Zagraniczne usługi doradcze a zwolnienie podmiotowe z VAT

Przeczytaj także: Biura rachunkowe bez podatku VAT i kasy fiskalnej

Powyższe wynika z art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. b) ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z nim zwolnienie z uwagi na obroty nie ma zastosowanie m.in. do podatników świadczących usługi w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego.

Czy jednak ze zwolnienia tego są także wyłączeni podatnicy, którzy na terytorium kraju nie wykonują żadnych usług doradczych, a te świadczą jedynie za granicą? Dla przykładu załóżmy że pan Piotr zamierza otworzyć firmę zajmującą się doradztwem gospodarczym, zaś jego klientami będą jedynie firmy zagraniczne. W kraju natomiast będzie się on trudnił jedynie drobnym handlem. Czy w takim przypadku musi obowiązkowo rozliczać VAT?

Wydaje się, że nasz podatnik ze zwolnienia przewidzianego w art. 113 ustawy o VAT będzie mógł jednak skorzystać. Dlaczego?

Przy ustalaniu wysokości obrotów na potrzeby tego zwolnienia bierze się pod uwagę „wartość sprzedaży”. Dodajmy w tym miejscu, że sprzedażą na potrzeby VATu jest odpłatana dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów jak też wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (mówi o tym art. 2 pkt 22 ustawy o VAT).

Z powyższego można zatem wywnioskować, że do wartości sprzedaży nie wlicza się tutaj transakcji, które nie są opodatkowane w Polsce. Gdzie natomiast są opodatkowane usługi doradztwa gospodarczego świadczone na rzecz przedsiębiorców?

Do usług takich ma zastosowanie ogólna reguła określania miejsca świadczenia usług, a zawarta w art. 28b ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli ich nabywcą jest podatnik, miejsce opodatkowania dla nich określa się – mówiąc w uproszczeniu – w kraju usługobiorcy. W związku z tym, jeżeli dana usługa w zakresie doradztwa gospodarczego zostanie wyświadczona na rzecz np. firmy niemieckiej, francuskiej czy też z jakiegokolwiek innego kraju aniżeli Polska, należy ją opodatkować w kraju siedziby tej firmy (tudzież stałego miejsca prowadzenia przez nią działalności gospodarczej). W Polsce natomiast nie będzie ona podlegała opodatkowaniu.

To z kolei prowadzi do wniosku, że skoro usługa taka nie jest w Polsce opodatkowana, wyłączenie wynikające z art. 113 ust. 13 ustawy o VAT nie powinno do niej mieć zastosowania.

Fiskus potwierdza

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 03..11.2014 r. nr IBPP4/443-318/14/EK wskazał, że „(…) w przypadku świadczenia ww. usług przez Wnioskodawcę na rzecz kanadyjskiego kontrahenta, niezarejestrowanego jako podatnik VAT, miejscem opodatkowania takiej usługi jest, zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy miejsce, w którym usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej tj. Kanada, a tym samym Wnioskodawca nie jest zobowiązany do naliczenia polskiego VAT na fakturze z tytułu świadczenia tych usług.

Równocześnie Wnioskodawca nie będzie wliczał tych usług do limitu zwolnienia określonego w art. 113 ust. 1 ustawy, a właściwie świadczenie tych usług poza terytorium kraju nie będzie powodowało utraty zwolnienia podmiotowego przez Wnioskodawcę.

Należy bowiem zaznaczyć, że podmioty świadczące usługi w zakresie doradztwa nie korzystają ze zwolnienia podmiotowego tj. niezależnie od tego czy wartość sprzedaży przekroczy kwotę 150.000 zł podatnicy tacy winni się zarejestrować jako podatnicy VAT czynni. Przy czym odnosi się to do sytuacji gdy usługi te są świadczone na terytorium kraju, a co jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego nie ma miejsca w niniejszej sprawie.