Darowizny na cele pożytku publicznego w rozliczeniu PIT 2015

Przeczytaj także: Świąteczne prezenty: koszty podatkowe czy odliczenie od dochodu?

Darowizny takie nie mogą natomiast trafić do partii politycznych, związków zawodowych i organizacji pracodawców, samorządów zawodowych i fundacji utworzonych przez partie polityczne.

Wyłączenie osób fizycznych, czy niektórych organizacji, z kręgu podmiotów uprawnionych do otrzymania darowizn uprawniających do odliczenia, wynika z samej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ta wprost wskazuje, że odliczeniu nie podlegają darowizny poniesione na rzecz:

1. osób fizycznych (czyli ludzi);
2. osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali, lub handlu tymi wyrobami.

Tylko 6% dochodu i to jeszcze do podziału

Działalność charytatywna jest szeroko popierana i zawsze spotyka się z aprobatą nie tylko społeczeństwa, ale i rządzących. Niemniej ustawodawca uznał, że działalność taka nie może zbyt mocno nadwyrężać budżetu państwa w zakresie wpływów z podatku dochodowego. Dlatego wprowadził limit darowizn, które można odliczyć od dochodu.

Dla przykładu zatem podatnik, który zarobił w ciągu roku 35 tys. zł, może wykazać maksymalne odliczenie przekazanych darowizn na poziomie 2 100 zł. Jeżeli darował więcej (o co nietrudno chociażby w samej uldze na krew) jego odliczenie zostanie ograniczone do tej kwoty.

Formalności i dokumenty

Pomimo tego, że liczy się tutaj przede wszystkim szczytny cel darowizn, aby te mogły być odliczone, muszą zostać odpowiednio wycenione i udokumentowane (odliczyć można zarówno darowizny pieniężne jak i rzeczowe - niepieniężne).

Z określeniem wartości darowizny nie ma problemu, gdy przyjmuje ona formę pieniężną. Odliczyć można bowiem przekazaną kwotę (pamiętając o limicie 6% dochodu). Darowizna taka musi jednakże zostać potwierdzona dowodem wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego (czyli odpowiedniej instytucji). Nie można tutaj środków pieniężnych przekazać gotówką, np. w kasie danej organizacji, czy też za pośrednictwem wolontariusza.

Inaczej jest w przypadku darowizn rzeczowych. Tutaj należy posiadać dowód. z którego jasno będą wynikać dane identyfikujące darczyńcę oraz wartość przekazanej darowizny wraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu. Warto zatem zadbać o to, aby przekazanie takiej darowizny przyjęło formę pisemną (w tym także w formie aktu notarialnego).

Jak natomiast określić wartość takiej darowizny rzeczowej? Otóż przepisy podatkowe mówią o wartości rynkowej darowizny z dnia jej dokonania. Wartość tę określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca przekazania.

Organ podatkowy ma prawo zakwestionować wartość darowizny podanej w umowie lub wystąpić o taką zmianę do podatnika jeżeli uzna, że określona przez podatnika wartość odbiega od ceny rynkowej.

Jeżeli natomiast przedmiotem darowizny są towary opodatkowane podatkiem VAT, wartością darowizny jest tutaj kwota towarów wraz tym podatkiem w części przekraczającej kwotę podatku naliczonego, którą podatnik ma prawo odliczyć zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej darowizny.

Gdy natomiast darowizna jest dokonywana na rzecz organizacji zagranicznej należy pamiętać, że prawo do odliczenia takiej darowizny przysługuje jedynie, gdy następuje ona na rzecz organizacji określonej w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącej działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, oraz pod warunkiem:

1. udokumentowania przez podatnika oświadczeniem tej organizacji, iż na dzień przekazania darowizny była ona równoważną organizacją do organizacji, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego, realizującą cele określone w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i prowadzącą działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych oraz
2. istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, na którego terytorium organizacja posiada siedzibę.

Jakie dochody?

Z omówionego odliczenia nie mogą skorzystać wszyscy. Uprawnieni są do niego jedynie podatnicy rozliczający się na formularzach PIT-28, PIT-36 i PIT-37. Ustawodawca wymaga tutaj zatem osiągania przychodów opodatkowanych wg skali podatkowej bądź ryczałtem ewidencjonowanym. Samo odliczenie wykazuje się w załączniku PIT/O, a następnie jego wartość przenosi się do zeznania rocznego. W załączniku obok wartości darowizny należy podać także kwotę odliczenia oraz dane obdarowanego.