Podatek liniowy od firmy w 2016 r.

Przeczytaj także: Skala podatkowa formą opodatkowania działalności gospodarczej 2015

Podatek liniowy charakteryzuje się stałą stawką podatku bez względu na wysokość osiągniętego dochodu. W rachunku podatkowym pozwala na uwzględnienie kosztów uzyskania przychodu. Przy określaniu prawa do niego nie ma znaczenia rodzaj działalności gospodarczej jak też jej rozmiary. To niewątpliwie istotne zalety. Trzeba jednakże pamiętać, że podatek liniowy został zarezerwowany jedynie do przychodów z działalności gospodarczej oraz działów specjalnych produkcji rolnej. Żadni inni podatnicy (czyli np. uzyskujący dochody z pracy, szeroko rozumianej działalności wykonywanej osobiście, rent czy emerytur) z jego dobrodziejstw skorzystać nie mogą. Warto też pamiętać, że dochodów opodatkowanych liniowo nie łączy się z żadnymi innymi.

Przy opodatkowaniu liniowym ważny jest dochód

Podatkiem liniowym opodatkowany jest uzyskany przez przedsiębiorcę dochód, czyli przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. Chodzi tutaj oczywiście jedynie o przychody i koszty podatkowe (a nie wszystkie osiągane/ponoszone przez przedsiębiorcę). Oczywiście przed opodatkowaniem dochód taki podlega obniżeniu także o przysługujące odliczenia (np. straty z lat ubiegłych czy składki na ubezpieczenie społeczne przedsiębiorcy i osób współpracujących).

Ponieważ opodatkowaniu podlega tutaj dochód, przedsiębiorca jest obowiązany do prowadzenia urządzeń księgowych pozwalających na jego ustalenie. W zależności od rozmiarów przychodów, prowadzić należy podatkową księgę przychodów i rozchodów albo księgi rachunkowe.

Księga podatkowa, a więc ewidencja wymieniona wyżej jako pierwsza, jest przy tym urządzeniem stworzoną wyłącznie na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych. Zasady jej prowadzenia regulują przepisy podatkowe i tylko przychody i koszty traktowane jako podatkowe winny być co do zasady w niej ujmowane. Inaczej jest w przypadku ksiąg rachunkowych. Te są bowiem prowadzone zgodnie z ustawą o rachunkowości, co często powoduje pewne komplikacje w zakresie prawidłowego rozliczenia podatku dochodowego.

Prawo bilansowe bowiem niekiedy w inny sposób nakazuje określać chociażby dzień poniesienia koszty czy uzyskania przychodu. Pojęcia te także nieco inaczej definiuje. Nadto, o ile w przypadku księgi podatkowej zapisywane w niej są jedynie przychody i koszty podatkowe, tak w księgach rachunkowych ewidencjonowane są wszelkie zdarzenia gospodarcze związane z przedsiębiorstwem, czyli także te, które nie mają wpływu na wartość dochodu „podatkowego”.

Dlatego właśnie przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych należy liczyć się z koniecznością dokonywania odpowiednich korekt księgowań, aby prawidłowo ustalić dochód na potrzeby podatkowe.

Przedsiębiorca, czy to prowadzący księgę podatkową, czy też księgi rachunkowe, musi w sposób biegły potrafić określić kiedy i w jakiej wysokości powinien wykazać przychód oraz koszty jego uzyskania. To zadanie niestety nie należy do prostych. Dlatego właśnie płacenie podatku od dochodu (pomijając dużo bardziej rozbudowaną księgowość, aniżeli przy formach zryczałtowanych) jest najbardziej skomplikowane. Wymaga bowiem biegłej znajomości przepisów podatkowych.

Ustalenie samego podatku, przy prawidłowo określonych przychodach i kosztach oraz przysługujących odliczeniach, natomiast do czynności skomplikowanych już nie należy. Wyliczony dochód bowiem pomniejsza się o przysługujące odliczenia, czyli przede wszystkim zapłacone przez przedsiębiorcę za siebie składki na ubezpieczenie społeczne (gdy te nie zostały zaliczone wcześniej do kosztów uzyskania przychodu) bądź straty z lat ubiegłych. Tak ustaloną podstawę opodatkowania mnoży się następnie przez stawkę podatku liniowego, zaś wynik pomniejsza o zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne (które podlegają odliczeniu). Jeżeli wynik tych działań jest dodatni, otrzymaną kwotę należy wpłacić na właściwe konto urzędu skarbowego.

Warto też dodać, że w składanym zeznaniu rocznym, podstawa opodatkowania może zostać dodatkowo pomniejszona o wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego (wpłaty na IKZE), dokonane w danym roku. Pomniejszenia takiego nie można dokonać na etapie ustalania zaliczek na podatek.

W trakcie roku wpłacamy zaliczki na podatek

Podatnik decydujący się na opodatkowanie podatkiem liniowym musi liczyć się z obowiązkiem ustalania oraz wpłacania w trakcie roku zaliczek na podatek dochodowy za okresy miesięczne bądź kwartalne (ta fakultatywna forma wpłacania zaliczek nie jest dostępna dla wszystkich; regułą podstawową są tutaj miesiące kalendarzowe). Stosownych wpłat dokonuje się do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu/kwartale, którego zaliczka dotyczy. Jak ustalić wartość zaliczki?

W tym celu należy wyliczyć podstawę opodatkowania od początku roku do końca okresu, za który podatek jest ustalany. Od otrzymanego wyniku obliczamy podatek wg stawki 19%, który następnie pomniejszamy o podlegające odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłacone w danym roku oraz należne zaliczki na podatek za poprzednie okresy rozliczeniowe (miesiące bądź kwartały). Jeżeli po takich czynnościach w dalszym ciągu wychodzi kwota większa od zera – należy ją wpłacić na konto fiskusa. Oczywiście, jeżeli w danym okresie rozliczeniowym koszty przewyższyły uzyskane przychody, czyli wystąpiła tzw. strata podatkowa, bądź dochód był na tyle niski, iż podatek nie wystąpił, na konto fiskusa przedsiębiorca nic nie wpłaca. Nie składa także żadnych deklaracji podatkowych w trakcie roku z tego tytułu.

Zaliczki uproszczone dla niektórych przedsiębiorców
Wskazany wyżej sposób tyczy się zaliczek liczonych od faktycznie uzyskanych w danym roku dochodów. Część przedsiębiorców może jednakże skorzystać z wpłacania tzw. zaliczek uproszczonych.

Otóż istota zaliczek uproszczonych polega na tym, że podatnik wpłaca je na konto fiskusa w stałej wysokości, ustalonej na podstawie danych historycznych, tj. wynikających z zeznania podatkowego złożonego rok bądź dwa lata wcześniej przed danym rokiem podatkowym (czyli w przypadku zaliczek na rok 2016, brane pod uwagę w pierwszej kolejności będą dochody roku 2014 a następnie 2013). Zaliczki takie obligatoryjnie należy wpłacać za okresy miesięczne.