Spłata kredytu przez rodziców nie jest darowizną

Przeczytaj także: Spłata kredytu mieszkaniowego przez syna bez podatku od darowizny

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawczyni udzielono wspólnie z rodzicami kredytu na zakup mieszkania, którego właścicielem jest wyłącznie wnioskodawczyni. Raty kredytu wraz z odsetkami są pobierane co miesiąc z konta rodziców. Przed terminem płatności wnioskodawczyni przelewa na konto rodziców określoną kwotę pieniędzy, która jednak jest niższa od raty kredytu wraz z odsetkami.

Kredyt jest w sumie spłacany przez trzech kredytobiorców. Umowa kredytu zawiera stosowny zapis, że raty wraz z odsetkami będą automatycznie potrącane z konta rodziców.

Spłata części kredytu przez rodziców jest wywiązaniem się z zobowiązania wobec banku z tytuły zawartej umowy kredytowej na zakup mieszkania. Wnioskodawczyni nie zwróci przy tym rodzicom części spłaty kredytu przez nich finansowanej. Zadała ona pytanie, czy w takim stanie faktycznym mamy do czynienia z darowizną od rodziców na rzecz córki, która podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2015 r., poz. 86, ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m. in. tytułem darowizny.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Magdziak Marcin - Fotolia.com

Spłata kredytu przez rodziców nie jest darowizną

Spłacanie zadłużenia z tytułu kredytu przez jednego ze współkredytobiorców - rodziców – nie jest darowizną na rzecz córki. Źródłem spłaty części kwoty rat kredytu przez rodziców jest bowiem umowa kredytu, która stanowi odrębny od umowy darowizny stosunek zobowiązaniowy.

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze darowizny powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia. Jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

W myśl art. 4a ust. 1 powołanej ustawy zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:
1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym. (…)

Przydatne narzędzia:
- Kalkulator podatku od spadku i darowizny
- Kalkulator kredytowy

Istota przedmiotowej sprawy sprowadza się do kwestii czy spłata części raty kredytu wraz odsetkami przez rodziców Wnioskodawczyni rodzi po stronie Wnioskodawczyni obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn.

Przepisy analizowanej ustawy podatkowej nie definiują pojęcia „darowizna”, a zatem należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121, ze zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Treść tego świadczenia określa umowa darowizny. W związku z tym, że darowizna ma charakter umowy, istotnym jej elementem jest także przyjęcie darowizny przez obdarowaną osobę.

Darowizna jest świadczeniem na rzecz obdarowanego pod tytułem darmym i dobrowolnym, przy czym nie wynika ani z żadnego stosunku zobowiązaniowego, ani też z ustawy.