Konwersja pożyczki udzielonej przez wspólników spółce kapitałowej na kapitał

Przeczytaj także: Zawarcie lub zmiana umowy spółki kapitałowej: kiedy obowiązek zapłaty PCC

Przykład
Spółka kapitałowa otrzymała w 2014 r. od swojego udziałowca pożyczkę. Udziałowiec rozważa dokonania konwersji pożyczki na kapitał, w ten sposób, że 60% kwoty pożyczki zostanie przeznaczone na kapitał podstawowy spółki, a 40% kwoty pożyczki na kapitał zapasowy. Udziałowiec obejmie nowo utworzone udziały, pokrywając je wierzytelnością przysługującą mu wobec spółki z tytułu udzielonej pożyczki. Tym samym dojdzie zatem do przeniesienia wierzytelności z tytułu udzielonej pożyczki na spółkę. Powyższe skutkować będzie wygaśnięciem zobowiązania spółki z tytułu pożyczki. Spółka posiada wątpliwości czy konwersja pożyczki od udziałowca na kapitał podstawowy i zapasowy spowoduje konieczność zapłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zakres przedmiotowy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zawiera przepis art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Katalog czynności podlegających opodatkowaniu znajdujący się w przywołanej regulacji posiada charakter zamknięty. Oznacza to, że zdarzenia w nim nie wymienione nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W przypadku umowy spółki za zmianę umowy przy spółce kapitałowej - uważa się podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty (art. 1 ust. 3 pkt 2 ww. ustawy). Jak stanowi art. 1a pkt 2 ww. ustawy określenie spółka kapitałowa oznacza spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, spółkę akcyjną oraz spółkę europejską.

Mając na uwadze przywołane przepisy należy wskazać, iż podwyższenie kapitału zakładowego pokrytego wierzytelnością przysługującą udziałowcowi wobec spółki z tytułu udzielonej pożyczki na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi zmianę umowy spółki kapitałowej. Przedmiotowa zmiana podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Przy zmianie umowy spółki kapitałowej obowiązek podatkowy co do zasady powstaje z chwilą podjęcia uchwały o podwyższeniu kapitału spółki mającej osobowość prawną i ciąży na spółce (art. 3 ust. 1 pkt 2 oraz art. 4 pkt 9 ww. ustawy). Przy zmianach umowy spółki stosuje się stawkę podatku przewidzianą dla umowy spółki, czyli stawkę w wysokości 0,5 %. Wysokość stawki określa art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Stosownie zaś do treści art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. b) ww. ustawy podstawę opodatkowania stanowić będzie wartość, o którą podwyższono kapitał zakładowy.

Obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych nie rodzi natomiast pożyczka udzielona spółce kapitałowej przez wspólników, a następnie przeksięgowana na kapitał zapasowy.