Amortyzacja budynku/lokalu jako koszt uzyskania przychodu firmy

Przeczytaj także: Nieukończony budynek to nie środek trwały, nie może być amortyzowany

Stawka amortyzacyjna

Po określeniu wartości początkowej należy przypisać prawidłową stawkę amortyzacyjną. Wybór nie jest szeroki, ponieważ stawki podatkowe zostały jednoznacznie określone w załączniku do ustawy o podatku dochodowym. Czynnikiem decydującym jest zatem określenie Klasyfikacji Środków Trwałych, zgodne z Rozporządzeniem Rady Ministrów.

Podstawowymi stawkami są:

• 1,5% w przypadku budynków i lokali mieszkalnych (KŚT 1.11.110 lub 1.12.122)
• 2,5% w przypadku budynków i lokali niemieszkalnych (KŚT 1.10 lub 1.12.121).

O zaliczeniu budynku lub lokalu do właściwej podgrupy i rodzaju decyduje jego przeznaczenie oraz związana z tym konstrukcja i wyposażenie, a nie sposób użytkowania, który w praktyce bywa czasem niezgodny z przeznaczeniem. Jednakże w przypadku budynku lub lokalu o różnym przeznaczeniu o zaliczeniu obiektu do właściwej podgrupy decyduje głównie jego przeznaczenie.

Stawki indywidualne

Poza stawkami podstawowymi – w określonych przypadkach możliwe jest zastosowanie tzw. stawek indywidualnych. Jednak należy mocno zaakcentować wyrażenie „w określonych przypadkach”, chodzi bowiem tylko o budynki lub lokale używane lub ulepszone, po raz pierwszy wprowadzone do ewidencji danego podatnika. Maksymalna stawka amortyzacyjna w takim przypadku może wynosić 10%.

Co do zasady środki trwałe uznaje się za:

• używane – jeżeli podatnik udowodni, że przed ich nabyciem były wykorzystywane co najmniej przez okres 6 miesięcy
• ulepszone – jeżeli przed wprowadzeniem do ewidencji wydatki poniesione przez podatnika na ich ulepszenie stanowiły co najmniej 20% wartości początkowej.

W przypadku budynków i budowli jednakże wartości te rosną do odpowiednio 60 miesięcy i 30%.

Rodzaj i częstotliwość amortyzacji

Ostatnimi elementami jest określenie rodzaju i częstotliwości dokonywania odpisów amortyzacyjnych.

Jeśli chodzi o częstotliwość odpisów, zależy ona już wyłącznie od podatnika: może być dokonywana comiesięcznie, kwartalnie lub rocznie. Warto jednak zaznaczyć, iż wskazane jest, aby odpisów amortyzacyjnych dokonywać w takich samych odstępach czasowych, jak dokonywana jest wpłata zaliczek na podatek dochodowy.

Budynek lub lokal częściowo wykorzystywany w działalności

Jeżeli tylko część nieruchomości, w tym budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, jest wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej bądź wynajmowana lub wydzierżawiana – odpisów amortyzacyjnych dokonuje się w wysokości ustalonej od wartości początkowej nieruchomości, budynku lub lokalu odpowiadającej stosunkowi powierzchni użytkowej wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej, wynajmowanej lub wydzierżawianej, do ogólnej powierzchni użytkowej tej nieruchomości, budynku lub lokalu.

Przykład. Podatnik jest właścicielem budynku o całkowitej powierzchni równej 98,5 m², który częściowo (58,7 m²) wykorzystuje na cele działalności gospodarczej. Wartość początkowa całego budynku została ustalona przez Podatnika jako 700.000 zł. Podatnik wpłaca miesięczne zaliczki na podatek dochodowy.

Krok 1. Określenie, w jakiej części budynek jest wykorzystywany na działalność gospodarczą:
58,7 m² / 98,5 m² x 100% = 60%

Krok2. Określenie wartości początkowej:

Krok 3. Określenie stawki amortyzacyjnej:
Budynek nie jest ani używany, ani ulepszony. Jest wykorzystywany w 60% na działalność gospodarczą, zatem jest on budynkiem niemieszkalnym, dla którego roczna stawka amortyzacyjna wynosi 2,5%.
Krok 4. Określenie częstotliwości dokonywania odpisów:
Ponieważ podatnik wpłaca miesięczne zaliczki na podatek dochodowy, powinien dokonywać również miesięcznych odpisów amortyzacyjnych.
Krok 5. Określenie wysokości miesięcznego odpisu:
420.000 x 2,5% / 12 = 875,00 zł

Sławomir Ekman