Rozliczenie straty podatkowej gdy kilka form działalności gospodarczej

Przeczytaj także: Strata z lat ubiegłych w zeznaniu PIT 2014 obniży podatek

Załóżmy dla przykładu że Pan Piotr prowadzi działalność gospodarczą na własne nazwisko oraz jako wspólnik dwóch spółek jawnych. W 2013 r. działalność prowadzona na własne nazwisko jak i w formie jednej spółki jawnej przyniosła stratę (a więc koszty uzyskania przychodu przekroczyły wartość uzyskanego przychodu). Działalność gospodarcza prowadzona w formie drugiej spółki jawnej przyniosła dochód, niemniej ten nie pozwolił na pokrycie straty poniesionej na dwóch pierwszych działalnościach gospodarczych. Przedsiębiorca z tytułu prowadzonych działalności gospodarczych opłaca podatek liniowy.

W roku 2014 działalność gospodarcza prowadzona na własne nazwisko w także przyniosła stratę, niemniej spółki jawne wygenerowały dochód, który dodatkowo pokrywał stratę z działalności prowadzonej na własne nazwisko. Jak w takim przypadku rozliczyć PIT za rok 2014? Czy możliwe jest odliczenie straty za rok 2013, a jeśli tak, to w jakiej części?

Dla pełniejszego obrazu przyjmijmy poniższe dane liczbowe:
Przychody i koszty z tytułu prowadzonych działalności w roku 2013 były następujące:

• z działalności indywidualnej: przychody 90 000 zł, koszty 105 000 zł
• z udziału w spółce 1: przychody 120 000 zł, koszty 130 000 zł
• z udziału w spółce 2: przychody 150 000 zł, koszty 140 000 zł

Przychody i koszty z tytułu prowadzonych działalności w roku 2014 były następujące:

• z działalności indywidualnej: przychody 95 000 zł, koszty 105 000 zł
• z udziału w spółce 1: przychody 135 000 zł, koszty 125 000 zł
• z udziału w spółce 2: przychody 155 000 zł, koszty 145 000 zł

Kilka firm ale jedno źródło przychodów

Powyższy schemat jest jak najbardziej prawidłowy. Nie ma żadnych przeciwskazań, aby jedna osoba prowadziła działalność gospodarczą na własne imię i nazwisko jak i w formie spółki (bądź spółek) osobowej. Na tle podatku dochodowego jednakże uzyskiwane z takich tytułów przychody zalicza się do jednego źródła przychodów, którym jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Jeżeli zaś do różnych form prowadzenia działalności mają zastosowanie te same zasady opodatkowania (czyli np. podatek liniowy), na potrzeby rozliczenia podatku dochodowego zarówno w trakcie roku jak i po jego zakończeniu, należy brać pod uwagę sumę przychodów uzyskanych z tego źródła oraz poniesionych kosztów ich uzyskania.

Jeżeli w danym roku podatkowym suma kosztów uzyskania przychodu z danego źródła przekracza sumę przychodów z tego źródła, powstała różnica jest stratą ze źródła przychodu, która podlega rozliczeniu na zasadach określonych w art. 9 ust. 3 przytoczonej ustawy.

Wskazana regulacja mówi, że stratę podatkową poniesioną w danym roku podatkowym (np. z działalności gospodarczej) można rozliczyć poprzez obniżenie dochodu z tego samego źródła przychodów w najbliższych, kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych. W jednym roku jednakże wysokość obniżenia nie może przekroczyć 50% wykazanej straty.

Przytoczone wyżej regulacje są niezbędne celem zrozumienia, w jakiej wysokości określić stratę podatnika z naszego przykładu w roku 2013 oraz jak ją rozliczyć np. w roku 2015.

cd. przykładu
I tak w roku 2013 podatnik uzyskał przychody z jednego źródła, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza (prowadzona w trzech formach prawnych) w wysokości 360 000 zł oraz poniósł koszty z tymi przychodami związane w wysokości 375 000 zł. W związku z tym, pomimo tego, że działalność prowadzona w formie drugiej spółki jawnej wygenerowała zysk, w ostatecznym rozrachunku z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej podatnik poniósł stratę w wysokości 15 000 zł.

W roku 2014 natomiast nasz podatnik uzyskał przychody z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej w wysokości 385 000 zł oraz poniósł koszty związane z tymi przychodami w wysokości 375 000 zł. Dochód ze źródła przychodów w postaci pozarolniczej działalności gospodarczej wyniósł zatem 10 000 zł.

Podatnik może przy tym odliczyć maksymalnie 50% straty z tytułu działalności gospodarczej poniesionej w roku 2013 (nie więcej oczywiście niż uzyskany dochód w roku 2014). Górny limit odliczenia z tego tytułu wynosi 15 000 zł x 50% = 7 500 zł.

Ponieważ dochód wyniósł 10 000 zł, podatnik może go obniżyć o całą kwotę podlegającej odliczeniu straty poniesionej w roku poprzednim, a więc 7 500 zł. Może jednak podjąć decyzję o odliczeniu mniejszej wartości straty bądź też nie rozliczać jej w cale w PIT za 2014 r.