Postępowanie sądowe: podatek od wynagrodzenia świadka

Przeczytaj także: Rozprawa sądowa: wynagrodzenie świadka z PIT-8C

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Świadkowi wezwanemu na rozprawę sądową przysługuje zwrot utraconego zarobku za dzień nieobecności w pracy. Zwrot taki jednakże jest wypłacany na podstawie różnych aktów prawnych. I tak sprawach cywilnych stosuje się tutaj ustawę z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. W postępowaniach karnych jest to natomiast dekret z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym. Ten akt prawny mówi wprost o odszkodowaniu za utracony zarobek, natomiast ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych posługuje się pojęciem wynagrodzenia za utracony zarobek lub dochód.

Powstała wątpliwość, do jakiego źródła przychodu zaliczać powyższe świadczenia i czy wypłacone kwoty winny być opodatkowane? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zasady opodatkowania podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych określają przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą PIT”.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy PIT oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ustawy – Ordynacja podatkowa zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 13 pkt 6 ustawy PIT za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. apops - Fotolia.com

Postępowanie sądowe

To, czy należności z tytułu utraconego zarobku przyznane świadkowi wezwanemu na rozprawę sądową korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego, zależy od tego, na jakiej podstawie zostały wypłacone.

Natomiast stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy PIT, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12–14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Na podstawie art. 2 ust. 1 dekretu z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym (Dz. U. Nr 49, poz. 445, z późn. zm.), zwanego dalej „dekretem” świadkowi na jego żądanie może być przyznane odszkodowanie za utracony zarobek z powodu stawiennictwa na wezwanie sądu. Wynagrodzenie za utracony zarobek przyznaje się świadkowi w wysokości udowodnionej przeciętnego jego dziennego zarobku, jednak nie wyżej niż 30 zł dziennie (ust. 2).

Natomiast zgodnie z art. 86 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o kosztach sądowych”, świadkowi przysługuje zwrot zarobku lub dochodu utraconego z powodu stawiennictwa na wezwanie sądu lub organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze (ust. 1). Wynagrodzenie za utracony zarobek lub dochód za każdy dzień udziału w czynnościach sądowych przyznaje się świadkowi w wysokości jego przeciętnego dziennego zarobku lub dochodu. W przypadku świadka pozostającego w stosunku pracy przeciętny dzienny utracony zarobek oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu należnego pracownikowi ekwiwalentu pieniężnego za urlop (ust. 2). Utratę zarobku lub dochodu, o których mowa w ust. 1, oraz ich wysokość świadek powinien należycie wykazać (ust. 4).