona co jest przedmiotem opodatkowania oraz kto jest obowiązany do jego zapłaty. Mówi również o stawkach podatku oraz sposobie jego wyliczenia. Ustawa nie jest zbyt długa niemniej w praktyce zapewne przyniesie liczne trudności interpretacyjne - podobnie jak inne akty prawa podatkowego.

Definicje ustawowe

Każda ustawa podatkowa w swej treści posługuje się określonymi definicjami. Często też wskazuje, co pod pojęciem danej definicji należy rozumieć. Jest to tzw. słowniczek, którego należy szukać na początku danego aktu prawnego. Z sytuacją taką mamy do czynienia także w przypadku podatku od sprzedaży detalicznej. Ustawodawca mówi bowiem m.in. o tym, że podatkiem są objęcie sprzedawcy detaliczni dokonujący sprzedaży na rzecz konsumentów. W związku z powyższym należałoby wyjaśnić, co powyższe pojęcia oznaczają. I tak ilekroć w ustawie jest mowa o:

1. działalności gospodarczej - rozumie się przez to działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług;
2. kasie rejestrującej - rozumie się przez to kasę rejestrującą, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług;
3. konsumencie - rozumie się przez to osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej oraz osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą nabywającą towary bez związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą, a także rolnika ryczałtowego w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy o podatku od towarów i usług;
4. sprzedawcy detalicznym - rozumie się przez to osobę fizyczną, osobę prawną, spółkę cywilną oraz jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej dokonujące sprzedaży detalicznej;
5. sprzedaży detalicznej - rozumie się przez to dokonywanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w ramach działalności gospodarczej zbywcy, odpłatnego zbywania towarów konsumentom na podstawie umowy zawartej:
   1. w lokalu przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 3 ustawy o prawach konsumenta,
   2. poza lokalem przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy o prawach konsumenta
   - także w przypadku, gdy zbywaniu towaru towarzyszy świadczenie usługi odrębnie niezaewidencjonowanej;
6. towarze - rozumie się przez to rzeczy ruchome lub ich części.

Podatnik podatku oraz przedmiot opodatkowania

Podatnikami podatku są wyżej zdefiniowani sprzedawcy detaliczni, zaś przedmiotem opodatkowania jest przychód ze sprzedaży detalicznej (także zdefiniowanej wyżej).

Podstawa opodatkowania

Podstawę opodatkowania stanowi uzyskana w danym miesiącu nadwyżka przychodów ze sprzedaży detalicznej ponad kwotę 17 mln zł. Pod pojęciem przychodu należy natomiast rozumieć kwoty otrzymane przez sprzedawcę z tytułu sprzedaży detalicznej.

Przychód ze sprzedaży detalicznej określa się na podstawie wielkości obrotu zaewidencjonowanego przy pomocy kas fiskalnych jak też obrotu niezaewidencjonowanego, gdy podatnik korzysta z przysługujących mu zwolnień w tym zakresie.
Przychód ze sprzedaży detalicznej nie obejmuje podatku VAT - jest to zatem wartość netto sprzedanych towarów.

Należy oczywiście pamiętać, aby nie zaliczać tutaj wartości całej sprzedaży. Pod uwagę brana jest bowiem jedynie wartość przychodu z tytułu sprzedaży dokonanej dla konsumentów (patrz definicja podana wyżej). Poza podatkiem (w tym także przy ustalaniu limitu 17 mln zł) jest zatem sprzedaż dla firm czy instytucji.

Stawka podatku i obowiązek podatkowy

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą osiągnięcia w danym miesiącu przychodu przekraczającego kwotę 17 mln zł. Opodatkowana nową daniną jest kwota tego przychodu powyżej wskazanego limitu. Mówiąc innymi słowy, podatek trzeba zapłacić od przychodu uzyskanego od momentu przekroczenia tej wartości do końca danego miesiąca.

Ustawodawca przewidział progresywną skalę tego podatku. I tak stawki podatku wynoszą:

1. 0,8% podstawy opodatkowania - w części, w jakiej podstawa opodatkowania nie przekracza kwoty 170 000 000 zł;
2. 1,4% nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę 170 000 000 zł - w części, w jakiej podstawa opodatkowania przekracza kwotę 170 000 000 zł.

Pobór podatku

Niestety cały ciężar z rozliczeniem podatku został tutaj w zasadzie przerzucony na sprzedawcę detalicznego (podatnika). Bez wezwania organu podatkowego jest on bowiem obowiązany:

1. składać właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego deklaracje podatkowe o wysokości podatku (formularze oznaczone symbolem PSD-1),a także
2. obliczać i wpłacać podatek na rachunek właściwego urzędu skarbowego.

Z obowiązków tych należy wywiązywać się za miesięczne okresy rozliczeniowe, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego podatek dotyczy.

Zwolnienia od podatku

Nie podlega opodatkowaniu podatkiem sprzedaż detaliczna:

1. energii elektrycznej oraz gazu ziemnego dostarczanych do konsumentów za pośrednictwem sieci dystrybucyjnych, ciepła dostarczanego do konsumentów siecią ciepłowniczą ani wody dostarczanej do konsumentów przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne;
2. paliw stałych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4a ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw;
3. używanych do celów opałowych pozostałych węglowodorów gazowych, o których mowa w art. 32 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku akcyzowym:
   1. w przypadkach, o których mowa w art. 32 ust. 3 pkt 1 i 3 ustawy o podatku akcyzowym, jeżeli są spełnione warunki, o których mowa w art. 32 ust. 5-13 tej ustawy,
   2. rozlewanych do butli gazowych w składzie podatkowym;
4. olejów napędowych przeznaczonych do celów opałowych oraz olejów opałowych, o których mowa w art. 89 ust. 1 pkt 9 i pkt 10 lit. a ustawy o podatku akcyzowym;
5. leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, refundowanych lub finansowanych w całości lub w części ze środków publicznych na podstawie odrębnych przepisów.

Właściwość organów podatkowych

Dla podatników będących osobami fizycznymi właściwym miejscowo organem podatkowym jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce ich zamieszkania.
Dla spółek cywilnych właściwym miejscowo organem podatkowym jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedziby jednego ze wspólników, do którego została złożona pierwsza deklaracja podatkowa o wysokości podatku.
Dla osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej (czyli pozostałych spółek osobowych) właściwym miejscowo organem podatkowym jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na adres siedziby podatnika.

Dla podatników nieposiadających na terytorium Polski miejsca zamieszkania lub siedziby właściwym organem podatkowym jest Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście. Organ ten jest właściwy także wówczas, gdy nie da sie ustalić właściwości w żaden z wyżej wymienionych sposobów.